Η μελέτη διεξήχθη στην Νέα Υόρκη, διαδικτυακά, από τον Νίκο Αντωνιάδη, σύμβουλο σε θέματα Πολιτικού Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας και είναι μέρος μιας μεγαλύτερης μελέτης που διεξάγεται σε θέματα που αφορούν το Πολιτικό Μάρκετινγκ.
Πολιτικό Μάρκετινγκ – Γιατί η Κύπρος το έχει ανάγκη!
Η παρούσα μελέτη, μπορεί να αξιοποιηθεί ως μια πρώτη βάση, και ως ένα σημαντικό εργαλείο από τους πολιτικούς της Κύπρου, οι οποίοι καλούνται να κάνουν μια γιγαντιαία προσπάθεια αποκατάστασης της εμπιστοσύνης, η οποία έχει χαθεί και συνεχώς κινείται πτωτικά. Καλούνται όσο ποτέ άλλωτε, να μελετήσουν, να εκπαιδευτούν και να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα μελετών και ερευνών όπως την παρούσα, ειδικά αυτή την περίοδο που οι αξίες αμφισβητούνται έντονα στη χώρα μας.
Επίσης, η μελέτη αυτή μπορεί να καθορίσει τις κατευθυντήριες γραμμές, τον σκελετό χάραξης στρατηγικής και πολιτικής ενός πολιτικού στην Κύπρο, μέσα από την «φωνή» των πολιτών / ψηφοφόρων, οι οποίοι είναι αυτοί που αποφασίζουν κατά πόσο (οι πολιτικοί τους) αξίζουν ή όχι να βρίσκονται στα ψηλά σκαλοπάτια των εξουσιών του κράτους.
Η Προσωπικότητα ενός Πολιτικού
Μέσα από την διεθνή βιοβλιογραφία και έρευνα σχετικά με τους παράγοντες που αποτελούν την προσωπικότητα ενός πολιτικού, αλλά και τις αξίες τις οποίες καλείται να έχει σήμερα ένας πολιτικός, πιο κάτω παρουσιάζονται αυτοί οι παράγοντες όπως έχουν διαφανεί από τις διάφορες μελέτες και αφορούν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας αλλά και των αξιών που καλείται να έχει ένας πετυχημένος, (δηλαδή αποδεκτός από τον κόσμο), πολιτικός.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι τα ρούχα, το ντύσιμο γενικά, κάνει μια τεράστια διαφορά σε σχέση με ότι σκέφτονται οι άνθρωποι για εμάς, πολλές φορές χωρίς καν να μας γνωρίζουν ή με τρόπους που δεν θα μπορούσαμε καν να φανταστούμε (Orakcioglu & Fletcher 2013).
Σύμφωνα με τον Richard Zeoli (2014), όταν βλέπουμε διασημότητες, μεταξύ αυτών και πολιτικούς, να μιλούν στην τηλεόραση ή στο κοινό, φαίνονται τόσο άνετα που μας κάνει να αναρωτηθούμε αν είναι μεγάλοι ομιλητές, ή απλά γεννήθηκαν έτσι. Η απάντηση που δίνεται στην ίδια έρευνα είναι ότι, η συντριπτική πλειοψηφία των αποτελεσματικών ομιλητών έχουν εκπαιδευτεί να είναι έτσι, με την τέχνη της δημόσιας ομιλίας να έχει αναπτυχθεί για πρώτη φορά από τους αρχαίους Έλληνες (Zeoli 2014).
Άλλη μελέτη έδειξε ότι, για να πετύχει κάποιος στην πολιτική πρέπει να αποδείξει την ανθεκτικότητα / ελαστικότητα του, να έχει καλές αναλυτικές ικανότητες, να έχει την ικανότητα να εκπροσωπεί τους ψηφοφόρους του και να είναι συναισθηματικά σταθερός (Cass Business School, UK, (2014).
Οι Αξίες ενός Πολιτικού
Οι κοινωνικές αξίες αποτελούν ένα σημαντικό μέρος του πολιτισμού μας και προσδιορίζουν τη σταθερότητα (ή όχι) της κοινωνίας μας, παρέχοντας γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την κοινωνική συμπεριφορά.
Σύμφωνα με μια έρευνα που διεξήχθη από το Κέντρο Ερευνών Pew (2008), το 52% των πολιτών δήλωσε ότι είναι «απολύτως απαραίτητο» ένας πολιτικός ηγέτης να είναι Τίμιος / Ειλικρινής και το 44% είπε ότι είναι «πολύ σημαντικό», καθιστώντας το ως το πιο περιζήτητο χαρακτηριστικό στους πολιτικούς ηγέτες.
