Σειρά επιστολών προς τους αρμόδιους Υπουργούς σχετικά με τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης απέστειλε το ΑΚΕΛ. Στις συγκεκριμένες ενέργειες και γραπτές παρεμβάσεις προχώρησε το κόμμα μετά από εκστρατεία για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο και βρίσκεται σε εξέλιξη μέχρι και σήμερα. Στο πλαίσιο αυτής της εκστρατείας, ο Γενικός Γραμματέας της Κ.Ε. ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, και άλλα στελέχη της ηγεσίας του κόμματος περιόδευσαν σχεδόν σε όλη την Κύπρο, προκειμένου να συζητήσουν με τους κύριους φορείς της μεταρρύθμισης τα ζητήματα που αφορούν την πορεία υλοποίησής της.
Κατά τις συζητήσεις καταγράφηκαν πληθώρα προβλημάτων, κενά και ελλείψεις, τα οποία ανησυχούν ιδιαίτερα τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και επηρεάζουν την τοπική κοινωνία. Με στόχο την επίλυση αυτών των προβλημάτων, το κόμμα απέστειλε επιστολές στους αρμόδιους Υπουργούς, επιδιώκοντας την άσκηση της αναγκαίας πίεσης ώστε να δρομολογηθούν λύσεις και να επιτευχθεί ο στόχος της μεταρρύθμισης.
Υποστελέχωση
Μεταξύ άλλων, το ΑΚΕΛ έθεσε, μέσω των γραπτών παρεμβάσεών του, το ζήτημα της υποστελέχωσης σε Δήμους, Κοινότητες και Επαρχιακούς Οργανισμούς, καθώς και την ανάγκη αποπαγοποίησης θέσεων.
Προβλήματα προσωπικού στους ΕΟΑ
Αναφορικά με την υποστελέχωση των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, το ΑΚΕΛ επισήμανε σε επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών ότι το πρόβλημα είναι γενικευμένο και παρεμποδίζει την ομαλή λειτουργία των οργανισμών. Παράλληλα, ανέφερε ότι, σύμφωνα με πληροφορίες που συγκέντρωσε από τις συναντήσεις, τα οργανογράμματα των νεοσύστατων οργανισμών έχουν υποβληθεί έγκαιρα στο Υπουργείο Εσωτερικών, ωστόσο για τους περισσότερους ΕΟΑ εκκρεμεί ακόμη η έγκριση μέρους των προϋπολογισμών τους, ειδικά σε ό,τι αφορά τη δομή των θέσεων.
Επιπλέον, στην επιστολή σημειώνεται ότι τα απαραίτητα Σχέδια Υπηρεσίας δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί ώστε να εγκριθούν από τη Βουλή. Παρόμοιες καθυστερήσεις παρατηρούνται και στους κανονισμούς για τη δομή και διάρθρωση, με το ΑΚΕΛ να υπογραμμίζει ότι, χωρίς την έγκριση των δομών και των Σχεδίων Υπηρεσίας, οι ΕΟΑ αδυνατούν να προκηρύξουν τις διαδικασίες κάλυψης των κενών μόνιμων θέσεων.
Το ΑΚΕΛ τόνισε ότι παρατηρείται σοβαρή καθυστέρηση στην έγκριση των προϋπολογισμών των ΕΟΑ τόσο από το Υπουργείο Οικονομικών όσο και στη διαδικασία αποπαγοποίησης προσλήψεων. Το κόμμα κάλεσε τον Υπουργό να εξετάσει άμεσα το θέμα και να επιταχύνει τις διαδικασίες για μόνιμη στελέχωση των ΕΟΑ, οι οποίοι ως σημαντικός φορέας της μεταρρύθμισης έχουν αναλάβει ουσιαστικές αρμοδιότητες, όπως η αδειοδότηση αναπτύξεων, η ύδρευση και η αποχέτευση.
