Τις προτάσεις του για τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό του κράτους, των θεσμών και της δημόσιας διοίκησης παρουσίασε τη Δευτέρα ο ανεξάρτητος υποψήφιος για την Προεδρία της Δημοκρατίας Ανδρέας Μαυρογιάννης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που έλαβε χώρα στα γραφεία του επιτελείου του.
Σύμφωνα με τον κ. Μαυρογιάννη, την τελευταία δεκαετία η Κύπρος έζησε μια πρωτοφανή διάβρωση των θεσμών εκ των έσω, με την υπονόμευση ανεξάρτητων θεσμών από την ίδια την κυβέρνηση να οδηγεί μοιραία στην απαξίωσή τους και σε αποδυνάμωση του έργου τους.
Παράλληλα, ανέφερε, ο διορισμός πολιτικών προσώπων σε νευραλγικές θέσεις και σε θέσεις ανεξάρτητων αξιωματούχων οδήγησε σε εύλογη αμφισβήτηση της αμεροληψίας και ανεξαρτησίας τους, αλλά και σε πλήρη διάρρηξη της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών και του κράτους, όπως προκύπτει από το Ευρωβαρόμετρο του 2022, αλλά και την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου του 2021.
«Όλη αυτή η ζοφερή εικόνα δεν αρμόζει στον τόπο μας, δεν αξίζει στους ανθρώπους αυτού του τόπου που καθημερινά δίνουν τη μάχη της επιβίωσης, ειδικά στους νέους που αγωνίζονται να ζήσουν με αξιοπρέπεια και να δημιουργήσουν. Δικαίως το αίτημα της αλλαγής εκπορεύεται από την ανάγκη να κλείσουμε μια για πάντα την πόρτα για τα θλιβερά φαινόμενα της διαπλοκής, της αναξιοκρατίας και της φαυλότητας», σημείωσε.
Σε περίπτωση εκλογής του, η διακυβέρνηση θα πορευθεί με κεντρικό γνώμονα ότι η έννοια του κράτους δικαίου είναι η πεμπτουσία κάθε σύγχρονου πολιτεύματος και στον πυρήνα του κοινωνικού συμβολαίου, υπογράμμισε ο κ. Μαυρογιάννης, συμπληρώνοντας πως οραματίζεται μια χώρα όπου το κράτος θα υπηρετεί τους πολίτες στη βάση του συντάγματος, του σεβασμού προς το γράμμα και το πνεύμα του νόμου της πολιτείας, της ηθικής και του αισθήματος δικαίου και δικαιοσύνης, καθώς και των αρχών και αξιών των σύγχρονων ευρωπαϊκών κρατών.
Για το σκοπό αυτό, συμπλήρωσε, με την ανάληψη της διακυβέρνησης θα δοθεί έμφαση σε μια σειρά μέτρων, αρχής γενομένης με τον θεσμικό εκσυγχρονισμό, για τον οποίο εισηγείται τη σύσταση Ανεξάρτητης Επιτροπής Επιλογής κατά τα πρότυπα του άρθρου 255 της συνθήκης για την λειτουργία της ΕΕ, με γνωμοδοτικό ρόλο στη διαδικασία διορισμών σε δημόσια αξιώματα, τη θέσπιση κριτηρίων επιλεξιμότητας και καταλληλότητας για όλους τους διορισμούς, τον περιορισμό των θητειών σε διάφορα πολιτειακά αξιώματα και την εναλλαξιμότητα σε νευραλγικές θέσεις της Δημόσιας Υπηρεσίας.
Προτείνει ακόμη τον διαχωρισμό της αρμοδιότητας του Δημόσιου Κατήγορου από τη λειτουργία του Νομικού Συμβούλου του κράτους και τον περιορισμό της επιλεξιμότητας κατόχων δημοσίων αξιωμάτων ή μελών ανώτατου πολιτικού σώματος κομμάτων στις θέσεις τόσο ανεξάρτητων αξιωματούχων, όσο και Προέδρων και Μελών των οργανισμών κοινής ωφέλειας, τονίζοντας πως στη δική του κυβέρνηση δύο εν ενεργεία υπουργοί δεν θα διορίζονταν ποτέ στη θέση Γενικού και Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα.
Εισηγείται επίσης τον εκσυγχρονισμό της δήλωσης του «πόθεν έσχες» και τη διεύρυνση του καταλόγου των ελεγχόμενων προσώπων για σκοπούς υποβολής της, την υποχρεωτική δήμευση περιουσιακών στοιχείων, ανάλογης αξίας, πρώην και νυν πολιτειακών αξιωματούχων και δημόσιων λειτουργών, οι οποίοι καταδικάζονται για αδικήματα φοροδιαφυγής, δεκασμού και διασπάθισης δημόσιου χρήματος, όπως και στενών συγγενών τους εξ αίματος ή/και εξ αγχιστείας, αν αποδειχθεί ότι εμπλέκονται.
Ο κ. Μαυρογιάννης υποστηρίζει επιπλέον τον εκσυγχρονισμό αλλά και την ουσιαστική εφαρμογή της νομοθεσίας που αφορά το ασυμβίβαστο και τη σύγκρουση συμφερόντων κρατικών και πολιτειακών αξιωματούχων, τη δημοσιοποίηση των εξελεγμένων λογαριασμών των ΜΜΕ, με ταυτόχρονη πληροφόρηση της κοινής γνώμης για τους πραγματικούς ιδιοκτήτες, όπως επίσης τον πλήρη διαχωρισμό του Κράτους από την Εκκλησία σε όλα τα επίπεδα, την ολοκληρωμένη ρύθμιση των οικονομικών υποχρεώσεων της Εκκλησίας της Κύπρου και τη διαφάνεια στην επιχειρηματική και οικονομική σχέση της με το Κράτος.
Προκρίνει επίσης τη θέσπιση και υιοθέτηση ξεκάθαρων και μετρήσιμων κριτηρίων και με γνώμονα την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά τους, την εφαρμογή αποτελεσματικών μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου σε κάθε Υπουργείο, Ημικρατικό Οργανισμό ή δημόσια Αρχή, καθώς και τη δημιουργία Γραφείου Επικεφαλής Επιστημονικού Συμβούλου, στα πρότυπα του θεσμού του Chief Scientific Advisor που υπάρχει στο εξωτερικό, και ενίσχυση του ρόλου του Επικεφαλής Επιστήμονα που λειτουργεί ήδη.
Ο κ. Μαυρογιάννης υποστηρίζει ένα νέο μοντέλο προεδρίας που θα διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα και τη συνοχή του κυβερνητικού έργου, με τη δημιουργία Συμβουλίου Πολιτικού Σχεδιασμού συμβουλευτικού χαρακτήρα υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με ευθύνη για την παραγωγή πολιτικής σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την κυπριακή Πολιτεία και τη διασύνδεση του Συμβουλίου Πολιτικού Σχεδιασμού με δεξαμενή σκέψης που θα δημιουργηθεί από την ακαδημαϊκή και επιστημονική Κοινότητα, η οποία θα είναι σε θέση να συμβάλει στη χάραξη και παραγωγή πολιτικής.
Σχετικά με την θωράκιση του κράτους δικαίου προτείνει τη συνολική μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης και ειδικότερα τη μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας δικαιοδοσίας, επιλύοντας καταρχάς το χρονίζον πρόβλημα της καθυστέρησης εκδίκασης χιλιάδων υποθέσεων, καθώς και την παράλληλη προώθηση του συστήματος Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών, ενώ εισηγείται τέλος ριζική αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του Ποινικού Κώδικα.
Σε ερώτηση σχετικά με τη συνάντησή του με την Ανεξάρτητη Αρχή για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, απάντησε πως μετέφερε στα μέλη της Αρχής την πεποίθησή του ότι δεν είναι δυνατόν να εκδίδεται βιβλίο με αναφορές σε σοβαρά ζητήματα διαφθοράς και να υπάρχει σιγή ιχθύος και πως αναμένει από την Επιτροπή να επιτελέσει το έργο της. Από την πλευρά του, είπε, υπάρχει αποφασιστικότητα να τεθεί ένα τέλος σε αυτά τα φαινόμενα και εκεί και όπου είναι εφικτό θα γίνει κάθε προσπάθεια για να υπάρξει και τιμωρία, συμπληρώνοντας πως είναι μια ευκαιρία για την Αρχή να αποδείξει ότι μπορεί να λειτουργήσει ως ένας πλήρως ανεξάρτητος θεσμός.
ΚΥΠΕ