Αξίες όπως τα θεμελιώδη δικαιώματα, ο πατριωτισμός, ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η θυσία για το κοινό καλό, η πίστη στην ισότητα, η πίστη στη Δημοκρατία είναι επίσης στοιχεία – οδηγοί της συμπεριφορά μας με πολλούς τρόπους, είναι τα κριτήρια που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για να εκτιμήσουν την καθημερινή τους ζωή, να οργανώσουν τις προτεραιότητες τους και να επιλέξουν εναλλακτικές πορείες δράσης (Cass Business School, UK, (2014).
Σύμφωνα με τον Shalom Η Schwartz (2012), τα επιτεύγματα ως αξία, είναι ο ορισμός ενός στόχου, μια προσωπική επιτυχία, και όπως ορίζεται εδώ, τα επιτεύγματα τονίζουν επίδειξη ικανοτήτων, λαμβάνοντας έτσι την κοινωνική έγκριση. Επίσης, ο ίδιος ερευνητής, ανέφερε πως η ασφάλεια, η αρμονία και η σταθερότητα της κοινωνίας, (όπως η οικογενειακή και εθνική ασφάλεια) είναι μια επίσης πολύ σημαντική αξία.
Μια άλλη έρευνα κατέγραψε ότι, η κοινωνική θέση, το κύρος, ο έλεγχος και η κυριαρχία πάνω στους ανθρώπους και τους πόρους, η εξουσία γενικά, αντιμετωπίζεται επίσης ως αξία (Kathleen M. 2010).
Στόχοι της έρευνας – Περιεχόμενο του ερωτηματολογίου
Βασικός στόχος της έρευνας ήταν να εξετάσει κατά πόσο τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και των αξιών ενός πολιτικού στην Κύπρο, όπως έχουν εξευρεθεί από διάφορες ακαδημαϊκές μελέτες ανά το παγκόσμιο, είναι εξίσου σημαντικά για τους Κύπριους, και αν ναι, σε ποιο βαθμό.
Παράλληλα, η έρευνα εξέτασε κατά πόσον υπάρχουν επιπλέον παράγοντες που οι Κύπριοι θεωρούν σημαντικούς και τέλος ζητήθηκε από τους ερωτηθέντες να καταγράψουν (ανεξαρτήτως πολιτικής ή κομματικής προτίμησης), το όνομα ενός πολιτικού, σε Κύπρο ή εξωτερικό, το οποίο κατά την άποψη τους πληροί αυτά τα χαρακτηριστικά (της Προσωπικότητας στη δεύτερη ενότητα και των Αξιών στην τρίτη ενότητα αντίστοιχα).
Μεθοδολογία Έρευνας
Τα στοιχεία λήφθηκαν μέσω ερωτηματολογίου (Βλ. Ερωτηματολόγιο), το οποίο συμπληρώθηκε από ενήλικες, άντρες και γυναίκες άνω των 18 ετών με δικαίωμα ψήφου στην Κύπρο και απαντήθηκαν κατά την περίοδο 23 Φεβρουαρίου – 2 Απριλίου 2015.
Το βασικό ερωτηματολόγιο της έρευνας στηρίκτηκε στην κλίμακα Likert, που είναι ευρέως μια γνωστή προσέγγιση για απαντήσεις κλίμακας, έχοντας ως στόχο τον προσδιορισμό του επιπέδου της σημαντικότητας σχετικά με τα χαρακτηριστικά που παρουσιάστηκαν (5 Πολύ Σημαντικό, 4 Σημαντικό, 3 Όχι πολύ σημαντικό, 2 Λίγο σημαντικό, 1 Καθόλου σημαντικό).
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, η παρούσα έρευνα εξέτασε παράλληλα κατά πόσον υπάρχουν επιπλέον παράγοντες που οι Κύπριοι θεωρούν σημαντικούς, μέσα από ανοικτές ερωτήσεις στη δεύτερη ενότητα (Προσωπικότητα) και στην τρίτη ενότητα (Αξίες) και οι ερωτηθέντες είχαν την ευκαιρία να αναφέρουν το όνομα ενός πολιτικού, ο οποίος κατά την άποψη τους πληροί αυτά τα χαρακτηριστικά (της Προσωπικότητας και των Αξιών αντίστοιχα).
