Όλα έτοιμα για τη Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δήμων το Σάββατο, 2 Νοεμβρίου 2019, που αφορά τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Όπως ήδη γνωρίζουμε, Δήμοι και Κοινότητες θα συνενωθούν ώστε να δημιουργηθούν άλλες μεγαλύτερες πληθυσμιακές και γεωγραφικές οντότητες, που θα υπάγονται σε ένα Δήμο.
Ωστόσο, η συνένωση αυτή, βάσει νομοσχεδίου, προνοεί και άλλες μεταρρυθμίσεις, όπως η ενοποίηση υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης σε επαρχιακό επίπεδο και υπηρεσίες στέρεων αποβλήτων κάτω από μια διεύθυνση. Σημειώνεται πως και οι δυο διευθύνσεις θα διοικούνται από ένα επαρχιακό σώμα, το οποίο, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, θα αποτελούν οι εκλεγμένοι με αναλογική εκπροσώπηση στην κάθε επαρχία, ούτως ώστε να λαμβάνονται συλλογικές αποφάσεις. Επίσης, αποδίδεται στην ΤΑ ένας μεγάλος αριθμός αρμοδιοτήτων, οι οποίες θα επιφέρουν και αναλογικά έσοδα, ώστε να μπορούν οι τοπικές αρχές να ασκούν πραγματικά αυτοδιοίκηση. Στον περί κοινοτήτων νομών, οι 347 κοινότητες της Κύπρου θα δημιουργήσουν 37 συμπλέγματα υπηρεσιών, με ένα συγκεκριμένο τρόπο διοίκησης, ούτως ώστε να πέτυχουν οικονομίες κλίμακας.
Το ΔΗΚΟ , το ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ μίλησαν στην aftodioikisi εκφράζοντας το κάθε κόμμα ξεχωριστά, τις θέσεις και τις απόψεις τους σχετικά με τη Μεταρρύθμιση της ΤΑ.
ΔΗΚΟ
Το ΔΗΚΟ τάσσεται υπερ της Μεταρρύθμισης της ΤΑ. Όπως υπογραμμίζεται, ο θεσμός της ΤΑ μπορεί να ενισχυθεί λαμβάνοντας υπόψιν δυο βασικές αρχές. α) Την αρχή της οικονομικής αυτοτέλειας των Δήμων και Κοινοτήτων και β) την αρχή της Διοικητικής αυτοτέλειας. Όπως τονίζεται, για το ΔΗΚΟ, είναι μείζονος σημασίας η τήρηση αυτών των δυο αρχών εφόσον οι Δήμοι και οι Κοινότητες, πρέπει να εξελιχθούν σε αρχές που να μπορούν να διαχειρίζονται όλες τις τοπικές υποθέσεις τους και να είναι σε θέση να εξασφαλίζουν οικονομικούς πόρους, να προγραμματίζουν και να κάνουν έργα, χωρίς να εξαρτώνται από το κεντρικό κράτος.
Για το ΔΗΚΟ, υψίστης σημασίας είναι και η συμμετοχή του πολίτη στα κοινά της Πόλης ή της κοινότητας του. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι «Είμαστε, ασφαλώς, υπερ της συνένωσης των υπηρεσιών, υπερ της δημιουργίας μεγαλύτερων διοικητικών μονάδων, όμως δεν είμαστε υπερ της παντελούς κατάργησης των κοινοτήτων και των Δήμων». Και αυτό γιατί, όπως εξηγούν, «θα πρέπει ο πολίτης να έχει αντιπροσώπευση και την ευκαιρία να συμμετέχει στην ΤΑ. Δεν πρέπει να δημιουργήσουμε ένα σύστημα αποστασιοποιημένο από τη συμμετοχή του κάθε πολίτη».
Σχετικά τις εξουσίες και τον έλεγχο των Δήμων, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ κ. Πανίκος Λεωνίδου, εξηγεί πως «η δημιουργία ανεξάρτητων θεσμικών οργάνων πέραν από τα εκλεγμένα άτομα, θα ήταν μια λύση άσκησης αντικειμενικού ελέγχου». Το ΔΗΚΟ εισηγείται τη δημιουργία ενός θεσμικού οργάνου, στο οποίο θα υπάρχει διορισμός ενός προσώπου με προσόντα και ικανότητες έξω από τα πολιτικά, για να μπορεί να υπάρχει διαφανής, αντικειμενική και δημοκρατική διαδικασία.
