Του Κωνσταντίνου Γιωρκάτζη*
Στο όνομα μιας δήθεν «καλοπροαίρετης» αποκέντρωσης, λαμβάνονται αποφάσεις οι οποίες περιορίζουν τις προοπτικές της.
Η Λευκωσία, ως πρωτεύουσα της Κύπρου είναι το διοικητικό κέντρο του κράτους. Στο Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας και στο Σχέδιο Περιοχής, τα οποία αποτελούν επίσημη πολιτική του κράτους, αναφέρεται ξεκάθαρα ότι οι κυβερνητικές χρήσεις χωροθετούνται στο κέντρο της πόλης. Στην πράξη, όμως, στο όνομα μιας δήθεν «καλοπροαίρετης» αποκέντρωσης, λαμβάνονται αποφάσεις οι οποίες περιορίζουν τις επιλογές και τις προοπτικές της Λευκωσίας. Αναφέρομαι στην τάση για μετακίνηση ή εγκατάσταση εκτός πρωτεύουσας, υφυπουργείων, δικαστηρίων, κρατικών υπηρεσιών, πανεπιστημιακών σχολών και τεχνολογικών κέντρων.
Δεν θα ήθελα να μπω σε μια λογική ανταγωνισμού με τις άλλες πόλεις. Εύλογα, όμως, τίθεται το ερώτημα: Πώς θα παραμείνει η Λευκωσία ανταγωνιστική, όταν το μοντέλο βιωσιμότητας και ανάπτυξής της βασίζεται στις κυβερνητικές υπηρεσίες, στα πανεπιστήμια και στον πολιτισμό; Πολιτισμό έχουν όλες οι πόλεις, πλέον της θάλασσας και των παραλιών, των αεροδρομίων, των λιμανιών και των μαρίνων, που συνθέτουν την οικονομική τους βάση και αποτελούν πόλο έλξης εκατοντάδων χιλιάδων επισκεπτών κάθε χρόνο.
Η Λευκωσία μπορεί και πρέπει να διατηρήσει τον ρόλο του διοικητικού κέντρου του κράτους. Το κριτήριο δεν μπορεί να είναι μόνο οικονομικό. Το θέμα είναι πρωτίστως πολιτικό. Όχι μόνο γιατί τα κτήρια της λεγόμενης διοίκησης του ψευδοκράτους χωροθετούνται στο κατεχόμενο τμήμα του κέντρου της Λευκωσίας, αλλά γιατί, όταν το Κράτος με τις αποφάσεις του στέλνει το μήνυμα ότι εγκαταλείπει το κέντρο της Λευκωσίας, είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, εμείς να πείσουμε ιδιώτες να επενδύσουν σ’ αυτήν.
Η Λευκωσία είναι η πόλη που πλήγηκε περισσότερο από όλες τις άλλες πόλεις της ελεύθερης Κύπρου από την τουρκική εισβολή και η μόνη που συνεχίζει να πλήττεται από την κατοχή. Το 1964 υπέστη διαμελισμό. Το 1974 υπέστη εισβολή και κατοχή και ένα σημαντικό κομμάτι του ιστορικού της κέντρου είναι έκτοτε νεκρή ζώνη. Κατά συνέπεια, δεν ξεκινούμε όλες οι πόλεις από την ίδια αφετηρία, ούτε έχουμε τις ίδιες ευκαιρίες.
Ως Δήμος Λευκωσίας καταβάλλουμε τεράστιες προσπάθειες για να εξελίξουμε την πόλη μας σε ένα σύγχρονο κέντρο γνώσης, έρευνας και καινοτομίας. Η Πολιτεία οφείλει να στηρίξει αυτές μας τις προσπάθειες. Να υποστηρίξει τη Λευκωσία. Να επενδύσει στην πόλη, όχι μόνο οικονομικά και πολεοδομικά, αλλά πρωτίστως πολιτικά. Να αντιμετωπίσει ως θέμα αρχής τη βιωσιμότητα των περιοχών που γειτνιάζουν με τη νεκρή ζώνη. Να μην επιτρέψει την απομάκρυνση από την πρωτεύουσα υπηρεσιών του κράτους και σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μέχρι, τουλάχιστον, την απελευθέρωση της χώρας μας, όταν η πόλη θα ανακτήσει τον δυναμισμό και την προοπτική της και όταν η γεωγραφική της θέση θα καταστεί ξανά ένα από τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα.
Θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι. Υποδεικνύοντας τα πιο πάνω, δεν εκλιπαρώ για στήριξη ή βοήθεια. Η Λευκωσία είμαι σίγουρος ότι θα βρει τον τρόπο να αντιμετωπίσει τις δυσμενείς συνθήκες, να επιβιώσει και να αναπτυχθεί, όπως άλλωστε κάνει εδώ και δεκαετίες. Όπως έπραξε και μετά το 1964, όπως έπραξε και μετά το 1974 και κατά την πρόσφατη οικονομική κρίση. Το ζητούμενο είναι να αντιληφθούν όλοι τις ευθύνες τους έναντι της πρωτεύουσας της χώρας. Γιατί ημικατεχόμενη είναι όλη η Κύπρος, όχι μόνο η Λευκωσία.
*Δήμαρχος Λευκωσίας