Γράφω αυτά τα λόγια για να εκφράσω κάποιες σκέψεις για προβληματισμό, με βάση όχι την επιστημονική εμπειρογνωμοσύνη αλλά την κοινή λογική.
Σίγουρα τίποτε δεν είναι απόλυτο. Ούτε χωράμε όλοι στο ίδιο κοστούμι. Κάθε απόφαση πρέπει να κρίνεται από το αποτέλεσμα της σε σχέση με το επιδιωκόμενο. Ο σχεδιασμός του δημόσιου χώρου απαιτεί στρατηγική λέει το ΕΤΕΚ. Συμφωνώ και υπερθεματίζω. Το ίδιο και η Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα, η οποία αποτελεί αναγκαιότητα.
Η προσπάθεια για την επίτευξη αυτών των στόχων πρέπει να γίνεται μεθοδικά και όχι αποσπασματικά γιατί αυτό δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που προσπαθεί να λύσει.
Σχεδιάζοντας λοιπόν τον δημόσιο χώρο πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, στην περίπτωση μας, της Λευκωσίας.
Η Λευκωσία είναι μια πόλη με μοναδική ιδιαιτερότητα. Είναι μια πόλη μοιρασμένη, διχοτομημένη. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει η δυνατότητα περιμετρικής διακίνησης. Με την απαγόρευση διέλευσης οχημάτων από την Μακαρίου, κεντρικότατου δρόμου που τέμνει την πρωτεύουσα, ξανά διχοτομήθηκε η πόλη, και κυρίως οι κεντρικές, πυκνοκατοικημένες γειτονιές του Ελενείου, του Λυκαβητού και των Αγίων Ομολογητών. Σίγουρα μειώθηκαν οι ρύποι και η ηχορύπανση στην Μακαρίου. Ουδεμία αμφιβολία περί τούτου. Όμως τα αυτοκίνητα που την χρησιμοποιούσαν εξακολουθούν να είναι μέρος της εξίσωσης. Απλά μετακινήθηκαν στις γειτονιές χρησιμοποιώντας δαιδαλώδεις και μακρύτερες διαδρομές, περισσότερο χρόνο στους δρόμους, περισσότερα καύσιμα και μεταφέροντας πολλαπλάσιους ρύπους, ηχορύπανση και οχληρία στους κατοίκους. Διότι αντίθετα με την Μακαρίου όπου οι κάτοικοι είναι λιγοστοί, οι γειτονιές όπου μεταφέρθηκαν οι πολλαπλάσιοι ρύποι είναι πυκνοκατοικημένες και η επιβάρυνση ανυπολόγιστη. Πανηγυρίζουμε για μερικές εκατοντάδες μέτρα και δεν υπολογίζουμε τα χιλιόμετρα οικιστικών και άλλων περιοχών που επιβαρύνονται δυσανάλογα!
Στην Κύπρο δυστυχώς ξεκινάμε από το τέλος. Το κλείσιμο της Μακαρίου για το αυτοκίνητο θα έπρεπε να ήταν η οροφή του οικοδομήματος που αποκαλούμε Αστική Βιώσιμη Κινητικότητα. Το τελευταίο μέτρο της Στρατηγικής για τη Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα. Κακώς συγκρίνουμε τις πόλεις μας και κυρίως την πρωτεύουσα Λευκωσία με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα.
Στις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις υπάρχουν οι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ υποδομες:
Σιδηροδρομική διασύνδεση πόλεων και κοινοτήτων.
Υπόγειος σιδηρόδρομος.
Τραμ και λεωφορεία με πυκνές και συχνές διαδρομές.
ΕΤΣΙ διευκολύνεται ο κόσμος να πάει στη δουλειά του ή να κατέβει στο κέντρο ΓΡΗΓΟΡΑ και ΕΥΚΟΛΑ χωρίς αυτοκίνητο. Έτσι μειώνεις τους ρύπους!
Ο αποκλεισμός του αυτοκινήτου από ένα κεντρικό δρόμο, μήκους λιγότερο του ενός χιλιομέτρου, εις βάρος μιας μεγάλης οικιστικής περιοχής του κέντρου της πόλης δεν πιστεύω ότι είναι καλή ιδέα! Οι κυκλοφοριακές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι πολλαπλάσιες του οφέλους!
Όλη αυτή η ιστορία μου θυμίζει το ΠΛΗΡΩΝΩ ΟΣΟ ΠΕΤΩ όπου πάμε να εφαρμόσουμε ένα σύστημα χωρίς τις απαραίτητες υποδομές. Να μην σχολιάσω και τον λανθασμένο σχεδιασμό της Καλλιπόλεως που αποτελεί την έξοδο από τη Λευκωσία, μετά την μονοδρόμηση της Μακαρίου, και ο οποίος ταλαιπωρεί τους δημότες και πολλούς άλλους πολίτες. Ξέρετε,η μάζα των πολιτών δεν βγαίνει στα κανάλια ούτε κάνει δηλώσεις αλλά υφίσταται τις συνέπειες και ΕΧΕΙ άποψη.
Το άνοιγμα της Μακαρίου θα δώσει την ευκαιρία να μετρηθούν οι ρύποι ΠΡΙΝ και ΜΕΤΑ σε ολόκληρη την περιοχή που έχει υποστεί τις συνέπειες και όχι μόνον στη Μακαρίου, την οποία ελάχιστοι χαίρονται και ακόμη λιγότεροι περπατούν.
Πρέπει τέλος να υπενθυμίσω ότι πέραν του μισού πλάτους της Μακαρίου έχει μετατραπεί σε πεζόδρομο(δρόμο για πεζούς) με φαρδιά πεζοδρόμια και ωραίες δενδροστοιχίες. Και ότι τα Σαββατοκύριακα θα είναι παντελώς κλειστή για εκδηλώσεις.
Ας βάλουμε επιτέλους το άλογο μπροστά από την άμαξα και όταν έρθει η ευλογημένη ώρα, όταν θα υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές θα κλείσουμε και την Μακαρίου και άλλους δρόμους.
Και μια και μιλάμε πολύ και έντονα τις τελευταίες ημέρες για την Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα και ευρύτερα για τον Σχεδιασμό του Δημόσιου Χώρου, προτείνω ως τροφή για σκέψη, βάσει της Αρχής της δημιουργίας ΥΠΟΔΟΜΩΝ πριν την λήψη δραστικών αποφάσεων και την εφαρμογή μέτρων, τη δημιουργία, περιμετρικά των Τειχών, υπόγειων χώρων στάθμευσης, κάτω από την Στασίνου και την Σαλαμίνος ως συνέχεια του υπόγειου χώρου στάθμευσης κάτω από την Ομήρου. Και τότε θα μπορέσουμε να κλείσουμε όλη την εντός των τειχών πόλη για το αυτοκίνητο, εξαιρουμένων των κατοίκων βεβαίως και κάποιων ωρών για τροφοδοσία. Τέτοια έργα, είναι έργα που έχουν ισχυρό αποτύπωμα και θετικές επιπτώσεις μεγάλης κλίμακας, όσον αφορά ρύπους και την κλιματική αλλαγή. Είναι μια ιδέα που κατέθεσα σε προηγούμενη θητεία μου στο Δημοτικό Συμβούλιο Λευκωσίας. Και νομίζω πως ένα τέτοιο μεγαλεπήβολο και πρωτότυπο έργο θα τύγχανε χρηματοδότησης από Ευρωπαϊκά κονδύλια!