Αναφορικά με τις σχολικές εφορίες, ο κ. Λεωνίδου αναφέρει ότι χρήζουν μεταρρύθμισης. Ωστόσο, εκφράζοντας την προσωπική του άποψη επισημαίνει ότι «στο παρόν στάδιο δεν πρέπει να εμπλέξουν τις σχολικές εφορίες με τη μεταρρύθμιση. Οι σχολικές εφορίες θα πρέπει να λειτουργήσουν παράλληλα και όχι συνδυαστικά».
Αναφερόμενος στο θέμα των διαμερισμάτων, ο κ. Λεωνίδου θεωρεί ότι «πρέπει να υπάρχουν διαμερίσματα και τοπική εκλελεγμένη διοίκηση, η οποία, όπως εξηγεί, δεν θα συμμετέχει στο Δήμο, αλλά θα έχει αντιπροσώπευση στο Δήμο».
Τέλος, σχετικά με την προγραμματισμένη Συνέλευση της Ένωσης Δήμων, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 2 Νοεμβρίου, ο κ. Λεωνίδου υπογράμμισε πως «θα πρέπει και η ένωση Δήμων να δει με προσοχή τους στόχους που προαναφέρθηκαν πριν πάρει αποφάσεις».
ΔΗΣΥ
Το ΔΗΣΥ θεωρεί αναγκαία την εφαρμογή μιας ολιστικής μεταρρύθμισης στην ΤΑ γιατί, όπως αναφέρει, το υφιστάμενο μοντέλο αδυνατεί να προσφέρει στους πολίτες ποιοτικές υπηρεσίες και χαμηλότερο κόστος. Ενώ οι σημερινές μονάδες, που απαρτίζουν την ΤΑ, στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν είναι οικονομικά βιώσιμες.
Η συνένωση των Δήμων, για το ΔΗΣΥ δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά είναι το όχημα για τη δημιουργία βιώσιμων μονάδων ΤΑ. Το υφιστάμενο μοντέλο, ο κατακερματισμός των Υπηρεσιών, ο μεγάλος αριθμός των Δήμων, ο χαμηλός αριθμός πληθυσμών ανά Δήμων και η κακή πρόγνωση της οικονομικής βιωσιμότητας ενός Δήμου δημιουργού συνθήκες μη βιώσιμες για την ΤΑ. Σχετικά με την οικονομία των Δήμων ο κ. Νίκος Νουρής, βουλευτής του ΔΗΣΥ, υπογραμμίζει, πως πάγιο αίτημα της ΤΑ είναι η ποσοστιαία συνεισφορά και όχι ένα καθορισμένο συγκεκριμένο ποσό. «Υιοθετείται πλέον η σταθερή επι του προϋπολογισμού σε ποσοστό συνεισφοράς του κράτους προς την ΤΑ. Εάν ο προϋπολογισμός του κράτους ανεβαίνει θα ανεβαίνει και η συνεισφορά προς την ΤΑ» εξηγεί.
Αναφορικά με τη συνέλευση της Ένωσης Δήμων, που θα πραγματοποιηθεί στις 2 Νοεμβρίου, ο κ. Νουρής εξέφρασε την ελπίδα του, ότι το συγκεκριμένο νομοθέτημα θα τύχει της έγκρισης της Ένωσης Δήμων, εφόσον από όλους έγινε κατανοητή η αναγκαιότητα της μεταρρύθμισης της ΤΑ.
Πρόσθεσε επίσης, ότι θα τεθεί ενώπιον της Ε.Δ – από συγκριμένο κόμμα- μια πρόταση, ώστε το θέμα των συνενώσεων να περάσει μέσα από τη διαδικασία δημοψηφίσματος. Για αυτό το ζήτημα, εξέφρασε την ελπίδα του, πως «ενώ όλοι – και το ΔΗΣΥ-, υποστηρίζουμε, ότι ο πολίτης πρέπει να έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο, θα πρέπει να κατανοήσουμε όλοι, ότι πρώτου μεταφέρουμε στους πολίτες, το βάρος και την ευθύνη, μιας τέτοιας απόφασης, πρέπει πρώτα εμείς να δημιουργήσουμε οικονομικά βιώσιμες μονάδες και στην συνέχεια, οποιαδήποτε νέα κοινότητα θελήσει να ενσωματωθεί στις υφιστάμενες μονάδες, να μπορεί να το πράξει, μέσω ενός δημοψηφίσματος».
