Η κατεχόμενη Ακανθού έδωσε στις 29.6.19 τον καλύτερο της εαυτό προκειμένου να προβάλει, να καταγράψει και να καταθέσει μέσα από πολλές κι αξιόλογες εισηγήσεις, τον πολιτιστικό της πλούτο.
Αναφερόμαστε στην πραγματοποίηση του δέκατου Επιστημονικού και Λαογραφικού Συνεδρίου Ακανθούς με συνδιοργανωτές τον Δήμο Ακανθούς, το Προσφυγικό Σωματείο «Η ΑΚΑΝΘΟΥ» και τη Σχολική Εφορεία Ακανθούς.
Το ολοήμερο Συνέδριο, που διοργανώνεται ανά διετία, είχε τεθεί υπό την αιγίδα του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού, ο οποίος παρέστη, προσφώνησε και κήρυξε τις εργασίες του Συνεδρίου.
Φέτος, το Συνέδριο, που ήταν επετειακό, ήταν αφιερωμένο στα εννιά προηγούμενα Συνέδρια. Χαιρετισμό απηύθυνε και εκπρόσωπος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου Ο Καθηγητής κος Παντελής Βουτουρής. Ως γνωστό, πάντα, όλα τα Συνέδρια Ακανθούς πραγματοποιούνταν με τη συνεργασία της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Προηγήθηκαν οι χαιρετισμοί της συντονίστριας του Συνεδρίου κ. Μάρως Μιντίκκη, του Προέδρου του Προσφυγικού Σωματείου κ. Ευθύμιου Ιωσήφ, του Προέδρου της Σχολικής Εφορείας κ. Χριστόδουλου Τοουλάκου και της Δημάρχου Ακανθούς κας Ελένης Χατζημιχαήλ.
Στη συνέχεια εννιά αξιόλογοι επιστήμονες κατέθεσαν θαυμάσιες εισηγήσεις είτε με καθαρά επιστημονικό περιεχόμενο, είτε με λαογραφικό είτε με μεικτή θεματογραφία.
Αναφερόμαστε επιγραμματικά στα θέματα και στους εισηγητές του Συνεδρίου:
1. «Η βηματοδρομία προς το Α’ Συνέδριο (2001) και η τελεολογική του ευστοχία»
Ζήνων Ζαννέτος
2. «Επιστημονικά και Λαογραφικά Συνέδρια του Δήμου και του Προσφυγικού Σωματείου Ακανθούς». Εννέα τόμοι Μνήμης, Ανάμνησης και Επιστημονικής Διερεύνησης.
Ύρια Ιωαννίδη
3. «Τα Επιστημονικά και Λαογραφικά Συνέδριά μας: Ένας εύηχος αντίλαλος από την ιστορία και τις παραδόσεις μας»
Χριστόφορος Κελίρης
4. «Η Ακανθού στο Κυπριακό Μουσείο»
Φρύνη Χατζηχριστοφή
5. «Λογοτεχνικό Ακάνθιο Ήθος» (αφιερωμένο στον αείμνηστο Κυριάκο Πλησή),
Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή
6. «Περιδιαβάζοντας την Ακανθιώτικη κορυφογραμμή»,
Σωτήρης Χατζημιχαήλ, Ιλιάδα Πασάτου-Σκουτάρη
7. «Το ασπρόγιασμα των σπιτιών της Ακανθούς, μια ιστορία δέκα χιλιάδων χρόνων»;
Γιώργος Κωνσταντίνου
8. «Ο εργολάβος-ναοδόμος Λοϊζής Χατζησάββας»,
Αντώνης Κουτσαντώνης
Στα πλαίσια του Συνεδρίου τιμήθηκε και ο καθηγητής Μιχάλης Πιερής που πρωτοστάτησε στην καθιέρωση των Συνεδρίων.
Η εκδήλωση διανθίστηκε με ένα ευχάριστο μουσικό πρόγραμμα από το κουαρτέτο του Δήμου Λεμεσού με τη φροντίδα του Ακανθιώτη Μουσικού κ. Αντρέα Κελίρη.
Επιγραμματικά αναφέρουμε λίγα λόγια για την κάθε εισήγηση:
1. Ο φιλόλογος – λογοτέχνης κ. Ζαννέτος από τους πρωτεργάτες της καθιέρωσης των Συνεδρίων, κατέθεσε στην ομιλία του το Ιστορικό της καθιέρωσής τους κάνοντας ειδική μνεία στο ακάνθιο ήθος που με τις επεξηγήσεις που έδωσε κατασυγκίνησε το ακροατήριο.
2. Ο ακάματος, επίσης μέλος της πρώτης ομάδας και για χρόνια συντονιστής των Συνεδρίων, κ. Χριστόφορος Κελίρης, συγκίνησε με την αναφορά του σ’ ένα αξιόλογο χειρόγραφο βιβλίο, όπου υπάρχουν πολύ ενδιαφέρουσες αναφορές για ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν στην Ακανθού. Πρόκειται για το χειρόγραφο του μ. δασκάλου Λοΐζου Χρ. Λοΐζου, που εν καιρώ ίσως εκδοθεί.
3. Η δρ. Ύρια Ιωαννίδου παρουσίασε μιαν αποτίμηση των εννιά προηγούμενων πρακτικών των Συνεδρίων όπου με ομαδοποιήσεις εισηγήσεων και εύστοχα σχόλια έδωσε μιαν παραστατική εικόνα μέσω P.P. του πλουραλισμού των απόψεων και θεματικών που καταξίωσαν την Ακανθού με το βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.
