Σύμφωνα τον Winston Churchill, ποτέ δεν θα φτάσεις στον προορισμό σου αν σταματάς να ρίξεις πέτρα σε κάθε σκυλί που σου γαυγίζει.
Στον Δήμο Αγλαντζιάς επιλέξαμε πριν από τέσσερα χρόνια να κλείσουμε τα αφτιά. Να προσπεράσουμε τις αντιδράσεις και να στρωθούμε στη δουλειά. Τολμήσαμε και σηκώσαμε από μόνοι μας το βάρος της εφαρμογής ενός νέου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων στην πηγή, ανοίγοντας νέους δρόμους για όλους τους υπόλοιπους Δήμους της Κύπρου. Καταγράψαμε πλεονεκτήματα, μειονεκτήματα και εργαστήκαμε για την αντιμετώπιση των αδυναμιών του συστήματος με στόχο την περαιτέρω βελτίωση και την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του. Το μεγαλύτερο κέρδος κατά την άποψή μου που αποκομίσαμε ως Δήμος Αγλαντζιάς είναι ότι μέσα από την εφαρμογή του νέου συστήματος, τα βάλαμε με κακές νοοτροπίες στη διαχείριση αποβλήτων και μπήκαμε στα σπίτια των κατοίκων της Αγλαντζιάς, αλλάζοντας ουσιαστικά τις συνήθειες και την καθημερινότητά τους.
Η εύκολη λύση θα ήταν προφανώς να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε απαθείς το κόστος των σκυβάλων να ανεβαίνει χρόνο με τον χρόνο και να το μετακυλούμε οριζόντια στα νοικοκυριά. Αντ’ αυτού επιλέξαμε τον δύσκολο δρόμο. Στόχος μας, με την εφαρμογή του προγράμματος «Πληρώνω Όσο Πετώ», ήταν αφενός να μειωθεί το κόστος των σκυβάλων για τους δημότες, θέτοντας σε δεύτερο πλάνο τα έσοδα του Δήμου και αφετέρου να επιβραβεύσουμε τους δημότες που εφαρμόζουν υπεύθυνες πρακτικές στη διαχείριση των σκυβάλων τους, αντιμετωπίζοντας τον πλανήτη ως το κοινό μεγάλο σπίτι όλων μας, το οποίο πρέπει να προστατεύσουμε ως κόρη οφθαλμού.
ΠΟΠ: Ένα δίκαιο σύστημα φορολόγησης
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το τέλος σκυβάλων είναι ανταποδοτικό. Όσο δηλαδή κοστίζει στον Δήμο, τόσο πρέπει να χρεώνεται ο δημότης. Το σύστημα που εφαρμόζεται σήμερα στην υπόλοιπη Κύπρο με την επιβολή πάγιων χρεώσεων ανεξάρτητα από το τι σκύβαλα παράγει κάποιος έχει κριθεί διεθνώς ως άδικο και αντιπεριβαλλοντικό.
Αντίθετα, το «Πληρώνω Όσο Πετώ» είναι σαφώς ένα πιο δίκαιο σύστημα φορολόγησης αφού ο καθένας θα πληρώνει λιγότερα τέλη, όσο λιγότερα σκύβαλα πετάει. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου εδώ και χρόνια λειτουργούν με βάση την αρχή ότι ο ρυπαίνων πληρώνει.
Χωρίς αμφιβολία, στην πορεία εφαρμογής του ΠΟΠ συναντήσαμε αρκετές δυσκολίες. Ενδεχομένως να κάναμε και λάθη. Το ζήτημα είναι μαθαίνει κανείς από αυτά και να βελτιώνεται. Και αυτή ήταν η προσπάθειά μας ως Δήμος Αγλαντζιάς. Το «Πληρώνω Όσο Πετώ» είτε με τον τρόπο που εφαρμόστηκε στον Δήμο Αγλαντζιάς, είτε σε διάφορες παραλλαγές του θα είναι πλέον η νέα πραγματικότητα όλων μας.
Ως τοπική αρχή είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας και την τεχνογνωσία μας με στόχο την ομαλή μετάβαση ολόκληρης της Κύπρου στη νέα πραγματικότητα διαχείρισης σκυβάλων. Υπενθυμίζεται ότι βάσει νομοθεσίας, η 30η Ιουνίου 2024 θα έπρεπε να είναι η ημερομηνία καθολικής εφαρμογής του προγράμματος σε ολόκληρη την Κύπρο.
Δυστυχώς, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, δεν έκρινε σκόπιμο να καλέσει στη Βουλή τη μοναδική τοπική αρχή στην Κύπρο που εφάρμοσε με επιτυχία το πρόγραμμα για να μοιραστεί τις εμπειρίες της και αναλώθηκε στην ανακύκλωση ανακριβών στοιχείων και μελετών, τρομοκρατώντας τους πολίτες και τις τοπικές αρχές που θα κληθούν να εφαρμόσουν το πρόγραμμα. Είναι με λύπη επίσης που διαπιστώνουμε μερίδα του Τύπου να προσεγγίζει με αρνητική διάθεση τη μετάβαση στη νέα εποχή.
Υποσκάπτουμε την ύπαρξή μας
Ενόψει της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είχαμε υποσχεθεί στους πολίτες φθηνότερες υπηρεσίες και το «ΠΟΠ» είναι το σημαντικό εργαλείο που έχουμε ως τοπικές αρχές για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο.
Αντί να στεκόμαστε στα μειονεκτήματα και τις δυσκολίες που αναπόφευκτα θα συναντήσουμε με την εφαρμογή του νέου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, ας εστιάσουμε στα πλεονεκτήματα που είναι πολύ περισσότερα. Ας εργαστούμε συλλογικά με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των Δήμων προς όφελος των επόμενων γενεών και της χώρας.
Σε μία περίοδο που ο πλανήτης βιώνει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, κανένας δεν έχει την πολυτέλεια να προσποιείται ότι δεν κατάλαβε.
Ας επικεντρωθούμε επιτέλους στις αλλαγές εκείνες που θα διασφαλίσουν την προστασία του περιβάλλοντος. Ας συνειδητοποιήσουμε άπαντες ότι όσοι οργανισμοί δεν αναζητούν τρόπους βιώσιμης ανάπτυξης και δεν υιοθετούν υπεύθυνες πρακτικές λειτουργίες υποσκάπτουν την ίδια την ύπαρξή τους.