Σοβαρές αντιρρήσεις προκάλεσε το αναθεωρημένο νομοσχέδιο για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ κατά την αγορά ή την ανέγερση κύριας κατοικίας, το οποίο παρουσιάστηκε στην κοινοβουλευτική επιτροπή Οικονομικών.
Το αναθεωρημένο νομοσχέδιο, το οποίο παρουσίασε ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή, εισάγει διαχωρισμό στην αξία και στο οικοδομήσιμο εμβαδόν μεταξύ κατοικιών και διαμερισμάτων. Ωστόσο, όλοι οι επλεκόμενοι ζήτησαν να γίνουν νέες διαβουλεύσεις με την Κομισιόν, ώστε να αυξηθεί η αξία, η μεταβατική περίοδος και τα εμβαδά των διαμερισμάτων.
Ειδικότερα, για κατοικίες το αναθεωρημένο νομοσχέδιο προνοεί επιλέξιμη αξία μέχρι €350.000 ευρώ ενώ του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% θα επωφελούνται κατοικίες με εμβαδόν μέχρι 220 τετραγωνικών μέτρων (τμ) με το όφελος να αφορά τα πρώτα 170 τμ. Για τα διαμερίσματα η αξία καθορίστηκε στα €200.000 με εμβαδόν μέχρι 110 τμ, ενώ του μειωμένου συντελεστή επωφελούνται τα πρώτα 90 τμ.
Παράλληλα, όπως ανέφερε ο κ. Παντελή, το νομοσχέδιο προνοεί μεταβατική διάταξη σύμφωνα με την οποία όσοι υποβάλουν αίτηση στην Υπηρεσία ΦΠΑ μέχρι τη 30η Νοεμβρίου του 2022, αφού πρώτα εξασφαλίσουν οικοδομική άδεια, θα δικαιούνται να επωφεληθούν των υφιστάμενων ρυθμίσεων.
Επίσης, όπως είπε, το αναθεωρημένο νομοσχέδιο δεν προνοεί κανένα πλαφόν όσο αφορά τα άτομα με αναπηρίες (ΑΜΕΑ).
Εξήγησε, εξάλλου, ότι ο διαχωρισμός μεταξύ κατοικιών και διαμερισμάτων έγινε προκειμένου να αυξηθούν τα εμβαδά, αφού τα στοιχεία που επικαλείτο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην προειδοποιητική της επιστολή αφορούσαν ένα γενικότερο εμβαδόν (και κατοικιών και διαμερισμάτων) 140 τμ.
Επιφυλάξεις εξέφρασε ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, αναφορικά με την μεταβατική διάταξη του νομοσχεδίου, λέγοντας ότι δεν θα είναι δυνατόν για κάποιον να βγάλει οικοδομική άδεια και να αναθέσει το έργο σε εργολάβο, έτσι ώστε να μπορεί να υποβάλει αίτηση στην Υπηρεσία ΦΠΑ. Εισηγήθηκε αντίθετα να τεθεί πρόνοια για έκδοση πολεοδομικής και όχι οικοδομική άδεια μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Έθεσε επίσης θέμα και για το κατασκευαστικό κόστος, λέγοντας ότι από την αρχή του χρόνου το οικοδομικό κόστος έχει αυξηθεί κατά 20%.
Από την πλευρά του, ο Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου, εκπρόσωπος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ανάπτυξης Γης είπε ότι το νομοσχέδιο, όπως είναι διατυπωμένο, και εν μέσω των αυξήσεων στο κατασκευαστικό κόστος θα ανεβάσει στα ύψη τις τιμές των μεταχειρισμένων διαμερισμάτων και κατοικιών, αφού, όπως είπε, με τα πλαφόν που έχουν τεθεί δεν πιστεύει ότι θα βρεθούν διαμερίσματα και κατοικίες με αυτές τις τιμές. Για τη μεταβατική περίοδο, είπε πως «δεν θα προλάβει κανείς» να εκδώσει οικοδομικές άδειες μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Εκπρόσωπος της ΟΕΒ είπε πως ο διαχωρισμός μεταξύ κατοικιών και διαμερισμάτων δεν πληροί την αρχή της αναλογικότητας, προσθέτοντας πως τα ενοίκια θα οδηγηθούν σε ακόμη ψηλότερα επίπεδα διότι οι οικογένειες δεν θα μπορέσουν να αγοράσουν σπίτι με τα υφιστάμενα όρια. «Θεωρούμε πως δεν είναι το κατάλληλο χρονικό πλαίσιο για να τεθεί σε εφαρμογή» το νομοσχέδιο, συμπλήρωσε.
Και η Πρόεδρος της Επιτροπής, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε πως με αυτή τη μεταβατική διάταξη κανένας δεν θα προλάβει να υποβάλει αίτηση, ενώ διερωτήθηκε κατά πόσον αυτό αποτελεί «φωτογραφική διάταξη». Διερωτήθηκε, επίσης, αν υπάρχει περιθώριο να αφαιρέσουμε τα ανώτατα όρια της αξίας αλλά να παραμείνουν τα εμβαδά που τίθενται στο νομοσχέδιο.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων, ο Γιώργος Μουσκίδης είπε πως το θέμα της μεταβατικής περιόδου είναι προβληματικό και πρόσθεσε ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ κατοικιών και διαμερισμάτων.
Εκπρόσωπος του Συνδέσμου Αρχιτεκτόνων συμφώνησε με τον διαχωρισμό κατοικιών και διαμερισμάτων, υπενθυμίζοντας πως με την προηγούμενη διάταξη τα εμβαδά των επιλέξιμων οικιών ήταν χαμηλότερα. Εισηγήθηκε όπως στο νομοσχέδιο περιληφθεί και διάταξη για ανακαίνιση κτιρίων, λέγοντας ότι στην Κύπρο υπάρχει μεγάλο απόθεμα γηρασμένων κτιρίων.
Ο Γιάννος Πουμπουρής της ΟΣΕΟΚ είπε από την πλευρά του πως με την πορεία των αυξήσεων δεν θα βρίσκουμε δυάρια διαμερίσματα κάτω από €200.000.
Απαντώντας, ο ΓΔ του ΥΠΟΙΚ είπε ότι οι τιμές καθορίστηκαν βάσει των τελευταίων επίσημων στοιχείων που αφορούν στην περίοδο μέχρι το τέλος του 2021, προσθέτοντας ότι υπάρχει διάταξη για αναθεώρηση των τιμών σε τακτά διαστήματα.
Εκ μέρους του ΔΗΣΥ, ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του κόμματος, Χάρης Γεωργάδης, αναγνώρισε ότι υπάρχει κάποια βελτίωση από το προηγούμενο προσχέδιο, προσθέτοντας, όμως, ότι υπάρχει ζήτημα όσον αφορά τα διαμερίσματα, που δεν θα υπερβαίνουν τα δύο υπνοδωμάτια, ενώ σημείωσε ότι πρόβλημα υπάρχει και με τη μεταβατική περίοδο.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς, εξέφρασε επιφυλάξεις για την αναλογία της αξίας και του εμβαδού, η οποία, όπως είπε, δεν ανατανακλά στις πραγματικότητες της αγοράς. «Με τις αξίες που μπαίνουν κάτω, τα εμβαδά θα είναι πολύ χαμηλότερα από ότι τίθενται», πρόσθεσε.
Εκ μέρους της ΕΔΕΚ, ο Ηλίας Μυριάνθους είπε πως με τις τιμές που ισχύουν σήμερα επιβάλλεται αναθεώρηση των τιμών.
Επικρίσεις για επιλογές από το ένα άκρο στο άλλο διατύπωσε ο βουλευτής των Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης. «Εκεί που ήμασταν στο σημείο και καλύπταμε τα διαμερίσματα εκατομμυρίων για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, τώρα βάλαμε τόσο στενά πλαίσια», είπε.
Εκ μέρους του ΕΛΑΜ, ο Σωτήρης Ιωάννου είπε πως διαφωνεί με την μεταβατική διάταξη της 30ης Νοεμβρίου και πρόσθεσε ότι οι μέγιστες αξίες που έχουν τεθεί δεν αντανακλούν την μεγάλη αύξηση των οικοδομικών υλικών.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, είπε από την πλευρά του ότι με τις αυξήσεις των τιμών που ισχύουν στη αγορά δεν μπορούν να προσεγγιστούν οι τιμές που αναφέρονται στο νομοσχέδιο.
Απαντώντας στις θέσεις των βουλευτών, ο Γιώργος Παντελή, αφού υπενθύμισε πως η Κύπρος βρίσκεται σε διαδικασία επί παραβάσει, είπε πως οι διαβουλεύσεις με τη Κομισιόν ήταν άτυπες διότι βρίσκεται η διαδικασία σε εξέλιξη. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει το αποτέλεσμα της διαβούλευσης και το πώς θα εξελιχθεί το νέο νομοθετικό πλαίσιο για να δει πώς θα προχωρήσει», είπε.
Εξάλλου, εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας είπε πως η προειδοποιητική επιστολή από την Κομισιόν είχε σταλεί τον Σεπτέμβριο του 2021 και το επόμενο βήμα είναι η αποστολή αιτιολογημένης γνώμης. «Οπότε κάτι πρέπει να γίνει», ανέφερε.