ΑΚΕΛ
Τέλος, και το ΑΚΕΛ τάσσεται υπερ της μεταρρύθμισής της ΤΑ και θεωρεί ότι η μεταρρύθμιση είναι όσο ποτέ άλλοτε αναγκαία.
Βασικό ζήτημα για το ΑΚΕΛ είναι η οικονομική και πολιτική ανεξαρτησία από το κεντρικό κράτος όπως και οι επιπρόσθετες καινούργιες αρμοδιότητες, με τις οποίες η ΤΑ θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις της κοινωνίας όπως για παράδειγμα οι σχολικές εφορίες, το οδικό δίκτυο, θέματα υγείας κλπ. Σύμφωνα με τον Υπεύθυνο του Γραφείου Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ κ. Σταύρο Γερολατσίτη, το ΑΚΕΛ τάσσεται υπέρ της άποψης της κυβέρνησης να εκχωρήσει τις εισπράξεις από τις άδειες κυκλοφορίας και από την κοστολόγηση των καινούριων αρμοδιοτήτων.
Από την άλλη, ένα άλλο βασικό ζήτημα για το ΑΚΕΛ, είναι η διοικητική αυτοτέλεια. Κατά την άποψη του ΑΚΕΛ, «θα πρέπει να υπάρχει όσο το δυνατόν λιγότερη παρέμβαση του κυπριακού κράτους και των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών στην ΤΑ. Ωστόσο, τονίζεται, ότι αυτό δε σημαίνει πως δε θα υπάρχει πολύ αυστηρός έλεγχος με διαφάνεια.
Σημειώνεται επίσης, πως επιβάλλεται να υπάρξει ένα μεταβατικό στάδιο 3- 5 χρόνων, κατά τη διάρκεια του οποίου, θα λειτουργήσουν συμπλέγματα, ενώ το επόμενο βήμα που είναι η ενοποίηση, θα πρέπει να προέρθει μέσα από την Τοπική Κοινωνία και μέσα από δημοψηφίσματα. Σχετικά με το νομοσχέδιο για τους επαρχιακούς οργανισμούς που θα ασχολούνται με τα συμβούλια και την ύδρευση, αποχέτευση και διαχείριση στέρεων αποβλήτων, το ΑΚΕΛ επισημαίνει, πως πρέπει άμεσα να ψηφιστεί.
Υπογραμμίζεται επίσης, εκ μέρους του ΑΚΕΛ και η αναγκαιότητα, όπως οι κοινότητες ή τα συμπλέγματα υπηρεσιών κοινοτήτων, μετά το πέρας κάποιων χρόνων, να έχουν τη δυνατότητα να μετεξελιχθούν σε μεγαλύτερες οντότητες – Δήμους. Δίνοντας έτσι, ίσες δυνατότητες σε κάθε Δήμο και ίδια εξυπηρέτηση σε κάθε πολίτη, ανεξάρτητα αν προέρχεται από μεγάλο, πλούσιο, μικρότερο ή φτωχότερο Δήμο.
Αναφορικά με τα διαμερίσματα, το ΑΚΕΛ, εκφράζει την άποψη, ότι επιβάλλεται να διασφαλιστεί η ξεχωριστή οντότητα της κάθε τοπικής αρχής, ώστε να μην παραμελείται καμία μικρότερη κοινότητα.
Τέλος, σχετικά με την Συνέλευση της Ένωσης Δήμων, το ΑΚΕΛ ευελπιστεί, ότι μέσω της Συνέλευσης θα διαμορφωθεί ένα έγγραφο, το οποίο θα αποτελέσει βοήθημα προς τη Βουλή, το Υπουργείο και την Επιτροπή Εσωτερικών, ώστε να μπορέσει να διαμορφωθεί ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας.