Είμαστε εις το «εμείς» και όχι εις το «εγώ», έγραψε στα Απομνημονεύματά του ο Στρατηγός Μακρυγιάννης. Δανείζομαι τα λόγια του, όχι μόνο ενόψει και του τέλους του επετειακού έτους 2021, όπου και ο Δήμος μας ως γενέτειρα του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού συμμετείχε αρκούντως στους εορτασμούς, αλλά και επειδή με την απλότητα τους μεταδίδουν το μήνυμα ακαριαία. Και το μήνυμα είναι απλό: όλοι μαζί αγωνιζόμαστε για να πετύχουμε κάτι και μπορούμε να λέμε «εγώ» όταν μόνοι μας αγωνιζόμαστε. «Και εις το εξής να μάθομεν γνώση, αν θέλομεν να φκιάσομεν χωριόν, να ζήσομεν όλοι μαζί», συνεχίζει ο Μακρυγιάννης.
Και πόσο επίκαιρα είναι τώρα τα λόγια του, κατά τη συζήτηση του μείζονος θέματος της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Κατά κοινή ομολογία η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία, οι δήμοι και οι κοινότητές μας ασφυκτιούν τα τελευταία χρόνια και αδυνατούν να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες στους πολίτες. Η Κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή δύο νομοσχέδια για μεταρρύθμιση των ΑΤΑ με σκοπό των εκσυγχρονισμό τους, την αυτονόμησή τους, και τη συγχώνευσή τους. Και εδώ είναι που καλούμαστε να δούμε το «εμείς», να μην βλέπει ο καθένας προσωπικά, κομματικά ή αλλότρια συμφέροντα, να μην αντιμετωπίζουμε το θέμα συναισθηματικά ή τοπικιστικά, αλλά ορθολογικά και με βάση το τι είναι το καλύτερο για τους περισσότερους.
Πολύ φοβόμαστε όμως ότι το θέμα μετατίθεται συνεχώς στις ελληνικές καλένδες, ενώ θα έπρεπε να συνεργαζόμαστε όλοι μεθοδικά για να έχουμε μία λειτουργική μεταρρύθμιση, επικεντρωμένοι σε θέματα ουσίας. Η μεταρρύθμιση θα πρέπει να στοχεύει σε μια ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και λειτουργικό εκσυγχρονισμό. Υπογραμμίζουμε ότι ο στόχος των τοπικών αρχών πρέπει να είναι η παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών στους πολίτες και η βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου. Αυτό θα γίνει κυρίως με την συνένωση Δήμων και την δημιουργία ισχυρών δομών.
Αν και τώρα προέχει να προχωρήσει η Μεταρρύθμιση και να μην αναλώνεται η συζήτηση σε επιμέρους θέματα που αφορούν τα νομοσχέδια, δεν μπορούμε παρά να μην αναφερθούμε στους σχεδιασμούς που γίνονται για την πρωτεύουσα, καθώς η συζήτηση τις τελευταίες εβδομάδες επικεντρώνεται σε αυτό το θέμα. Εδώ και δύο χρόνια έχω τοποθετηθεί ως Δήμαρχος Στροβόλου δηλώνοντας ότι είμαι υπέρ της μεταρρύθμισης και υπέρ της δημιουργίας ενός μητροπολιτικού Δήμου Λευκωσίας, στον οποίο θα συμπεριλαμβάνεται και ο Στρόβολος. Αυτή η άποψη βασίζεται τόσο στην μελέτη των τεχνοκρατικών και ποσοτικών κριτηρίων και των σχετικών ερευνών, όσο και στην εικοσαετή μου εμπειρία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Η συνένωση των δήμων της πρωτεύουσας είναι η μόνη βιώσιμη λύση. Οι συνενώσεις των δήμων είναι εκ των ων ουκ άνευ, για την ορθή υλοποίηση της Μεταρρύθμισης, έτσι ώστε να είναι λειτουργική και ολοκληρωμένη, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι αποσπασματικές προσεγγίσεις στα θέματα που αφορούν ολόκληρη την πόλη. Οι συγχωνεύσεις αυτές πρέπει να φέρουν μια «επανάσταση» στην κοινωνία και να επιφέρουν ουσιαστικές αλλαγές στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Εάν θέλουμε να παραμείνει ζωντανή η προοπτική εφαρμογής νέου μοντέλου διοικητικής διάρθρωσης των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και η αποκέντρωση, μέσω της δημιουργία μιας νέας σχέσης τους με το κεντρικό Κράτος, τότε θα πρέπει να δημιουργηθούν μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα, με γεωγραφική συνέχεια, πολεοδομική συνοχή και ομοιόμορφες πυκνότητες όσον αφορά στον πληθυσμό. Με τη δημιουργία μιας νέας, επιχειρησιακά ικανής και υπεύθυνης αυτοδιοίκησης, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για αναδιάταξη της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης σε μεγαλύτερη κλίμακα, έτσι ώστε οι ΑΤΑ να αποσυμφορηθούν διοικητικά και να καταστούν οικονομικά αυτοδύναμες, προς όφελος του δημότη, με εξοικονόμηση πόρων και παροχή βελτιωμένων και φθηνότερων υπηρεσιών.
Θεωρούμε ότι θα αξιοποιηθούν τα πλεονεκτήματα της αποκέντρωσης, με τους δήμους να μπορούν να σχεδιάσουν, να προγραμματίσουν, να υλοποιήσουν και να ελέγξουν τοπικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, όπως άλλωστε επιβάλλει η ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Είναι πολλά τα παραδείγματα ευρωπαϊκών πόλεων που λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο, στοχεύοντας στην απορρόφηση κονδυλίων από πολλαπλούς χρηματοδοτικούς μηχανισμούς της ΕΕ. Αυτό που θέλουμε είναι μια συμπαγής, συνεκτική πρωτεύουσα για όλους τους πολίτες.
