Οι πολίτικές που αποφασίστηκαν να προωθηθούν για την αποκομιδή των σκουπιδιών είναι και μετέωρες και αδιέξοδες. Η μέθοδος Πληρώνω όσο Πετώ, απαιτεί συνολικό σχεδιασμό, υποδομές και ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης.
Κανένας δεν διαφωνεί για την μείωση των οικιακών αποβλήτων και του κόστους διαχείρισης τους και κυρίως στην μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και την υγεία. Όπως επίσης είναι γεγονός ότι η απόφαση να εφαρμοστεί το 2025 το σύστημα Πληρώνω όσο Πετώ, έγινε ύστερα από πολλές αναβολές.
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια όχι μόνο δεν προχώρησαν οι σχεδιασμοί που επιβαλλόταν να γίνουν, αντίθετα είμαστε μάρτυρες μιας συνεχούς υποχώρησης στο συγκεκριμένο θέμα.
Τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή? Η Κύπρος δεν διαθέτει μονάδες επεξεργασίας οργανικών αποβλήτων, τα οποία θα είναι υποχρεωμένα τα νοικοκυριά να συλλέγουν ξεχωριστά. Οι μονάδες ΟΕΔΑ Κόσιη και Πεντακώμου είναι υπερπλήρεις και δεν έχουν την δυνατότητα να αξιοποιούν τα οργανικά απόβλητα για παραγωγή ενέργειας, με αποτέλεσμα αυτά να θάβονται και πάλι. Η κυβέρνηση όπως δήλωσε η Υπουργός Γεωργίας και Περιβάλλοντος κ. Μαρία Παναγιώτου, ακόμα βρίσκεται στο σχεδιασμό ώστε να συμμορφωθούμε με όλα όσα είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κυβέρνηση βρίσκεται στο στάδιο μελέτης βιωσιμότητας και σκοπιμότητας για τις σχετικές υποχρεώσεις μας.
Το γεγονός είναι ότι βρισκόμαστε σε μια τραγική κατάσταση, ιδιαίτερα στον ΟΕΔΑ Πεντακώμου. Πρόκειται για μια υγειονομική βόμβα μου μέχρι σήμερα εκτονώνεται με πυρκαγιές. Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει το κακό πότε θα έρθει! Αλλά οι κίνδυνοι είναι εκεί και ελλοχεύουν καθημερινά, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Σωστά το ΑΚΕΛ δια του Γενικού Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής, Στέφανου Στεφάνου, ζητά από την κυβέρνηση να υπάρξει αναβολή. Μια καλή ιδέα όπως σημειώνει ο Στέφανος Στεφάνου κινδυνεύει να εξελιχθεί σ’ ένα φιάσκο που θα επιβαρύνει τις τσέπες των πολιτών, αλλά και το ίδιο το περιβάλλον.
Και εύλογα προκύπτουν σειρά ερωτημάτων. Πως θα αντέξουν οι πολίτες και τα νοικοκυριά με νέες χρεώσεις της τάξης των 150 και 200 ευρώ. Ποιο θα είναι το όφελος για τους ίδιους, το περιβάλλον και την υγεία, όταν χωρίς ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο υποδομών, στην ουσία θα πληρώνεις χωρίς ανταπόδοση.
Τι θα γίνει με τα πράσινα σημεία που δεν είναι επαρκή και δεν λειτουργούν με βάση τους κανόνες Ευρωπαϊκού πλαισίου και δεν εξυπηρετούν ουσιαστικά τα νοικοκυριά. Θα πληρώνουμε δηλαδή για οργανικό και τελικά θα το θάβουν.
Στην πράξη αυτό που θα γίνει, οι πολίτες αγανακτισμένοι θα απορρίπτουν τα απόβλητα τους όπου προλάβουν, σε ποταμούς και χαντάκια, σε ανοικτούς χώρους, στην ύπαιθρο. Το αποτέλεσμα η Κύπρος θα μετατραπεί σε μια απέραντη χωματερή με τεράστιες επιπτώσεις, τόσο στο περιβάλλον, όσο και στην υγεία.
Είναι ξεκάθαρο ότι με βάση τα δεδομένα και τις πραγματικότητες δεν υπάρχουν οι αντικειμενικές συνθήκες. Το εγχείρημα είναι μετέωρο και εγκυμονεί κινδύνους. Οι Τοπικές Αρχές, η Ένωση Δήμων σε συνεργασία με τα αρμόδια Υπουργεία χρειάζεται να προσέλθουν σε διάλογο και διαβούλευση ώστε να διαμορφωθεί ένα συνολικό πλάνο και σχέδιο που να αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις. Δεν χάθηκε ο κόσμος να δοθεί μια λογική παράταση προκειμένου να υπάρξει σωστή προετοιμασία.
Η Κυβέρνηση και τα αρμόδια Υπουργεία έχουν καθήκον και υποχρέωση αυτά που δεν έκαναν όλα αυτά τα χρόνια να τα τρέξουν με μεγαλύτερη ταχύτητα μακριά από γραφειοκρατίες και αγκυλώσεις.
Τυχόν υποτίμηση της κατάστασης και περιφρόνησης του αισθήματος των πολιτών θα επιφέρουν αρνητικές παρενέργειες και θα διακινδυνεύσει η προσπάθεια για ένα πιο καθαρό και υγιεινό περιβάλλον. Είναι κρίμα οι πολίτες να καλεστούν να πληρώσουν το λογαριασμό για θεμελιώδη λάθη των Κυβερνώντων.
Το ΑΚΕΛ θα συνεχίζει να αγωνίζεται για την αειφόρο ανάπτυξη, για το περιβάλλον και την υγεία. Για το σκοπό αυτό καταθέτουμε προτάσεις και προτείνουμε λύσεις. Τώρα όχι αύριο!
Γιώργος Τ. Γεωργίου
Μέλος Πολιτικού Γραφείου ΑΚΕΛ
23/1/2025