Γράφει ο Άντρος Γ. Καραγιάννης, Δήμαρχος Δερύνειας
Οι σκηνές με κτηνοτρόφους να χύνουν γάλα έξω από δημαρχεία ή σε κεντρικές πλατείες αποτελούν σύνηθες φαινόμενο στην Ευρώπη, αφού οι αγελαδοτρόφοι διαμαρτύρονται για τα περιορισμένα έσοδα που έχουν από την πώληση του γάλακτος και τα διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τομέας της γεωργοκτηνοτροφίας.
Οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με τις εταιρείες παραγωγής φυτικού γάλακτος, όπως αμυγδάλου, καρύδας, βρώμης κ.ά. Αυτό το εναλλακτικό γάλα μπορεί να φαίνεται όπως το πραγματικό αγελαδινό γάλα, έχει όμως εντελώς διαφορετική γεύση, αφού δεν παράγεται από τα ίδια τα ζώα, αλλά από φυτικούς οργανισμούς.
Ήδη σε χώρες όπως η Σουηδία, η Γερμανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, τα υποκατάστατα του γάλακτος πλασάρονται στις υπεραγορές, παρά την ψηλή τιμή τους. Οι παραγωγοί φυτικού γάλακτος, προκειμένου να το προωθήσουν, επικαλούνται ότι η παραγωγή αυτή συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και στην αποφυγή βασανιστηρίων των ζώων.
Το διαδίκτυο αποτελεί, επίσης, χώρο προώθησης του γάλακτος από φυτικά συστατικά, δίνοντας έμφαση στους χορτοφάγους καταναλωτές και τους λάτρεις των βιολογικών προϊόντων. Εξάλλου, γνωστή σουηδική εταιρεία παραγωγής προϊόντων με φυτικά γάλατα είχε πέρσι €96εκ. κέρδη από τις πωλήσεις, ενώ το ποσό αναμένεται να διπλασιαστεί κατά τη φετινή χρονιά.
Τα προϊόντα από γάλα καρύδας, αμυγδάλου ή βρώμης, φημίζονται για τη μακρά διάρκεια και την οικονομία στην κατανάλωση ενέργειας για την παραγωγή τους, όπως επικαλούνται οι προμηθευτές τους. Η παραγωγή τους απαιτεί, επίσης, χρήση ελάχιστου πόσιμου νερού όπως και καλλιεργήσιμης γης.
Το γάλα αμυγδάλου είναι ευρέως γνωστό, όπως αναφέρει μελέτη της έγκυρης γερμανικής εφημερίδας Zeit, αφού η παραγωγή του δεν απαιτεί την καταστροφή τροπικών δασών, ενώ διαθέτει πληθώρα βιταμινών, περιορισμένα λιπαρά και θεωρείται ιδιαίτερα ευεργετικό για την καρδιά.
Οι κτηνοτρόφοι, όμως, θέλουν να διατηρήσουν τα ζώα τους στη βοσκήσιμη γη και τα λιβάδια, γιατί, αν εγκαταλείψουν το επάγγελμα τους, η γη θα αφεθεί στην κατασκευαστική μανία των μεγαλοεπιχειρηματιών.
Η περίοδος, λοιπόν, όπου τα βοσκοτόπια έσφυζαν από αγελάδες, πρόβατα, κατσίκες και άλογα, φτάνει σταδιακά στο τέλος της και μια νέα εποχή, αυτή των εναλλακτικών προϊόντων, «εισβάλλει» στη διατροφή μας.
Το αγελαδινό γάλα έχει τους υποστηρικτές, αλλά και τους πολέμιούς του. Ο κάθε ένας προσπαθεί μέσα από λόμπι να πλασάρει το προϊόν του αλλά και να κερδίζει δικαστικές διαμάχες.
Παρόλες τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι αγρότες για να παραμείνουν στο επάγγελμα, οι φάρμες στην Ευρώπη λιγοστεύουν ενώ την ίδια ώρα αυξάνονται οι παραγωγοί φυτικού γάλακτος. Οι γεωργοκτηνοτρόφοι, για να συνεχίσουν να παράγουν τα προϊόντα τους, όπως έκαναν τόσα χρόνια, και για να μην εκλείψει το επάγγελμά τους, προσπαθούν να προβάλουν τα πλεονεκτήματα της φυσικής παραγωγής γάλακτος και τη διασφάλιση του πρωτογενούς τομέα.
Όμως, η τεχνολογία προχωρεί με αλματώδεις ρυθμούς και οι καταναλωτές βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα τεράστιο δίλημμα, αφού από τη μια είναι πολύ ευαίσθητοι σε θέματα που άπτονται της προστασίας του περιβάλλοντος και της κακοποίησης των ζώων και από την άλλη ανησυχούν για τη διατροφή τους με όλους αυτούς τους εναλλακτικούς τρόπους.
Στα διάφορα επιστημονικά εργαστήρια της Ευρώπης και της Αμερικής, γίνονται ήδη μελέτες και πειράματα, για να ικανοποιούνται οι καταναλωτικές ανάγκες των πολιτών. Η έλλειψη αρκετών φυσικών προϊόντων, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αλλά και οι περιορισμοί της καλλιεργήσιμης γης, λόγω της οικιστικής ανάπτυξης και των πυρκαγιών, οδηγεί τους επιστήμονες στη μελέτη εναλλακτικών προϊόντων γάλακτος που θα έχουν ως κύριο συστατικό οτιδήποτε άλλο εκτός από το γάλα.
Το φυτικό γάλα από βρώμη, σόγια, αμύγδαλα, καρύδα κ.ά., έχει ήδη μπει για τα καλά στη διατροφική αλυσίδα των καταναλωτών. Το επόμενο βήμα είναι η εισαγωγή της βιοτεχνολογίας στην παραγωγή τυριών, γιαουρτιού και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων με βασικό συστατικό το γάλα που μόνο το χρώμα του θα μοιάζει με το φυσικό ζωικό γάλα.
Η πρόοδος της τεχνολογίας και της επιστήμης, όχι μόνο επηρεάζει τις διατροφικές μας συνήθειες, αλλά στο άμεσο μέλλον θα αντικαταστήσει τα παραδοσιακά προϊόντα, όπως, το γάλα, με προϊόντα που θα του μοιάζουν μόνο στο χρώμα.