Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί, δικαιολογημένα, αντικείμενο έντονης συζήτησης τους τελευταίους μήνες. Κεντρικό ζήτημα παραμένει ο ρόλος και τα καθήκοντα των αντιδημάρχων, τα οποία, παρά την πρόθεση για αλλαγές, παραμένουν σε ασαφές πλαίσιο. Η παράλειψη αυτή – ευθύνη της Βουλής, του Υπουργείου Εσωτερικών και της Ένωσης Δήμων – αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές στρεβλώσεις της μεταρρύθμισης.
Ωστόσο, σκοπός αυτού του άρθρου δεν είναι να σταθεί στις δεδομένες αδυναμίες. Παρά τα προβλήματα, όλοι αναγνωρίζουμε ότι το προηγούμενο μοντέλο λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είχε εξαντλήσει τα όριά του. Οι περισσότεροι Δήμοι πάλευαν να παραμείνουν οικονομικά βιώσιμοι αντί να επικεντρώνουν όλη την ενέργεια και την προσοχή τους στην ουσιαστική εξυπηρέτηση των πολιτών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.
Εναπόκειται στην Πολιτεία να προχωρήσει στις διορθώσεις που κατά γενική ομολογία χρειάζονται, μέσα από νομοθετικές αλλαγές, ώστε να διορθωθούν οι όποιες αδυναμίες και να κερδηθεί το στοίχημα της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Το μεγαλύτερο στοίχημα της μεταρρύθμισης είναι να μην χαθεί ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στην καρδιά αυτής της προσέγγισης βρίσκεται ο εκάστοτε Δήμαρχος.
Ο Δήμαρχος δεν είναι απλώς ένας διαχειριστής ή παραγωγός πολιτικών. Είναι ο ηγέτης που συνδέει τη διοίκηση με τους πολίτες. Από την εμπειρία μου ως Δήμαρχος Αγλαντζιάς, διαπίστωσα ότι μία «ανοιχτή πόρτα» είναι το κλειδί για την επιτυχία. Η πόρτα του Δημάρχου πρέπει να είναι συμβολικά και ουσιαστικά ανοιχτή – προάγοντας τη διαφάνεια, την επικοινωνία και τον διάλογο.
Αυτή η προσέγγιση επιτρέπει στον Δήμαρχο να αφουγκραστεί τους πολίτες, να κατανοήσει τις ανάγκες τους και να αναζητήσει λύσεις. Η ενσυναίσθηση, η αλληλεγγύη, ιδιαίτερα απέναντι σις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, πρέπει να καθοδηγούν κάθε βήμα των τοπικών αρχόντων.
Οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να διατηρούν τον άνθρωπο στο επίκεντρο. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να επικρατήσουν γραφειοκρατικές προσεγγίσεις που παραγνωρίζουν το ανθρώπινο πρόσωπο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Καμία αλλαγή δεν πρέπει να αποξενώσει τους πολίτες ή να διαρρήξει τη σχέση εμπιστοσύνης που έχει χτιστεί εδώ και δεκαετίες.
Οφείλουμε να συνεχίσουμε να είμαστε χρήσιμοι για τους συμπολίτες μας όχι μόνο με μεγάλα έργα υποδομής, αλλά και με την εγγύτητα, την άμεση στήριξη και τη φροντίδα για όλους.
Ένας δήμαρχος που κρατά την πόρτα του γραφείου του και την καρδιά του ανοιχτές προς τους πολίτες έχει ήδη επιτύχει. Οι δύο αυτές «ανοιχτές πόρτες» συμβολίζουν τη διαρκή σύνδεση με την κοινωνία και αποτελούν θεμέλιο για μια Τοπική Αυτοδιοίκηση που είναι πραγματικά δίπλα στον άνθρωπο.
Όλοι οι πρωταγωνιστές στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ας αναλογιστούμε την ευθύνη που απορρέει από τον ρόλο μας, όχι μόνο ως διοικούντες αλλά και ως κοινωνοί της ελπίδας και της αλληλεγγύης. Στο τέλος της ημέρας, ο Δήμαρχος δεν κρίνεται μόνο από τα έργα του, αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο υπηρετεί τον άνθρωπο.
