Αίτημα που υποβλήθηκε από επιχειρηματία ανάπτυξης γης με στόχο την ένταξη εκκλησιαστικής γης από πολεοδομική ζώνη προστασίας της φύσης, σε τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής, αρχικά έπεσε στο κενό μετά τις αρνητικές τοποθετήσεις που υπέβαλαν οι συναρμόδιες Αρχές στο Τμήμα Πολεοδομίας, λόγω του δυσμενούς επηρεασμού της φύσης και του περιβάλλοντος στην περιοχή. Ωστόσο, η δημοσίευση της εγκριμένης Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας, περιλάμβανε τη μερική επέκταση τεμαχίου εκκλησιαστικής γης σε τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής. Και δεν έφτανε αυτό, πέραν της επέκτασης σε πολεοδομική ζώνη ανάπτυξης, προέκυψε επίσης σημαντική αναβάθμιση της τουριστικής ζώνης ειδικής πολιτικής, με αποτέλεσμα να δοθούν πρόσθετα πολεοδομικά κίνητρα και να υπερδιπλασιαστεί ο ανώτατος συντελεστής δόμησης και το ανώτατο ποσοστό κάλυψης, από το 15% στο 40%.
Σε αυτό το πλαίσιο, τον Αύγουστο 2019, υποβλήθηκε μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον για την κατασκευή και λειτουργία ενιαίας μικτής τουριστικής ανάπτυξης στην τοποθεσία Άμμος του Καμπούρη στον Δήμο Αγίας Νάπας, η οποία περιλαμβάνει την ανέγερση δύο ξενοδοχειακών μονάδων κατηγορίας 5 αστέρων. Η περιοχή του προτεινόμενου έργου περιλαμβάνει εκκλησιαστική και ιδιωτική γη, η οποία κατά το μεγαλύτερο μέρος εμπίπτει σε τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1) και κατά μικρότερο μέρος σε πολεοδομική ζώνη προστασίας Δα1-ΠΦ. Στα νότια η περιοχή χωροθέτησης του προτεινόμενου έργου συνορεύει και περιλαμβάνει μικρό τμήμα περιοχής του Δικτύου Natura 2000, ενώ σε αυτήν απαντώνται απειλούμενα είδη άγριας χλωρίδας και σημαντικοί τύποι φυσικών οικοτόπων.
Στις 19/12/2016, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ) απέστειλε επιστολή προς το Τμήμα Δασών, το Τμήμα Περιβάλλοντος και την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας (ΥΘΠ), με θέμα «Δήλωση Πολιτικής Αγίας Νάπας 2015 – Οριστικοποίηση μετά την εξέταση των ενστάσεων που υποβλήθηκαν, βάσει του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου». Όπως αναφέρεται στην επιστολή του ΤΠΟ, η καθορισμένη Επιτροπή Μελέτης Ενστάσεων (ΕΜΕ) εξέτασε τις ενστάσεις που υποβλήθηκαν για τη Δήλωση Πολιτικής Αγίας Νάπας 2015 και οι εισηγήσεις, απόψεις και σχόλια της έχουν τεθεί ενώπιον του πρώην υπουργού Εσωτερικών για αξιολόγηση και προώθηση της λήψης απόφασης οριστικοποίησης από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Μία από τις ενστάσεις που εξέτασε η ΕΜΕ αφορούσε αίτημα τροποποίησης πολεοδομικής ζώνης προστασίας Δα1-ΠΦ, η οποία καλύπτει τμήμα συγκεκριμένου τεμαχίου εκκλησιαστικής γης, ώστε αυτό να ενταχθεί μερικώς σε παρακείμενη τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1), με διατήρηση εκτός περιοχής ανάπτυξης, ως χώρου πρασίνου, του αμμόλοφου που βρίσκεται στο τμήμα του συγκεκριμένου τεμαχίου. Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο τεμάχιο βρίσκεται εκτός του Εθνικού Δασικού Πάρκου (ΕΔΠ) Κάβο Γκρέκο και εκτός των καθορισμένων περιοχών του Δικτύου Natura 2000, Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) και Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) / Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) Κάβο Γκρέκο. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι εμπίπτει σε πολεοδομική ζώνη προστασίας Δα1-ΠΦ, όπου εφαρμόζεται ανώτατος συντελεστής δόμησης και ανώτατο ποσοστό κάλυψης 0,5%.
