Γράφει ο Άντρος Γ. Καραγιάννης
Μια ομάδα από δώδεκα μέλη της Επιτροπής «Ιθαγένεια, Διακυβέρνηση, Θεσμικές και Εξωτερικές Υποθέσεις» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών παρακολούθησε πρόσφατα εκπαιδευτικό σεμινάριο στην πόλη Saint-Omer της βορειοδυτικής Γαλλίας για την αξιολόγηση και προώθηση έργων υποδομής μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Ο δήμαρχος της φιλοξενούσας πόλης των 15.000 κατοίκων είναι αντιπρόεδρος του περιφερειακού συμβουλίου αλλά και πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πόλη διαθέτει πολλά κτήρια που χρονολογούνται τον 18ο και 19ο αιώνα, τα οποία με τη στήριξη της περιφέρειας αλλά και της Ε.Ε. ανακαινίζονται και αξιοποιούνται από την τοπική αρχή.
Η περιφέρεια Hauts-de-France της Γαλλίας αποτελείται από 53 πόλεις και έχει στο σύνολο 6 εκατομμύρια κατοίκους. Ωστόσο, αρκετές κοινότητες και δήμοι διαθέτουν από 140 – 1.200 κατοίκους. Ο κάθε δήμαρχος είναι και πρόεδρος μιας περιφερειακής επιτροπής και ασχολείται με θέματα που αφορούν στον Αθλητισμό, τον Πολιτισμό, τον Εθελοντισμό και την προώθηση των τοπικών και περιφερειακών προϊόντων. Δεν είναι εξάλλου καθόλου τυχαίο που η περιοχή φημίζεται για τα τοπικά γαλακτοκομικά προϊόντα και κυρίως για τα αλκοολούχα ποτά.
Πολλοί από τους δημάρχους δεν έχουν επαρκή εμπειρία με την τοπική αυτοδιοίκηση και αυτό φάνηκε μέσα από τις τοποθετήσεις τους, αφού προηγουμένως διετέλεσαν δημόσιοι υπάλληλοι και κυρίως αφυπηρετήσαντες εκπαιδευτικοί και διευθυντές κυβερνητικών υπηρεσιών. Μπορεί η μη εμπλοκή τους στα τοπικά δρώμενα να τους θέτει σε μειονεκτική θέση, όσον αφορά την προώθηση των τοπικών προβλημάτων σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, είναι όμως άξιοι εκπρόσωποι και διαμεσολαβητές για την προώθηση και την άντληση ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Η απορρόφηση κονδυλίων επιτυγχάνεται κυρίως από τις επαφές αλλά και τη δημιουργία τοπικών γραφείων που ασχολούνται με τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Υπάρχει όμως και άρνηση μελών της περιφέρειας να στελεχώσουν ευρωπαϊκά γραφεία σε κάθε κοινότητα και δήμο, αφού κάτι τέτοιο πιθανόν, όπως μας εξηγήθηκε, να προκαλούσε αντιδράσεις στους πολίτες.
Ένας επικεφαλής κοινότητας 340 κατοίκων παραδέχτηκε ότι ασχολείται περισσότερο με την παραγωγή τοπικής μπύρας και κρασιού στα μοναστήρια, αφού η πλειοψηφία των κατοίκων της κοινότητας είναι μοναχοί και μοναχές κάτι που επιφέρει έσοδα στον δήμο, λόγω και της συνεργασίας με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.
Σε άλλο δήμο της περιφέρειας προωθείται ο Πολιτισμός, η Παιδεία και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε συνεργασία με πόλεις, όπως το Μπέλφαστ, το Λονδίνο και το Άαρχους. Το 2016, ανέφερε άλλος δήμαρχος, αποφασίστηκε η συνένωση δύο κοινοτήτων των 500 κατοίκων έκαστη, δημιουργώντας έτσι ένα δήμο των 1.000 κατοίκων, τους οποίους προσπαθεί, χωρίς μεγάλη επιτυχία, όπως παραδέχτηκε, να πείσει για τα πλεονεκτήματα της Ε.Ε.
Στη Γαλλία γίνεται αρκετή συζήτηση για τις οικονομικές ανισότητες που θα δημιουργηθούν όσον αφορά την προωθούμενη οικονομική ενίσχυση 22 μητροπολιτικών δήμων και την πιθανή αποδυνάμωση των περιφερειών και των κοινοτήτων της επαρχίας. Αρκετές κοινότητες αντέδρασαν έντονα στην προσπάθεια της Κυβέρνησης για συνένωση και δημιουργία ενός μεγάλου δήμου. Η εφημερίδα Le Monde έγραψε χαρακτηριστικά ότι, σε ερώτηση προς τους Γάλλους πολίτες «αν είχατε την επιλογή, που θα προτιμούσατε να ζήσετε;», 43% απάντησαν σε μια μεσαία πόλη, 35% σε μια κοινότητα / δήμο της επαρχίας και το 22% σε μια μεγάλη πόλη.
Ο στόχος του εκπαιδευτικού σεμιναρίου, που ήταν η αξιοποίηση των τοπικών αξιωματούχων για προώθηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, περνά τελικά μέσα από συμπληγάδες. Η προσπάθεια δημιουργίας υποδομών μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων επιφέρει αποτελέσματα, όπως η συντήρηση ιστορικών κτηρίων, η δημιουργία και η αναστήλωση θεάτρων, λαϊκών αγορών και σταθμών τρένων, ωστόσο, μόνο σε περιοχές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον από τις τοπικές αρχές.
Οι πολίτες χρειάζονται διάλογο, κατανόηση, προσέγγιση και επίλυση ακόμη και των πιο μικρών προβλημάτων της καθημερινότητας τους. Η οικονομική ευμάρεια των πολιτών δεν βασίζεται μόνο στην ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση, αλλά στη διασφάλιση μιας μόνιμης θέσης εργασίας και μείωσης της ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων. Τα υπόλοιπα αποτελούν δευτερεύοντες παράγοντες για αρκετούς ευρωπαίους πολίτες και κυρίως για τους Γάλλους που νιώθουν έντονα ότι οι μεγάλες πόλεις απορροφούν τα περισσότερα κονδύλια, αφήνοντας στο περιθώριο τις επαρχιακές περιοχές.
Ο Άντρος Γ. Καραγιάννης είναι Δήμαρχος Δερύνειας