4. Η φιλόλογος κ. Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή παρουσίασε το έργο πέντε Ακανθιωτών λογοτεχνών, αφιερώνοντας την όλη παρουσία της στον αείμνηστο φιλόλογο λογοτέχνη Κυριάκο Πλησή. Επικεντρώθηκε δε στο να αναδείξει το ακάνθιο ήθος, το λυρισμό, την ομορφιά και την ευαισθησία στο έργο των συγγραφέων που αναφέρθηκε. Εκτός λοιπόν του Κυριάκου Πλησή, αναφέρθηκε στο έργο των Ζήνωνα Ζαννέτου, Κυριάκου Ακανθιώτη, Χριστόφορου Κελίρη και Ελένης Χατζημιχαήλ.
5. Η κ. Φρύνη Χατζηχριστοφή, λειτουργός στο Τμήμα Αρχαιοτήτων ξύπνησε με την αναφορά και την παρουσίασή της μέσω P.P. συγκινητικές αναμνήσεις γιατί περιέγραψε εξαίρετα αντικείμενα, που εντοπίστηκαν σε τάφους στην Ακανθού και που σήμερα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Μια βιωματική μνήμη για πολλούς που ήταν παρόντες στην ανασκαφή.
6. Ο κ. Σωτήρης Χατζημιχαήλ και η κ. Ιλίαδα Σκουτάρη ταξίδεψαν στη συνέχεια το ακροατήριο σε μοναδικές κι αλησμόνητες βουνοκορφές ξεκινώντας από το Μονοπέτρι στα σύνορα Φλαμουδιού και καταλήγοντας στην Αγκαθθερή και το Μαύρον Όρος στα σύνορα Καλογραίας. Κάθε κορφή και ιστορία, κάθε ιστορία κι ανάμνηση, κάθε ανάμνηση και πόνος, κάθε πόνος και πείσμα για δικαίωση.
7. Στη συνέχεια ο δρ. Γιώργος Κωνσταντίνου, πρώην διευθυντής του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, προέβη σε μια συγκλονιστική κατάθεση που αποδεικνύει σχεδόν μετά πάσης Επιστημονικής μαρτυρίας τη για δέκα χιλιάδες χρόνια ιστορική συνέχεια του ελληνικού κόσμου, μέσα από τις καθημερινές του ασχολίες, στην Ακανθού. Προσπάθησε να αποδείξει πως τα επιχρίσματα που βρέθηκαν σε αρχαιολογικές ανασκαφές στο Αρκόσυκο είναι με το ίδιο ακριβώς υλικό του χρησιμοποιούσαν οι Ακανθιώτες για σπρόγιασμα τοίχων, φούρνων νηστιών κ.ά μέχρι το 1974. Ήταν μια πέραν από επιστημονική κατάθεση και μια τέλεια απάντηση στο ψευδεπίγραφο επιχείρημα των εποίκων.
8. Ο Πολιτικός Μηχανικός κ. Αντώνης Κουτσαντώνης παρουσίασε το έργο του ναοδόμου παππού του μ. Λοϊζή Χατζησάββα ο οποίος σημάδεψε μια ολόκληρη γενιά με τα οικοδομήματα που έκτιζε τόσο στην Ακανθού (OXEN, Αγορά, Δημαρχείο, Οικογ. Κατοικίες κ.ά) όσο και 13 μεγάλες εκκλησίες παγκύπρια, όπως : Αγ. Γεώργιος Λατσιών, Αγ. Λουκάς Αραδίππου, Μεταμορφώσεως Σωτήρος Καμπιών, Αγ. Γεωργίου Αγλαντζιάς κ.α.
Το Συνέδριο κατά γενική ομολογία στέφθηκε με επιτυχία. Το παρακολούθησαν πολλοί Ακανθιώτες και άλλοι φίλοι, όπως οι Δήμαρχοι Λευκονοίκου, Κυθρέας, Γερίου, ο Αντιδήμαρχος Λατσιών, οι Κοινοτάρχες Ακανθούς, Αυλώνας και Λευκονοίκου που αντιπροσώπευε και την Ένωση Κατεχόμενων Κοινοτήτων Αμμοχώστου, τέως και πρώην δήμαρχοι Ακανθούς και άλλοι πολλοί. Το πρόγευμα και η δεξίωση έδωσαν την ευκαιρία σ’ όλους ν’ ανταλλάξουν σκέψεις, ιδέες και ν’ αναπολήσουν την ακανθιώτικη ζωή.
Την παρουσίαση του προγράμματος είχε η δρ. Μαρία Λακκοτρύπη και τα Προεδρεία ανέλαβαν οι Δρ. Χρίστος Γεροσίμου, ο φιλόλογος Σωτήρης Χατζηλοϊζής, η Αγάθη Σκουτάρη, η Σωτηρία Κυριάκου και η Έρικα Χατζημιχαήλ.
Χορηγοί του Συνεδρίου, τους οποίους η Οργανωτική Επιτροπή ευχαριστεί θερμά, ήταν: Οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, ο ΟΠΑΠ Κύπρου, ο επιχειρηματίας κ. Γιώργος Χαμπή, η Μιντίκκης Φαρμ, ο Επίσκοπος Καρπασίας, η Τράπεζα Κύπρου και το Angloakanthou Aid Society.
Ευχή όλων το επόμενο Συνέδριο να πραγματοποιηθεί σε μια ελεύθερη Ακανθού, όπου θα έχουμε απρόσκοπτη πρόσβαση στις πηγές.