Υποστελέχωση Συμπλεγμάτων
Για το ζήτημα της υποστελέχωσης των Συμπλεγμάτων, το κόμμα απέστειλε ξεχωριστή επιστολή, τονίζοντας ότι τα οργανογράμματα και οι προϋπολογισμοί τους έχουν κατατεθεί στο Υπουργείο προς έγκριση. Ωστόσο, σύμφωνα με το ΑΚΕΛ, παρατηρείται μεγάλη καθυστέρηση και σε αυτή την περίπτωση, ειδικά στην ετοιμασία των Σχεδίων Υπηρεσίας. Αποτέλεσμα αυτών των καθυστερήσεων είναι οι σοβαρές ανάγκες των Συμπλεγμάτων να μην καλύπτονται ούτε από το υπάρχον προσωπικό ούτε από πρόσληψη προσωπικού ορισμένου χρόνου.
Το ΑΚΕΛ επίσης έθιξε το ζήτημα των περιορισμών που αντιμετωπίζουν τα Συμβούλια Συμπλεγμάτων αναφορικά με τη διαδικασία αγοράς υπηρεσιών. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου, η αγορά υπηρεσιών πρέπει να αφορά μόνο έκτακτες ανάγκες που δεν μπορούν να καλυφθούν άμεσα από το Σύμπλεγμα, όπως η καθαριότητα χώρων ή η διοργάνωση εκδηλώσεων, ενώ δεν επιτρέπεται να καλύπτονται υπαλληλικές θέσεις με αυτόν τον τρόπο. Αυτή η ρύθμιση, όπως τονίζει το ΑΚΕΛ, επιβαρύνει ιδιαίτερα τις Κοινότητες που αντιμετωπίζουν σοβαρή έλλειψη βασικού προσωπικού.
Χωρίς, λοιπόν, την έγκριση των προϋπολογισμών των Συμπλεγμάτων και των Σχεδίων Υπηρεσίας, τα προβλήματα παραμένουν άλυτα. «Δυστυχώς, το χρονικό διάστημα των δυόμισι χρόνων που μεσολάβησε μέχρι την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν αξιοποιήθηκε ουσιαστικά για την καλύτερη προετοιμασία αυτού του δύσκολου εγχειρήματος», αναφέρει το ΑΚΕΛ στην επιστολή του προς τον Υπουργό, ζητώντας εκ νέου την επιτάχυνση των διαδικασιών.
Κοστολόγηση νέων αρμοδιοτήτων
Ένα άλλο σημαντικό θέμα που έθεσε το κόμμα γραπτώς στο αρμόδιο Υπουργείο είναι η κοστολόγηση των νέων αρμοδιοτήτων που έχουν αναλάβει οι Δήμοι.
Το ΑΚΕΛ εξηγεί ότι οι Δήμοι εξέφρασαν έντονη ανησυχία για τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη συντήρηση οδών πρωταρχικής σημασίας – αρμοδιότητα που ανήκε στο Τμήμα Δημοσίων Έργων μέχρι την 1η Ιουλίου. Το πρόβλημα αφορά κυρίως τη ρευστότητα των ταμείων των Δήμων, καθώς δεν έχουν ακόμη μεταφερθεί τα σχετικά κονδύλια από το Τμήμα Δημοσίων Έργων. Επίσης, το κονδύλι που προβλέφθηκε από την Κυβέρνηση, ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ, κρίνεται ανεπαρκές, καθώς εκτιμήσεις της Ένωσης Δήμων το τοποθετούν μεταξύ 10 και 17 εκατομμυρίων ευρώ.
Το ΑΚΕΛ ζητά διευκρινίσεις από το Υπουργείο σχετικά με τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για τον καθορισμό του συγκεκριμένου ποσού για το 2025 και ερωτά κατά πόσο διενεργήθηκε μελέτη, όπως προβλέπει η νομοθεσία, πριν από τη λήψη αυτής της απόφασης. Μάλιστα, ζητά αντίγραφο της μελέτης αυτής, εάν έχει πραγματοποιηθεί, ώστε να εξεταστεί υπό το πρίσμα των αναφορών των Δήμων.
Μεταφορά κονδυλίων
Το ΑΚΕΛ έθεσε επίσης το θέμα της μεταφοράς κονδυλίων για τις Κοινότητες που έχουν ενταχθεί σε Δήμους από τις Επαρχιακές Διοικήσεις στους νέους Δήμους.
Τα κονδύλια αυτά, τα οποία διαχειρίζονταν οι Επαρχιακές Διοικήσεις έως την 01/07/2024, δεν έχουν ακόμη μεταφερθεί, με αποτέλεσμα οι Δήμοι να μην μπορούν να προχωρήσουν σε απαραίτητα έργα, όπως ανάπλαση πλατειών και πάρκων ή συντήρηση αγροτικών δρόμων.
Το ΑΚΕΛ καλεί το Υπουργείο να δώσει οδηγίες για την εξέταση του θέματος ώστε να γίνουν οι απαιτούμενες ενέργειες και να μεταφερθούν άμεσα τα κονδύλια στους Δήμους για την έγκαιρη εκτέλεση των προγραμματισμένων έργων στις Κοινότητες αυτές.
Νομικό κενό για εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις Δήμων και ΕΟΑ
Ένα σοβαρό ζήτημα που φαίνεται να προκύπτει σχετίζεται με τις ποινικές υποθέσεις που έχουν καταχωρηθεί από Δήμους και Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) και παραμένουν εκκρεμείς ενώπιον των Δικαστηρίων. Για τις υποθέσεις αυτές, οι οποίες είχαν καταχωρηθεί πριν την έναρξη ισχύος του Περί Δήμων Νόμου του 2022, παρατηρείται κενό σχετικά με τον τρόπο που οι νέοι Δήμοι υπεισέρχονται αυτοδίκαια στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των καταργηθέντων Δήμων και Κοινοτήτων.
Το πρόβλημα, σύμφωνα με το ΑΚΕΛ, είναι ακόμη πιο έντονο για υποθέσεις που καταχωρήθηκαν πριν την εφαρμογή του Περί Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης Νόμου του 2022, καθώς αυτές αφορούν εξουσίες των Δήμων που απορρέουν από τον Περί Ρυθμίσεως Οφειλών και Οικονομικών Νόμο. Στη σχετική νομοθεσία, δεν γίνεται καμία αναφορά στις εκκρεμείς νομικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των ποινικών διαδικασιών που έχουν ξεκινήσει οι Δήμοι.
Το ΑΚΕΛ τονίζει την αναγκαιότητα τροποποίησης του Περί Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης Νόμου, ώστε να καλύπτεται αναδρομικά η μεταβίβαση των εκκρεμών υποθέσεων από τους καταργηθέντες Δήμους στους νέους ΕΟΑ.
Κανονισμοί Δημοτικής Αστυνομίας
Ένα ακόμη ζήτημα αφορά τη Δημοτική Αστυνομία, καθώς σημειώνονται καθυστερήσεις στην κατάθεση κανονισμών για τη λειτουργία της.
Σε επιστολή του προς τον αρμόδιο Υπουργό, το ΑΚΕΛ επισημαίνει ότι κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη Βουλή, η εκτελεστική εξουσία είχε επανειλημμένα δεσμευτεί ότι θα καταθέσει άμεσα τους κανονισμούς για την κάλυψη του νομοθετικού κενού. Μάλιστα, το κόμμα σημειώνει ότι ενημερώθηκε για την ύπαρξη προσχεδίου κανονισμών, οι οποίοι προετοιμάστηκαν σε συνεργασία με την Ένωση Δήμων και αναμένονται για νομοτεχνικό έλεγχο από τη Νομική Υπηρεσία.
Το ΑΚΕΛ ζητά από τον Υπουργό να δοθούν σαφείς οδηγίες σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην επεξεργασία των κανονισμών και για τα χρονοδιαγράμματα κατάθεσής τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Σημειώνεται ότι η εκστρατεία του ΑΚΕΛ για την Τοπική Αυτοδιοίκηση συνεχίζεται με περιοδείες και επαφές σε όλα τα επίπεδα του θεσμού, συμπεριλαμβανομένων των Επαρχιακών Οργανισμών, των Δήμων, των Συμπλεγμάτων Κοινοτήτων, της Ένωσης Δήμων και της Ένωσης Κοινοτήτων.
