Διαμαρτυρία θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη, 5 Ιουνίου 2025, στην Πλατεία Σπυριδάκη, και συγκεκριμένα δίπλα από το κτήριο 360, στη Λεωφόρο Μακαρίου. Η κινητοποίηση έχει προγραμματιστεί για τις 18:30 το απόγευμα και αποτελεί ένδειξη αντίθεσης στην πλήρη επαναφορά της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων στο βόρειο τμήμα της Λεωφόρου.
Σύμφωνα με τους διοργανωτές της διαμαρτυρίας, το βόρειο τμήμα της Μακαρίου, μαζί με τις παρόδους του και την οδό Στασικράτους, έχει αρχίσει να μετατρέπεται σε έναν ανθρώπινο χώρο βιώσιμης αστικής κινητικότητας και ανάπτυξης. Όπως υποστηρίζουν, η απόφαση του Δήμου Λευκωσίας να επιτρέψει εκ νέου τη διέλευση ιδιωτικών οχημάτων δεν λύνει κανένα πρόβλημα. Αντιθέτως, συνιστά οπισθοδρόμηση που θα ανακόψει την περαιτέρω αναζωογόνηση της περιοχής.
«Η λύση», αναφέρουν, «είναι να ενισχυθεί ο δημόσιος χώρος για τους πεζούς, τους ποδηλάτες, τις οικογένειες, τους επαγγελματίες και τη ζωντανή κοινωνική ζωή της πόλης».
Πρωτοβουλίες, οργανώσεις και ενεργοί πολίτες ενώνουν τις φωνές τους και υποστηρίζουν:
«Όχι πίσω στα καυσαέρια, τον θόρυβο και την τσιμεντοποίηση! Πρέπει να πάμε μπροστά με γνώμονα τον άνθρωπο!»
Οι διαμαρτυρόμενοι δηλώνουν έτοιμοι να αναλάβουν περαιτέρω δράσεις, τόσο διαμαρτυρίας όσο και διαλόγου, ώστε να αποτραπεί η υλοποίηση της απόφασης του Δήμου. Στις προγραμματισμένες ενέργειες περιλαμβάνονται δημιουργικά δρώμενα, μουσικές εκδηλώσεις και παρεμβάσεις από πολίτες, επαγγελματίες και οργανωμένα σύνολα. Πρώτη πράξη, η διαμαρτυρία της Πέμπτης.
Το ΕΤΕΚ ζητά την ανάκληση της απόφασης
Το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ) κάλεσε από την πλευρά του το Δημοτικό Συμβούλιο Λευκωσίας να ανακαλέσει την απόφαση για τη Μακαρίου και να επανεξετάσει το ζήτημα μέσα από μια τεκμηριωμένη, συμμετοχική διαδικασία.
Όπως τονίζει, τέτοιου είδους παρεμβάσεις στον αστικό ιστό δεν πρέπει να γίνονται αποσπασματικά, καθώς ο σχεδιασμός του δημόσιου χώρου απαιτεί στρατηγική, συνέπεια και διαφάνεια. Οι αποφάσεις, υπογραμμίζει, πρέπει να βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα και να προκύπτουν μέσα από διάλογο με τους αρμόδιους φορείς και την κοινωνία.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΤΕΚ ανακοίνωσε ότι θα διοργανώσει εργαστήριο με επίκεντρο το αστικό κέντρο της Λευκωσίας και συγκεκριμένα τη Λεωφόρο Μακαρίου, καλώντας όλους τους εμπλεκόμενους σε ουσιαστικό, ανοιχτό διάλογο.
Αντίθετοι και οι «Φίλοι της Λευκωσίας»
Τη διαφωνία του με το άνοιγμα της Μακαρίου εκφράζει και ο Σύνδεσμος «Φίλοι της Λευκωσίας». Σε σχετική ανακοίνωση σημειώνεται ότι υπάρχει έντονη ανησυχία για τον τρόπο με τον οποίο το Δημοτικό Συμβούλιο λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις.
«Το κλείσιμο στην κυκλοφορία δεν είναι ο λόγος της παρακμής της Μακαρίου. Οι εμπειρίες από πολλές χώρες δείχνουν ότι το κλειδί για την προσέλκυση του κοινού είναι η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και αγαθών», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Όπως επισημαίνουν, τα κέντρα των πόλεων είναι περίπλοκα οικοσυστήματα. Γι’ αυτό και οι σχετικές αποφάσεις έχουν πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και τεχνικές διαστάσεις που απαιτούν ολοκληρωμένες προσεγγίσεις. Αν μια ενέργεια δεν πετυχαίνει τους επιθυμητούς στόχους, τότε είναι απαραίτητο να προηγείται μελέτη, ανάλυση και δημόσια διαβούλευση.
Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζουν, το μερικό κλείσιμο του δρόμου στα οχήματα πιθανόν να είναι ήσσονος σημασίας αιτία των προβλημάτων, και δεν είναι η απουσία αυτοκινήτων που τα δημιούργησε. Η ροή των οχημάτων μπορεί να αυξηθεί, αλλά θα αποτελεί απλώς ένα ακόμη αχρείαστο πέρασμα. Ο δρόμος, όπως αναφέρουν, είχε αρχίσει να χάνει την εμπορικότητά του πολύ πριν περιοριστεί η κυκλοφορία, εξαιτίας της άναρχης πολεοδομίας, των ελλιπών κυκλοφοριακών πολιτικών, των υψηλών ενοικίων, της υποβάθμισης υπηρεσιών και της μετακίνησης πληθυσμού και επιχειρήσεων προς την περιφέρεια, όπου υπάρχουν περισσότερες επιλογές για κατοικία, ψώνια και αναψυχή.