Σύμφωνα με το ΤΠΟ, στον σχολιασμό που απέστειλε στον πρώην υπουργό Εσωτερικών, η ΕΜΕ ανέφερε ότι μια τέτοια αλλαγή θα μπορούσε να εξεταστεί μόνο αφού διεξαχθεί η κατάλληλη έρευνα και αξιολόγηση και προηγηθεί διαβούλευση με τα αρμόδια κυβερνητικά Τμήματα / Υπηρεσίες. Για τον λόγο αυτό, με την επιστολή της Διευθύντριας ΤΠΟ, ζητήθηκαν οι απόψεις των Τμημάτων Δασών και Περιβάλλοντος, καθώς και της ΥΘΠ. Συγκεκριμένα, υποβλήθηκε το ερώτημα κατά πόσο τυχόν ένταξη τμήματος του συγκεκριμένου τεμαχίου σε παρακείμενη τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1) θα επηρέαζε την αποτελεσματική προστασία της φύσης και του περιβάλλοντος στην περιοχή και κατά πόσο υπάρχουν προϋποθέσεις υπό τις οποίες τμήμα του εν λόγω τεμαχίου θα μπορούσε να ενταχθεί σε ζώνη ανάπτυξης.
Απάντηση Τμήματος Δασών
Στις 5/1/2017, το Τμήμα Δασών απέστειλε απαντητική επιστολή στην οποία ανέφερε ότι το τμήμα του συγκεκριμένου τεμαχίου είναι βραχώδες με αμμόλοφους και φέρει κυρίως θαμνώδης βλάστηση από αόρατο, θυμάρι, μαζιά, κίρταμα και ζυγόφυλλο. Επιπλέον, σε αυτό απαντώνται δύο απειλούμενα είδη που περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου, το εγγύς απειλούμενο κρίνο του γιαλού και το κινδυνεύον αστράγαλος. Μάλιστα, αναφέρεται ότι το φυτό αστράγαλος αποτελεί αντικείμενο προστασίας και διαχείρισης του έργου CARE-MEDIFLORA, το οποίο υλοποιείται από το Τμήμα Δασών και το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, με τη χρηματοδότηση του οργανισμού MAVA. Με βάση τα πιο πάνω, το Τμήμα Δασών θεωρεί ότι δεν δικαιολογείται η εξαίρεση του συγκεκριμένου τμήματος του τεμαχίου από την πολεοδομική ζώνη προστασίας Δα1-ΠΦ.
Απάντηση Τμήματος Περιβάλλοντος
Στις 31/1/2017, το Τμήμα Περιβάλλοντος απέστειλε απαντητική επιστολή στην οποία ανέφερε σχετικά με το αίτημα για τροποποίηση της πολεοδομικής ζώνης προστασίας Δα1-ΠΦ και ένταξη μέρους της σε παρακείμενη τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1) ότι, μετά από αξιολόγηση του θέματος και επιτόπια εξέταση που έγινε στις 20/1/2017, η τροποποίηση ζώνης αφορά τεμάχιο που εφάπτεται με την προστατευόμενη περιοχή ΖΕΠ Κάβο Γκρέκο, η οποία έχει χαρακτηριστεί σύμφωνα με την Οδηγία για τη διατήρηση των αγρίων πτηνών (2009/147/ΕΚ) και συγκεκριμένα για το είδος Βραχοπλουμίδι. Η προστατευόμενη περιοχή αποτελεί αντισταθμιστικό μέτρο για την κατάληψη μέρους της περιοχής ΖΕΠ Αγία Θέκλα – Λιοπέτρι από την ανέγερση της Μαρίνας Μακρόνησος Αγίας Νάπας. Στο εν λόγω τεμάχιο απαντάται φυσική βλάστηση με θάμνους, κυρίως θυμάρι και μαζιά, καθώς και αόρατους, ενώ υπάρχουν σημαντικοί τύποι φυσικών οικοτόπων, όπως αμμοθίνες. Στην πολεοδομική ζώνη προστασίας Δα1-ΠΦ απαντώνται επίσης τα είδη φυτών αστράγαλος και κρίνο του γιαλού, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως απειλούμενα με εξαφάνιση, περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου και για τα οποία πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προστασίας.
