Θολό φαίνεται να είναι το τοπίο για τις Σχολικές Εφορείες την ώρα που τα χρονοδιαγράμματα για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στενεύουν κάθε μέρα και πιο πολύ. Τα αναπάντητα ερωτήματα όσον αφορά το μέλλον αυτών των οργανισμών είναι πολλά, με τους εμπλεκόμενους να εμφανίζονται τουλάχιστον προβληματισμένοι για το τι μέλλει γενέσθαι.
Πάντως, οι Σχολικές Εφορείες διαφωνούν κάθετα με αυτό που προνοεί σήμερα η νομοθεσία, δηλαδή με την ένταξη τους στους Δήμους και την κατάργηση του Περί Σχολικών Εφοριών Νόμο από το Υπουργικό Συμβούλιο. Την ίδια ώρα, εκφράζουν τη δυσαρέσκεια τους για το γεγονός ότι ουδέποτε ερωτήθηκαν για το μέλλον τους, αλλά ούτε καλέστηκαν σε οποιαδήποτε συνεδρίαση της Επιτροπής Εσωτερικών και σήμερα, λίγους μόλις μήνες πριν τις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της υλοποίησης της περιβόητης μεταρρύθμισης, βρίσκονται αντιμέτωπες με αρκετά ερωτήματα και προβλήματα.
Για την κατάσταση που επικρατεί μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχει και το Υπουργείο Παιδείας, αφού οι σχολικές εφορίες υπάγονται σε αυτό και δεν φαίνεται να έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για ενημέρωση των Σχολικών Εφορειών αλλά και διεκδίκηση των όσων ζητούν. Το μπαλάκι βρίσκεται στο δικό του γήπεδο και ως εκ τούτου εκεί στρέφεται και η προσοχή για την επίλυση των ζητημάτων που προκύπτουν προτού βρεθούμε μπροστά από τετελεσμένα γεγονότα.
Το θέμα που φαίνεται να βρίσκεται στο τραπέζι της συζήτησης αυτήν την περίοδο είναι κατά πόσο οι Σχολικές Εφορείες θα συνεχίσουν να λειτουργούν το 2024 με το υφιστάμενο καθεστώς ή εάν θα συνενωθούν ανάλογα και με τους Δήμους στους οποίους υπάγονται.
Για παράδειγμα, εάν αναφερόμαστε για τον νέο Δήμο Λευκωσίας, κατά πόσο θα συνεχίσουν να λειτουργούν οι Σχολικές Εφορείες Λευκωσίας, Αγίου Δομετίου, Έγκωμης και Αγλαντζιάς ή εάν θα λειτουργήσει μία Σχολική Εφορία με τον νέο Δήμο.
Πάντως, σε περίπτωση που ισχύσει το δεύτερο σενάριο προκύπτουν πολλά ερωτήματα και προβληματισμοί, όπως για παράδειγμα πόσα θα είναι τα μέλη της Σχολικής Εφορίας, ποια θα είναι, πως θα εκλέγονται και πολλά άλλα πρακτικά ζητήματα.
Η θέση της Παγύπριας Συντονιστικής Επιτροπής Σχολικών Εφορειών για το όλο θέμα είναι ξεκάθαρη: Συνταγή που πετυχαίνει δεν αλλάζει! Η άποψη των Σχολικών Εφοριών είναι ότι από τη στιγμή που σήμερα υπάρχει κάτι το οποίο λειτουργεί, δεν υπάρχει λόγος να γίνουν αλλαγές, οι οποίες δεν γνωρίζουμε κατά πόσο θα είναι αποδοτικές και λειτουργικές. Γι’ αυτό εξάλλου, η Παγκύπρια Συντονιστική Επιτροπή Σχολικών Εφορειών απέστειλε επιστολή στους Βουλευτές και στα μέλη της Επιτροπής Εσωτερικών με την οποία απευθύνει έκκληση για επανεξέταση του όλου ζητήματος.