Παράλληλα, θέτουν ερωτήματα σχετικά με τη διαδικασία λήψης της απόφασης: ποια μελέτη εκπονήθηκε, ποιος τη ζήτησε, ποιο ήταν το πλαίσιο εντολής, ποιοι ειδικοί συμμετείχαν και πώς τεκμηριώνεται η συμβολή της στην επίτευξη των στόχων του σχεδίου βιώσιμης αστικής κινητικότητας.
«Στην όλη εξίσωση ξεχάστηκε ο άνθρωπος», τονίζουν, ενώ υποστηρίζουν ότι η παρουσία του πρέπει να ενθαρρύνεται και να υποκινείται με παρεμβάσεις, κίνητρα, δραστηριότητες, αναβάθμιση υπηρεσιών και διοργάνωση εκδηλώσεων – πράγματα που δεν έγιναν.
Υπογραμμίζουν επίσης ότι δεν πρέπει να παραβλέπονται οι ανησυχίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία είναι σημαντικός χρηματοδότης του έργου πράσινης ανάπτυξης.
«Η Επιτροπή μπορεί να προχωρήσει σε διαδικασία ανάκτησης της χορηγίας της, αν διαφοροποιηθούν ουσιωδώς τα δεδομένα του αρχικού σχεδιασμού», προειδοποιούν.
Οι «Φίλοι της Λευκωσίας» εισηγούνται τον άμεσο τερματισμό των ενεργειών για το άνοιγμα της Μακαρίου σε όλα τα οχήματα, την παγοποίηση ή ακύρωση της σχετικής απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, τη δημοσιοποίηση της μελέτης των RAI Consultants, καθώς και τη διεξαγωγή δημόσιου διαλόγου με όλους τους ενδιαφερόμενους, ώστε να εντοπιστούν τυχόν παράγοντες που επηρέασαν την αποτελεσματικότητα του έργου και να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις.
Να σημειωθεί ότι ο Σύνδεσμος χαιρετίζει την πρωτοβουλία του ΕΤΕΚ.
Αντίθετη προσέγγιση από επαγγελματίες και κατοίκους του εμπορικού κέντρου
Από την άλλη πλευρά, οργανωμένοι καταστηματάρχες, κάτοικοι και ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων του ιστορικού εμπορικού κέντρου, του εμπορικού τριγώνου και της Νότιας Μακαρίου εκφράζουν την αντίθεσή τους προς τις αντιδράσεις που σημειώθηκαν μετά την απόφαση του Δήμου και τάσσονται υπέρ της επαναφοράς της κυκλοφορίας.
Σε κοινό δελτίο Τύπου που εξέδωσαν εκπρόσωποι των σχετικών φορέων, μεταξύ αυτών και της Επιτροπής Πρωτοβουλίας για τη Διάνοιξη της Μακαρίου, αναφέρεται ότι «οι προαναφερόμενοι φορείς ενωμένοι απαιτούν το καλύτερο για την πόλη τους, τους ανθρώπους της και τις μικρές επιχειρήσεις της».
Όπως σημειώνεται στο ίδιο δελτίο, «κάποιοι με τις αντιδράσεις τους μετά την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λευκωσίας να ανοίξουν η Μακαρίου και η Λεβέντη, με τη Μπουμπουλίνας και τη Μνασιάδου, για όλα τα οχήματα από τις 7:00 μέχρι τις 21:00 τις καθημερινές, επέδειξαν τρομερή μικροπρέπεια».
Οι φορείς αυτοί υποστηρίζουν ότι το κέντρο της πόλης οδηγήθηκε σε μαρασμό λόγω προηγούμενων εσφαλμένων επιλογών, τονίζοντας πως «ο εμπορικός πυρήνας χρειάζεται να καταστεί ξανά προσπελάσιμος και διελεύσιμος με τη λογική άνεση που έχει χαθεί τα τελευταία χρόνια». Επισημαίνουν ακόμη πως οι μετακινήσεις με ποδήλατο και λεωφορείο είναι εξαιρετικά περιορισμένες.
Θέτουν, επίσης, το ερώτημα: «Πώς είναι “βιώσιμη κινητικότητα” η οποιαδήποτε μετακίνηση σε μιαν περιοχή που, αν συνεχίσει έτσι, θα είναι απόλυτα κενή περιεχομένου και ζωής;», ενώ δηλώνουν πως «η Μακαρίου, από τη στιγμή που έκλεισε για τα αυτοκίνητα και ολοκληρώθηκε το μεγάλο έργο ανάπλασης, δεν έχει ψυχή».
Αναφορικά με τις ανησυχίες περί πιθανής επιστροφής ευρωπαϊκών κονδυλίων, χαρακτηρίζουν τους σχετικούς ισχυρισμούς αβάσιμους και εκφράζουν αμφιβολίες για τα κίνητρα πίσω από τέτοιες δηλώσεις.
Καταλήγουν πως ο Δήμος Λευκωσίας οφείλει να προχωρήσει με την απόφαση για την πλήρη επαναφορά της αμφίδρομης κυκλοφορίας στο νότιο τμήμα της Μακαρίου, προς όφελος της εμπορικότητας, της καθημερινότητας των κατοίκων και της αποσυμφόρησης της λεωφόρου Καλλιπόλεως, η οποία –σύμφωνα με την ίδια την παραδοχή του Δήμου– «δεν κατασκευάστηκε για να αντέχει τόσο μεγάλο φόρτο οχημάτων».