Έχοντας λοιπόν ξεκάθαρη την γεωγραφική και αστική συνοχή, ο δήμος θα μπορεί να οργανώσει, σχεδιάσει, μελετήσει και υλοποιήσει με βέλτιστο τρόπο, λύσεις που έχουν ως στόχο την κυκλική οικονομία/διαχείριση αποβλήτων, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την διαχείριση του κυκλοφοριακού προβλήματος, την αξιοποίηση του Πεδιαιου ποταμού, αλλά και την παροχή υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας, με την κατάλληλη υποστήριξη από το Κράτος.
Είναι ορθότερο να διαχειρίζεσαι μία συμπαγή περιοχή, με ομοιογενή αστικά χαρακτηριστικά και να εφαρμόζεις αποτελεσματικές δράσεις οριζόντιας εφαρμογής, συνδέοντας λειτουργίες υπερτοπικής σημασίας και δίνοντας λύσεις ολοκληρωμένες σχετικά με την πολεοδομική ανάπτυξη και τη βιώσιμη κινητικότητα. Για παράδειγμα, μια πρωτεύουσα με χωρική συνάφεια θα έχει κυκλοφοριακή διαχείριση για την λεωφόρο Στροβόλου και τη λεωφόρο Δημοσθένη Σεβέρη. Εξάλλου, ο Δήμος Στρόβόλου, έτσι όπως έχει μετατοπιστεί το κέντρο της πρωτεύουσας μετά την εισβολή, αποτελεί την καρδιά της πόλης μας, από κυκλοφοριακής απόψεως. Για αυτό και φρονούμε ότι ο Δήμος Στροβόλου δεν μπορεί να λείπει από έναν μητροπολιτικό δήμο της πρωτεύουσας.
Ένα άλλο θέμα στο οποίο θεωρούμε ότι θα δοθούν ολοκληρωμένες λύσεις είναι η κυκλική οικονομία. Η μεταρρύθμιση θα δώσει στον δήμο τη μεγάλη ευκαιρία να προχωρήσει προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και την επίτευξη των στόχων της οπως ορίζονται από τον ΟΗΕ (SDGs). Ενδεικτικά, θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε κέντρο επαναχρησιμοποίησης υλικών, με στόχο να αποφεύγεται η ακατάσχετη απόρριψη αποβλήτων και η ρύπανση του περιβάλλοντος. Τα υλικά θα επαναχρησιμοποιούνται είτε επισκευασμένα είτε θα χρησιμεύουν ως πρώτες ύλες για νέα προϊόντα. Κάτι που θα δημιουργήσει και νέες πολύτιμες θέσεις εργασίας.
Εν κατακλείδι, επιμένουμε στο «η ισχύς εν τη ενώσει». Μόνο έτσι θα εξοικονομηθούν πόροι, τόσο χρηματικοί όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό, για να σχεδιάσουμε την πρωτεύουσα του μέλλοντος, βιώσιμη, πράσινη, έξυπνη και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς. Ας μην ανησυχούμε ότι θα αλλοιωθεί η τοπικότητα των κοινοτήτων μας. Ο Στρόβολος θα, ως η μεγαλύτερη γεωγραφική και πληθυσμιακή συνιστώσα του προτεινόμενου μητροπολιτικού Δήμου, θα εξακολουθήσει να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη της πόλης μας. Δεν νοείται πρωτεύουσα χωρίς τον Στρόβολο. Πρέπει να σκεφτόμαστε μακροπρόθεσμα και όχι με βάση μικροπολιτκά ή τοπικιστικά συμφέροντα, πρέπει να κάνουμε τις υπερβάσεις μας για το κοινό καλό. Ακόμα, είμαι βέβαιος ότι δεν θα πάψει η περιοχή να διατηρεί την ταυτότητά της, γιατί αυτό είναι κάτι που αφορά τον καθένα ξεχωριστά ως άτομο. Όπως τώρα η Δασούπολη, η Ακρόπολη και ο Άγιος Βασίλειος, αλλά και το Καϊμακλί και ο Τακτακαλλάς διατηρούν την τοπικότητά τους, έτσι και με την συνένωση των Δήμων, θα διατηρηθούν οι τοπικές ταυτότητες.
Επίσης, ας μην παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι η συμπερίληψη του Στροβόλου στον Μητροπολιτικό Δήμο της πρωτεύουσας θα εξοικονομήσει 17 εκατομμύρια ετησίως, τα οποία θα έχουν ως αποτέλεσμα καλύτερες και φθηνότερες υπηρεσίες για τους δημότες. Για αυτό και θεωρούμε εκ των ων ουκ άνευ τη συμπερίληψη του Δήμου Στροβόλου στο νέο μητροπολιτικό Δήμο.
Πιστεύω ακράδαντα ότι θα διατηρηθεί ως έχει η τοπική ταυτότητα της κάθε περιοχής ενώ θα ενισχυθεί η δυναμική του κέντρου λήψεως αποφάσεων και παροχής ουσιωδών υπηρεσιών, που επηρεάζουν άρδην την καθημερινότητα όλων μας που κατοικούμε σε αυτήν την πόλη. Για αυτό και επαναλαμβάνουμε ότι είμαστε εις το «εμείς», ας συνεργαστούμε για να δούμε την πρωτεύουσα που αξίζει στην Κύπρο μας.
