Όλα τα έργα που υλοποιούνται στη Λευκωσία, προβλέπονται στο Σχέδιο Περιοχής που εκπόνησαν ξένοι μελετητές
Οι τοπικές Αρχές βρίσκονται αρκετά συχνά ενώπιον παραπόνων και κριτικής για έργα που υλοποιούν. Η κριτική εστιάζεται συνήθως σε τρεις παραμέτρους: Στην έλλειψη συνολικού σχεδιασμού των πόλεων ή δήμων, στην αδυναμία ικανοποιητικού προγραμματισμού του χρόνου έναρξης και υλοποίησης των έργων και στην επικέντρωση σε μεγαλεπήβολα και πολυδάπανα έργα. Θα προσπαθήσω να δώσω κάποιες απαντήσεις στις πιο άνω πεποιθήσεις, σε σχέση με τα έργα που υλοποιούνται στον Δήμο Λευκωσίας.
Έλλειψη σχεδιασμού και στόχευσης
Η Λευκωσία έχει στρατηγικό σχεδιασμό, πολύ συγκεκριμένο και μακροπρόθεσμο. Όλα τα έργα που υλοποιήθηκαν ή υλοποιούνται στην πόλη, είναι μέρος του Σχεδίου Περιοχής του Κέντρου της Λευκωσίας το οποίο έχει εκπονηθεί από ξένους εμπειρογνώμονες τους οποίους μετακάλεσε ο Δήμος της πρωτεύουσας, με στόχο να δώσει νέα ώθηση στην ανάπτυξη του κέντρου της πόλης. Στο Σχέδιο, το οποίο για όποιον τυχόν ενδιαφέρεται είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Δήμου από το 2017, αναφέρεται ότι στόχος του είναι «να δώσει μία ολοκληρωμένη στρατηγική με επικέντρωση στην ιδιαιτερότητα της Κεντρικής Περιοχής και να προτείνει συντονισμένες και ολοκληρωμένες προτάσεις για καθοδήγηση των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων σε μια προοπτική χρόνου μεγαλύτερη των 20 ετών».
Αδυναμία ορθού προγραμματισμού
Η κριτική περί έλλειψης ορθού προγραμματισμού, εστιάζεται στο γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις αριθμός έργων υλοποιούνται ταυτόχρονα, επιβαρύνοντας περαιτέρω το κυκλοφοριακό πρόβλημα που ήδη αντιμετωπίζουν οι πόλεις και αυξάνοντας την ταλαιπωρία των πολιτών. Προγραμματισμός υπάρχει. Όμως η υλοποίησή του δεν εξαρτάται πάντοτε από τις τοπικές Αρχές. Υπάρχουν και διαδικασίες του κράτους, όπως για παράδειγμα οι προσφυγές στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, οι οποίες μπορεί να καθυστερήσουν την έναρξη ενός έργου για αρκετούς μήνες, με αποτέλεσμα να συμπέσει η εκτέλεσή του με άλλο έργο το οποίο δεν αντιμετώπισε παρόμοια προβλήματα και ξεκίνησε βάσει του προγραμματισμού. Επίσης, σε ένα έργο δεν εμπλέκεται μόνο ο εργοδότης (Δήμος), ο μελετητής και ο εργολάβος. Εμπλέκονται πολλές υπηρεσίες κοινής ωφελείας, οι οποίες θα πρέπει να υλοποιήσουν στον χρόνο που απαιτείται το μέρος του έργου που τους αναλογεί. Πέραν αυτών, οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τις καθυστερήσεις μεγάλων έργων τις εξετάζει η Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων, η οποία κρίνει με πολύ συγκεκριμένα κριτήρια και όχι ελαφρά τη καρδία εάν μια καθυστέρηση του έργου είναι ή όχι δικαιολογημένη και αναλόγως εγκρίνει ή δεν εγκρίνει παρατάσεις.
Μόνο μεγάλα έργα;
Το τρίτο στοιχείο κριτικής, το οποίο είναι αρκετά έντονο στην περίπτωση της Λευκωσίας, προκύπτει από τη λανθασμένη εντύπωση ότι στην πόλη υλοποιούνται, μάλιστα σχεδόν ταυτόχρονα, μόνο μεγάλα έργα (Πλατεία Ελευθερίας, εμπορικό τρίγωνο, λεωφόρος Καλλιπόλεως, Δημοτικό Θέατρο, Δημαρχείο). Η πρώτη απάντηση είναι ασφαλώς ότι υλοποιούνται μεγάλα και σημαντικά έργα γιατί η πόλη τα έχει ανάγκη. Πρόκειται για έργα που έπρεπε να υλοποιηθούν εδώ και πολλά χρόνια, για να μην πω δεκαετίες. Η παρανόηση όμως που ενδεχομένως υπάρχει, είναι ότι στη Λευκωσία μόνο αυτά τα έργα υλοποιούνται. Σε συνεχή θα έλεγα βάση εκτελούνται μικρότερης κλίμακας έργα σε όλη την πόλη, τόσο στο κέντρο όσο και στις συνοικίες.
Δρόμοι, πεζοδρόμια, αντιπλημμυρικές υποδομές
Μια μεγάλη κατηγορία έργων είναι αυτή που αφορά την κατασκευή δρόμων, πεζοδρομίων, νησίδων στάθμευσης και αντιπλημμυρικών υποδομών. Την περίοδο 2015 – 2018 υλοποιήθηκαν εννέα συμβόλαια που κάλυψαν συνολικά 98 δρόμους, στην Παλλουριώτισσα, το Καϊμακλί, τον Άγιο Ανδρέα και τους Αγίους Ομολογητές. Όλα τα συμβόλαια ολοκληρώθηκαν εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, εκτός από μία δύο περιπτώσεις οι οποίες είχαν μικρές καθυστερήσεις οι οποίες δεν ξεπέρασαν τους δύο μήνες. Αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη τρία ακόμη Συμβόλαια, συνολικής αξίας €4,4 εκατ. τα οποία θα καλύψουν 34 οδούς στις περιοχές Καϊμακλίου, Παλλουριώτισσας και Αγίου Ανδρέα.
Παλιά πόλη και αναβάθμιση πολιτιστικών υποδομών
Μια δεύτερη κατηγορία σημαντικών έργων μικρής ή μεσαίας κλίμακας είναι αυτή που αφορά την αναβάθμιση περιοχών της εντός των τειχών πόλης, αλλά και της πολιτιστικής υποδομής της Λευκωσίας. Πέραν του Δημοτικού Θεάτρου το οποίο ολοκληρώθηκε το 2019 και έχει ήδη φιλοξενήσει πολύ σημαντικές διοργανώσεις, εντός του 2019 εγκαινιάστηκε το Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή και η Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης (ΣΠΕΛ). Επίσης τον Δεκέμβριο του 2016 ολοκληρώθηκε και εγκαινιάστηκε το Θέατρο Πόλης. Όσον αφορά την εντός των τειχών πόλη, έχουν ολοκληρωθεί τα τελευταία χρόνια, η Β φάση του έργου Αναβάθμιση περιβάλλοντος περιοχής Ταχτ-Ελ-Καλέ, οι φάσεις Β και Γ του έργου Αναβάθμιση κτιστού περιβάλλοντος περιοχής παλιού δημαρχείου (σύντομα ολοκληρώνεται και η Δ φάση), η Β φάση του Έργου Αναβάθμιση του Δυτικού τμήματος της παλιάς πόλης, η αναβάθμιση της οδού Κωστάκη Παντελίδη, η συντήρηση της Πύλης Πάφου κ.ά.
Ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης είναι Δήμαρχος Λευκωσίας