Μεταξύ άλλων στη συγκεκριμένη επιστολή αναφέρεται ότι η κατάργηση των Σχολικών Εφορειών φέρνει μεγάλες αντιδράσεις από μέρους της Εκκλησίας, των Παγκύπριων Συνομοσπονδιών των Συνδέσμων Γονέων Μέσης και Δημοτικής Εκπαίδευσης, των Συνδικαλιστικών Οργανώσεων ΠΟΕΔ, ΟΕΛΜΕΚ ΟΛΤΕΚ και ΠΑΣΥΔΥ (Κλαδικού Συμβουλίου των Σχολικών Υπαλλήλων), του Συνδέσμου Ελλήνων Διευθυντών Μέσης Εκπαίδευσης (ΣΕΔΜΕΚ) και από άλλα οργανωμένα σύνολα και εμπλεκόμενους φορείς.
Σύμφωνα με την επιστολή, η προωθούμενη ενσωμάτωση των Σχολικών Εφορειών στους Δήμους, είναι ενέργεια η οποία μόνο αρνητικές και καταστροφικές συνέπειες μπορεί να έχει προς την παιδεία του τόπου μας. Επιπλέον αναφέρεται σε σχετική γνωμάτευση που έλαβε η Ομοσπονδία Σχολικών Εφορειών, σύμφωνα με την οποία, η προωθούμενη αλλαγή, είναι αντισυνταγματική, και μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι Σχολικές Εφορίες, παρουσιάζονται έτοιμες να προχωρήσουν άμεσα σε κάθε νομική διαδικασία για τη διεκδίκηση του αυτονόητου, όπως σημειώνουν.
Στην επιστολή διαφαίνεται η ξεκάθαρη απογοήτευση και έντονη αγανάκτηση των Σχολικών Εφοριών αφού γίνεται λόγος για «συμβιβασμούς και σκοπιμότητες που έχουν γίνει μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών και του Προέδρου της Ένωσης Δήμων για να καταργήσουν ένα Νομοθετικά εκλελεγμένο από τους Δημότες σώμα και να υποβαθμίσει και να καταργήσει τον ουσιαστικό ρόλο τους προς την Παιδεία και τις Σχολικές Μονάδες».
Στη συνέχεια της επιστολής, η προσοχή στρέφετε στις προτεινόμενες τροποποιήσεις αφού γίνεται αναφορά για το γεγονός ότι οι αλλαγές προνοούν πως αντί να υπάρχουν εκλελεγμένοι αντιπρόσωποι των δημοτών να υπάρξει για ανάληψη της άσκησης των αρμοδιοτήτων των Σχολικών Εφορειών από μία «Επιτροπή Σχολικών Υποδομών και Κτηρίων» που θα ορίζεται από μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου με Πρόεδρο το Δήμαρχο για να χειρίζεται τα θέματα που περιλαμβάνονται στο Νόμο περί Σχολικών Εφορειών.
«Παρά την ύπαρξη του Νόμου Περί Σχολικών Εφορειών αρ. 108(I)/1997 και τη δημοκρατική αρχή ουδέποτε κληθήκαμε να συζητήσουμε το σοβαρό αυτό θέμα, το οποίο τεκμηριωμένα απορρίπτουμε γιατί είμαστε βέβαιοι ότι δεν θα εξυπηρετεί το καλώς νοούμενο συμφέρον των Σχολείων, των παιδιών και ευρύτερα της Παιδείας», σημειώνεται στην επιστολή.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στη συζήτηση που έγινε το 2014, μετά από διαβουλεύσεις με τη Παγκύπρια Συντονιστική Επιτροπής Σχολικών Εφορειών που έχουν γίνει τότε και την εισήγηση των Βρετανών εμπειρογνωμόνων και την Παγκόσμια Τράπεζα αποφασίσθηκε όπως οι Σχολικές Εφορείες συνεχίσουν να παραμείνουν ανεξάρτητα σώματα Δημοσίου Δικαίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι Σχολικές Εφορίες έχουν συσταθεί από την έναρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας με βάση το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και αποτελούσαν Ανεξάρτητα Συλλογικά Όργανα Δημόσιου Δικαίου για να χειρίζονται τα θέματα των Δημόσιων Σχολείων που είναι εγγεγραμμένα επ’ ονόματι τους κάτω από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού.