Σχεδόν σε όλες τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιτρέπεται η αποδοχή ιδιωτικών δωρεών από τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με έρευνα που διενέργησε η Υπηρεσία Ερευνών, Μελετών και Εκδόσεων της Βουλής.
Σημειώνεται ωστόσο, ότι οι δωρεές γίνονται αποδεκτές από τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης είτε βάσει ειδικής νομοθεσίας, είτε βάσει γενικότερου νομοθετικού πλαισίου, αλλά υπό προϋποθέσεις, οι οποίες στις περισσότερες χώρες καθορίζονται από τις ίδιες τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η αρμόδια κοινοβουλευτική Υπηρεσία προχώρησε στην σχετική έρευνα μετά από αίτημα της βουλεύτριας του Κινήματος Οικολόγων Αλεξάνδρας Ατταλίδου, με αφορμή δωρεά ύψους €1,7 εκατομμυρίων από συγκεκριμένη εταιρεία που ανήκει σε Λευκορώσο επιχειρηματία με έδρα τη Λεμεσό, για σκοπούς έργων ανάπλασης στον δημόσιο κήπο Λεμεσού και ειδικά για τον παιδότοπο.
Το ζήτημα απασχόλησε και την Βουλή, με την κ. Ατταλίδου, η οποία ενέγραψε το θέμα προς συζήτηση να υποστηρίζει ότι ο δήμος δεν προχώρησε σε δημόσια διαβούλευση, ως όφειλε, ειδικά στην πτυχή που αφορά τη διαμόρφωση παιδότοπου, κόστους €1,7 εκατ., τονίζοντας ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα της συμμετοχής της κοινωνίας.
Μάλιστα, κατά την εξέταση του θέματος στην επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, η Επίτροπος του Παιδιού Δέσπω Μιχαηλίδου, να δηλώνει ότι «υποδεχτήκαμε μια περισπούδαστη δωρεά κάποιων χωρίς να ξέρουμε αν ετέθησαν όροι από τη συγκεκριμένη εταιρεία».
Είπε επίσης, πως το αρχικό ρυθμιστικό σχέδιο εκπονήθηκε όταν προωθήθηκαν οι πρώτοι πύργοι Λεμεσό, σημειώνοντας ακόμα, πως δεν ελήφθη υπόψη η θέση των παιδιών για τα οποία προορίζεται ο παιδότοπος και τα οποία είναι οι πιο ειδικοί να πουν πως θέλουν τον παιδότοπό τους.
Σε δηλώσεις στην StockWatch η κ. Ατταλίδου ανέφερε ότι σκοπός της έρευνας ήταν να διαπιστωθεί το τι ισχύει στα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, αναφορικά με το ζήτημα των ιδιωτικών δωρεών, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία στην χώρα μας αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο εξυπηρέτησης συμφερόντων.
Ανάφερε ότι θα καταθέσει σύντομα στην Βουλή πρόταση νόμου για την ρύθμιση και τον έλεγχο των ιδιωτικών δωρεών σε δήμους και κοινοτικά συμβούλια.
Με διάταγμα οι δωρεές στην Βουλγαρία
Με βάση το πόρισμα της μελέτης, από τις απαντήσεις των 20 χωρών που ανταποκρίθηκαν στο αίτημα της Υπηρεσίας Ερευνών της Βουλής, στην Βουλγαρία οι δήμοι ρυθμίζουν το αντικείμενο της δωρεάς, τον αποδέκτη της δωρεάς, τις περιπτώσεις και τους φορείς του δήμου στους οποίους δεν είναι δυνατό να γίνουν δωρεές και άλλες προϋποθέσεις και περιορισμούς που απορρέουν από τις ιδιαιτερότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης, με διατάγματα.
Στη Λετονία οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης δικαιούνται να δέχονται δωρεές για συγκεκριμένους σκοπούς και υπό διάφορους περιορισμούς. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις δεν είναι δυνατό να γίνει δεκτή δωρεά ιδιώτη από την αρχή τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση που ο ιδιώτης, εντός των δύο τελευταίων ετών πριν από τη δωρεά, έχει λάβει οικονομικούς πόρους ή εγγυημένες πιστώσεις από την Αρχή.
Μητρώο δωρεών σε 5 κράτη
Στη Βουλγαρία, στη Γερμανία, στην Εσθονία, στη Λετονία και στη Λιθουανία, για σκοπούς διαφάνειας και δημοσιότητας των δραστηριοτήτων των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης, δημοσιεύονται σχετικές πληροφορίες για τις δωρεές σε δημόσια μητρώα ή στην ιστοσελίδα της τοπικής αρχής και αλλού.
Σε ορισμένες χώρες (Βουλγαρία, Γερμανία, Πορτογαλία κ.ά.) διευκρινίζεται ρητά ότι αρμόδιο όργανο για την αποδοχή της δωρεάς είναι συνήθως ο δήμαρχος ή το δημοτικό συμβούλιο.
Στη Βουλγαρία, στην Πολωνία και στη Σλοβακία οι δωρεές χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τον προκαθορισμένο από το δωρητή σκοπό.
Στη Σλοβακία, εάν δεν καθορίζεται ο σκοπός της δωρεάς από τον δωρητή, αυτή χρησιμοποιείται για την περαιτέρω ανάπτυξη και βελτίωση των δραστηριοτήτων της αρχής τοπικής αυτοδιοίκησης.