Με βάση τα πιο πάνω, η θέση του Τμήματος Περιβάλλοντος είναι να μην προωθηθεί το πιο πάνω αίτημα για τροποποίηση της πολεοδομικής ζώνης προστασίας Δα1-ΠΦ, ώστε αυτή να ενταχθεί σε παρακείμενη τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1). Καταλήγοντας, το Τμήμα Περιβάλλοντος ανέφερε ότι, σε περίπτωση που προωθηθεί το πιο πάνω αίτημα, τότε αυτό θα πρέπει να αξιολογηθεί στα πλαίσια της αναθεώρησης της Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας 2015 ή της εκπόνησης ενός ενιαίου Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Δερύνειας, σημειώνοντας ότι για το τελευταίο υποβλήθηκαν ήδη τα σχετικά στοιχεία.
Απάντηση Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας
Στις 2/2/2017, η ΥΘΠ απέστειλε απαντητική επιστολή στην οποία ανέφερε ότι η υπό αναφορά τοποθεσία εφάπτεται με την προστατευόμενη περιοχή ΖΕΠ Κάβο Γκρέκο. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη τοποθεσία εφάπτεται με την περιοχή που εντάχθηκε στο Δίκτυο Natura 2000 για την προστασία και διαχείριση του μεταναστευτικού είδους Βραχοπλουμίδι και άλλων παρυδάτιων πτηνών, ως αντισταθμιστικό μέτρο για την κατασκευή της Μαρίνας Μακρόνησος Αγίας Νάπας, εντός της περιοχής ΖΕΠ Αγία Θέκλα – Λιοπέτρι. Το συγκεκριμένο είδος πτηνοπανίδας χρησιμοποιεί την παραλιακή βραχώδη περιοχή και τυχόν ασύμβατες αναπτύξεις ή δραστηριότητες, τόσο εντός όσο και στις παρυφές της περιοχής, δυνατό να επιφέρουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις. Το συγκεκριμένο μέρος του υπό εξέταση τεμαχίου είναι σημαντικό και αποτελεί μία από τις ελάχιστες περιοχές φυσικής παραλιακής βλάστησης (περιλαμβανομένων και αμμοθινών) που έχουν απομείνει στην ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου, ενώ η μορφολογία του εδάφους είναι τέτοια όπου η τροποποίηση της πολεοδομικής ζώνης όπως έχει υποβληθεί θα επιφέρει σημαντικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις. Νοουμένου ότι δεν υπάρχει αντίθεση με άλλες νομοθεσίες, το μόνο μέρος του υπό εξέταση τεμαχίου που θα μπορούσε, ενδεχομένως, να γίνει τροποποίηση της πολεοδομικής ζώνης προστασίας Δα1-ΠΦ και επέκταση της παρακείμενης τουριστικής ζώνης ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1) είναι ένα σημείο στο ανατολικότερο άκρο του συγκεκριμένου τεμαχίου.
Επέκταση τουριστικής ζώνης ειδικής πολιτικής
Τον Μάρτιο 2017, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών προχώρησε στην τροποποίηση και έγκριση της Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας, κατόπιν σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου. Η Γνωστοποίηση, με βάση το άρθρο 18(Α)(12) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, έγινε από τον πρώην υπουργό Εσωτερικών στις 28/3/2017 και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 31/3/2017. Σύμφωνα με την Γνωστοποίηση, το Υπουργικό Συμβούλιο, αφού εξέτασε τις ενστάσεις που υποβλήθηκαν στον πρώην υπουργό Εσωτερικών, μαζί με τις δικές του παρατηρήσεις και συστάσεις, αποφάσισε, κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο (11) του άρθρου 18Α, να εγκρίνει τη Δήλωση Πολιτικής Αγίας Νάπας 2017.
Όπως προκύπτει από τα τροποποιημένα σχέδια με αριθμό 2 και 3 και τίτλο Χρήση Γης και Πολεοδομικές Ζώνες, αντίστοιχα, της Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας 2017, η Πολεοδομική Αρχή προχώρησε στην τροποποίηση της πολεοδομικής ζώνης προστασίας Δα1-ΠΦ, και την επέκταση της παρακείμενης τουριστικής ζώνης ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1), χωρίς να λάβει δεόντως υπόψη τις απόψεις και θέσεις των συναρμόδιων αρχών, καθώς και τις σχετικές νομοθεσίες για την προστασία της φύσης και του περιβάλλοντος στην περιοχή.
