Η χώρα μας βρίσκεται τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπη με αυξημένες ροές προσφύγων και αιτητών ασύλου. Το πρόβλημα προκαλείται από τη δυσανάλογη συγκέντρωση μεταναστών στα αστικά κέντρα, την έλλειψη πολιτικών ένταξης και στέγασης ευάλωτων ομάδων μεταξύ των οποίων και οι μετανάστες και την καθυστέρηση εξέτασης των αιτήσεων για άσυλο.
Η διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος καθώς και η άσκηση κοινωνικής πολιτικής αποτελεί αρμοδιότητα του κράτους, το οποίο ωστόσο, διαθέτει ολοένα και λιγότερους πόρους προς τις τοπικές Αρχές για ελέγχους και σχεδιασμό προγραμμάτων ένταξης. Οι τοπικές Αρχές απευθύνθηκαν επανειλημμένα στο κράτος με αιτήματα στήριξης και συνεργασίας, για αντιμετώπιση φαινομένων υπερσυγκέντρωσης αλλά και παραβατικών συμπεριφορών οι οποίες δυστυχώς παρατηρούνται ολοένα και συχνότερα.
Στην Κύπρο οι μετανάστες, οι αιτητές ασύλου και οι πρόσφυγες, αποκλείονται ή / και δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή εργασία, γεγονός που τους οδηγεί σε οικονομική δυσχέρεια με ότι αυτό συνεπάγεται. Προς αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούνται, ο Δήμος Λευκωσίας ανέλαβε έγκαιρα πρωτοβουλίες στο βαθμό που του επιτρέπουν οι αρμοδιότητές του, οι διαθέσιμοι πόροι και οι προτεραιότητες του κράτους.
Μεταξύ άλλων, μέσω του Πολυδύναμου Δημοτικού Κέντρου Λευκωσίας, υλοποιούμε προγράμματα κοινωνικής ένταξης μεταναστών, προσφύγων και ευάλωτων ομάδων (φροντίδα παιδιών μεταναστών, μαθήματα διατήρησης πολυπολιτισμικής ταυτότητας παιδιών αραβικής και κινεζικής προέλευσης, Γραφείο πληροφόρησης, ψυχοκοινωνικής στήριξης και δικτύωσης μεταναστών, εκμάθηση ελληνικής γλώσσας σε ενήλικες, διοργάνωση MINGLING εμπειριών μεταξύ μεταναστών και ντόπιων, εκπαίδευση μεντόρων μεταναστών, εργοθεραπεία σε αιτητές άσυλου κ.ά.).
Επίσης, με πρωτοβουλία του Δήμου συγκλήθηκε ευρεία συντονιστική σύσκεψη όλων των αρμόδιων κυβερνητικών υπηρεσιών με επίκεντρο τα θέματα που αφορούν τη στέγαση μεταναστών, όπως η αντιμετώπιση φαινομένων αστεγίας αιτητών ασύλου ή και παράτυπων μεταναστών.
Όσον αφορά τον έλεγχο της κατάστασης στην πόλη, ο Δήμος Λευκωσίας προβαίνει, μεταξύ άλλων στις ακόλουθες ενέργειες.
– Καταγραφή όλων των υποστατικών για τα οποία υπήρχαν υπόνοιες παράνομης χρήσης και υπερσυγκέντρωσης διαμενόντων, κυρίως μεταναστών, κοινοποιώντας τα στα αρμόδια τμήματα του κράτους για συντονισμό επισκέψεων και ελέγχων. Λήφθηκαν δικαστικά μέτρα εναντίον ιδιοκτητών ακινήτων (πέραν των 40 υποστατικών) για αυθαίρετη μετατροπή τους σε χώρους διαμονής με αποτέλεσμα να προκαλείται οχληρία.
– Καταγραφή όλων των επικίνδυνων οικοδομών για τις οποίες υπήρχαν υποψίες ή πληροφορίες ότι διέμεναν παράνομα μετανάστες. Δόθηκε γραπτή προειδοποίηση σε 16 ιδιοκτήτες επικίνδυνων οικοδομών και επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο σε όσους δεν ενήργησαν άμεσα, κατόπιν της προειδοποίησης που έλαβαν (4 περιπτώσεις).
– Στάλθηκαν επιστολές σε όλους τους ιδιοκτήτες υποστατικών τα οποία ήταν καταχωρημένα ως ακατοίκητα και κατά τους ελέγχους της υπηρεσίας διαφάνηκε ότι χρησιμοποιούνταν παράνομα ως χώροι διαμονής ατόμων. Σε 15 περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες συμμορφώθηκαν εκκενώνοντας και σφραγίζοντας τα υποστατικά τους. Για 5 υποστατικά έχει προχωρήσει η διαδικασία κήρυξης οχληρίας επείγουσας φύσης για υγειονομικές ελλείψεις και τροχοδρομείται η λήψη νομικών μέτρων. Σε άλλες 5 περιπτώσεις αναμένεται η συμμόρφωση των ιδιοκτητών, σε διαφορετική περίπτωση ο Δήμος θα προχωρήσει σε νομικά μέτρα.
– Συνεχίζονται οι εντατικοί υγειονομικοί έλεγχοι σε υποστατικά για τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης. Οι έλεγχοι αυτοί, δυστυχώς, επιφέρουν μόνο προσωρινά λύσεις λόγω του πολύπλοκου νομικού πλαισίου και των χρονοβόρων διαδικασιών.
– Το 2018 ζητήθηκε έγκριση για πρόσληψη αριθμού λειτουργών για κοινωνική εργασία στο δρόμο, αίτημα που υποβλήθηκε εκ νέου τον Φεβρουάριο του 2020. Τον Φεβρουάριο ζητήθηκε επίσης η πρόσληψη 6 υγειονομικών λειτουργών με στόχο την αύξηση της συχνότητας των ελέγχων και αυξημένος αριθμός αστυνομικών της γειτονιάς με στόχο τους ελέγχους σε υποστατικά. Μέχρι στιγμής τα αιτήματά αυτά παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Περιθώρια ουσιαστικής βελτίωσης της κατάστασης υπάρχουν σε πολλά επίπεδα. Είναι ωστόσο προφανές ότι καμιά προσπάθεια των τοπικών Αρχών δεν θα μπορέσει να επιφέρει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, εάν το κράτος δεν σταθεί αρωγός στο δύσκολο έργο που καλούνται να επιτελέσουν.