Το γεγονός ότι δόθηκε πλήρης ελευθερία στους ερωτηθέντες να απαντήσουν, καταγράφοντας «μακριά από τις όποιες πολιτικές ή/και κομματικές προτιμήσεις, το όνομα που επιθυμούν», θεωρείται ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ, γιατί οι πλείστες έρευνες που διεξάγονται στον τόπο μας είναι καθοδηγούμενες, δηλαδή δίνεται στους πολίτες / ψηφοφόρους μια λίστα με ονόματα για να επιλέξουν, με αποτέλεσμα η κατάξη να γίνεται με βάση τις επιλογές των κομμάτων ή των διαφόρων συνεργασιών και όχι με βάση την ελεύθερη βούληση του απλού πολίτη, βούληση που πηγάζει μέσα από όλο το φάσμα της πολιτικής ζωής και την ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΑ του κάθε πολιτικού!
Ίσως τώρα, αυτή να είναι και η καταλληλότερη περίοδος για οριζόντια ψηφοφορία, μια και οι πολίτες, στην πλειοψηφία τους φαίνονται έτοιμοι για το νέο αυτό μέτρο που συζητείται.
Οργάνωση της Μελέτης
Τα ερωτηματολόγια αποστάληκαν διαδικτυακά σε ένα δείγμα ενηλίκων, αντρών και γυναικών, ηλικίας άνω των 18 ετών. Ένα τυχαίο δείγμα του συνολικού πληθυσμού που έχει δικαίωμα ψήφου στην Κύπρο, κλήθηκε να απαντήσει στα ερωτήματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω διά μέσου link που στάληκε με e-mail και μέσω των κοινωνικών δικτύων. Το ερωτηματολόγιο ήταν απλό στη χρήση του και δεν διαρκούσε πέραν των δύο λεπτών για να απαντηθεί.
Στάληκε πρόσκληση σε 1300 άτομα και απαντήθηκαν τα 350* (26.9%).
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Κυπριακής Δημοκρατίας για τις τελευταίες εκλογές του 2013, οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 545,491. Στατιστικά, το επίπεδο εμπιστοσύνης (confidence level) ήταν στο 85% και το περιθώριο στατιστικού λάθους στο +- 3.85%. Τα στοιχεία από τα ερωτηματολόγια μεταφράστηκαν σε αριθμητικούς κώδικες από αναλύσεις σε πρόγραμμα υπολογιστή Excel (ακολουθούν οι Συνοπτικοί Πίνακες).
Βασικά Συμπεράσματα
– Όπως ήταν αναμενόμενο, εκείνοι που νοιάζονται περισσότερο για τα όσα συμβαίνουν γύρω μας, είναι οι οικογενειάρχες, ηλικίας 35-44 και 45-54 (Βλ. Πίνακες Α1 & Α3), κάτι πολύ φυσιολογικό μιας και είναι τα άτομα που έχουν και την μεγαλύτερη ευθύνη να μεγαλώσουν και να διαπαιδαγωγήσουν τη νέα γενιά.
– Τόσο στην παρούσα έρευνα, όσο και σε άλλες έρευνες, διαφαίνεται το ψηλό ποσοστό ανεργίας (11.04%) – (Πίνακας Α5).
– Παρόλο που τα νεαρότερα σε ηλικία άτομα χρησιμοποιούν το διαδίκτυο πολύ περισσότερο από άτομα άλλων ηλικιών, εντούτοις, το χαμηλό ποσοστό απαντήσεων από νεαρές ηλικίες, κυρίως 18-24 (8.82%) και 25-34 (10.59%) όπως φαίνεται στον πίνακα Α1, επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά ότι κανένας πολιτικός στην Κύπρο δεν έχει καταφέρει να ελκύσει τη βάση της νεολαίας, η οποία, όπως έδειξαν και άλλες έρευνες, η νεολαία νοιάζεται πολύ λίγο για τα κοινά, με τα απανωτά κτυπήματα στους πολιτικούς θεσμούς να την απομακρύνει όλο και περισσότερο.
– Η δύναμη, η εξουσία, ο πλούτος γενικά, δεν είναι σημαντικός παράγοντας και πέραν του 60% στην Κύπρο το θεωρεί από «όχι πολύ σημαντικό» μέχρι «καθόλου σημαντικό» δείχνοντας καθαρά πως ο κόσμος δεν νοιάζεται για το τι δύναμη έχει ένας πολιτικός (Βλ. Πίνακα 2).