Χωρίς στρατηγική και δέουσα εκτίμηση επιπτώσεων στο περιβάλλον
Η Δήλωση Πολιτικής Αγίας Νάπας, η οποία δημοσιεύτηκε από το ΤΠΟ τον Νοέμβριο 2015 και εγκρίθηκε από τον πρώην υπουργό Εσωτερικών τον Μάρτιο 2017, δεν υποβλήθηκε σε στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και μελέτη δέουσας εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον, με βάση τις διατάξεις του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Σχέδια και/ή Προγράμματα Νόμου του 2005, του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου του 2003 έως 2015, και του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου του 2003 έως 2017, οι οποίοι εναρμονίζουν τη νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας με το περιβαλλοντικό κεκτημένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημαντική αναβάθμιση τουριστικής ζώνης ειδικής πολιτικής
Πέρα από την τροποποίηση της πολεοδομικής ζώνης προστασίας Δα1-ΠΦ και την επέκταση της παρακείμενης τουριστικής ζώνης ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1), η Εγκριμένη Δήλωση Πολιτικής Αγίας Νάπας που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο 2017 προνοεί σημαντική αναβάθμιση των πολεοδομικών χαρακτηριστικών της τουριστικής ζώνης ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1), μέσω του υπερδιπλασιασμού του ανώτατου συντελεστή δόμησης και ποσοστού κάλυψης, χωρίς να προσμετρώνται μάλιστα επιπρόσθετα πολεοδομικά κίνητρα που προκύπτουν από άλλα σχέδια ανάπτυξης (π.χ. Σχέδιο Παροχής Πολεοδομικών Κινήτρων για την Ανάκαμψη της Οικονομίας, το οποίο στηρίζεται σε σειρά αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου που λήφθηκαν μεταξύ 2013 και 2018).
Ειδικότερα, σύμφωνα με την παράγραφο 6.2.3 της Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας, η οποία δημοσιεύτηκε από το ΤΠΟ τον Νοέμβριο 2015, στην τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1) επιτρέπεται η ανέγερση τουριστικών χωριών, τουριστικών επαύλεων και οργανωμένων διαμερισμάτων με ανώτατο συντελεστή δόμησης και ανώτατο ποσοστό κάλυψης 15%, ανώτατο αριθμό ορόφων 2 και ανώτατο ύψος οικοδομών 8,3 μέτρα. Επιπρόσθετα, στην τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1) επιτρέπεται η ανέγερση ολοκληρωμένων ενιαίων συγκροτημάτων εξειδικευμένου τουρισμού ή πολλαπλού ψυχαγωγικού χαρακτήρα με ανώτατο συντελεστή δόμησης και ανώτατο ποσοστό κάλυψης 15%, ανώτατο αριθμό ορόφων 2 και ανώτατο ύψος οικοδομών 8,3 μέτρα.
Ωστόσο, σύμφωνα με την παράγραφο 6.2.3 του τροποποιημένου κειμένου της Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας, το οποίο εγκρίθηκε από τον πρώην υπουργό Εσωτερικών τον Μάρτιο 2017, μεταξύ των πιο προνοιών, προστέθηκε μία ακόμη πρόνοια, η οποία αφορά ξενοδοχειακές μονάδες υψηλών προδιαγραφών, δηλαδή αποκλειστικά τεσσάρων αστέρων και άνω, με ανώτατο συντελεστή δόμησης 30%, ανώτατο ποσοστό κάλυψης 20%, μέγιστο αριθμό ορόφων 3 και ανώτατο ύψος οικοδομών 13,1 μέτρα.
Με στόχο την άμεση προσέλκυση επενδύσεων για τέτοιου είδους ξενοδοχειακές αναπτύξεις υψηλής ποιοτικής στάθμης, πέραν των οποιωνδήποτε γενικότερων κινήτρων που δυνατό να ισχύουν βάσει κυβερνητικής πολιτικής, στην τουριστική ζώνη ειδικής πολιτικής Τ6(Ε1) παρέχεται επιπρόσθετο κίνητρο αύξησης του ανώτατου συντελεστή δόμησης και ποσοστού κάλυψης μέχρι 40%, για αναπτύξεις οι οποίες αφορούν αιτήσεις για ανέγερση ξενοδοχειακών μονάδων που υποβάλλονται στην Πολεοδομική Αρχή εντός χρονικού περιθωρίου δύο ετών από την ημερομηνία δημοσίευσης της Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας και υλοποιούνται εντός τριών ετών από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος της πολεοδομικής άδειας, στην οποία δεν μπορεί να δοθεί παράταση με τον αυξημένο συντελεστή δόμησης.
Πηγή: philenews.com
