Με αφορμή το έγκλημα που συγκλονίζει την Κύπρο τις τελευταίες ημέρες και αφορά στην εύρεση πτωμάτων στο Μιτσερό και τα όσα συζητούνται τόσο στα ΜΜΕ, όσο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Ψυχολόγων Κύπρου εξέδωσε ανακοίνωση εκφράζοντας την έντονη ανησυχία του σχετικά με την ενημέρωση της οποίας τυγχάνει το κοινό.
Αναφέρει ότι μια από τις πρώτες ερωτήσεις σχετικά με τους κατά συρροή δολοφόνους είναι κατά πόσο γεννιούνται ή γίνονται. “Είναι δηλαδή ένας κατά συρροή δολοφόνος παράγωγο της φύσης (γενετικοί παράγοντες) ή της ανατροφής του (περιβαλλοντικοί παράγοντες);
Όπως και στα περισσότερα θέματα ψυχικής υγείας, μια εγκληματική πράξη μπορεί να εξηγηθεί από τη συμβολή βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Δεν μπορεί να αποδίδεται μεμονωμένα σε γενετικούς ή περιβαλλοντικούς παράγοντες”, αναφέρει.
Επίσης, σημειώνει ότι το έγκλημα δε συνδέεται πάντα με ψυχική ασθένεια ή ιδιοφυΐες του κακού. “Στην προσπάθεια να γίνει κατανοητή μια αποτρόπαια πράξη, γίνονται συχνά αναφορές στο ότι όλοι οι κατά συρροή δολοφόνοι παρουσιάζουν κάποια ψυχική ασθένεια ψυχωσικής φύσεως (π.χ., Σχιζοφρένεια) ή είναι ιδιοφυίες που θέλουν να κάνουν κακό. Τα πιο πάνω στοιχεία δε φαίνεται να βασίζονται σε ερευνητικά δεδομένα”, προστίθεται.
Επιπλέον, αναφέρει ότι η χρήση αυθαίρετων συνδέσεων ή συμπερασμάτων, εφόσον δεν υφίστανται επαρκή στοιχεία ή οι απόψεις που προβάλλονται στηρίζονται σε μεμονωμένα στοιχεία, όπως και η προσπάθεια δημιουργίας «προφίλ» ενός κατά συρροή δολοφόνου είναι προβληματική.
“Δεν είναι όλοι οι κατά συρροή δολοφόνοι άντρες, δεν είναι όλοι λευκοί, δεν είναι όλοι «κλειστοί χαρακτήρες που δεν εκφράζονται»” αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Ο Σύνδεσμος αναφέρεται και στις “πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν” όπως η πρόληψη της νεανικής παραβατικότητας, η πρόληψη του στιγματισμού και περιθωριοποίησης ατόμων που έχουν ανάγκη την ψυχοκοινωνική στήριξη, η πρόληψη μέσω έγκαιρης και έγκυρης ενημέρωσης στους κινδύνους που παρατηρούνται στο διαδίκτυο, ακόμη και για τους ενήλικες και προγράμματα εκπαίδευσης επαγγελματιών άμεσα εμπλεκόμενων φορέων σε θέματα κοινωνικής ενσωμάτωσης, στιγματισμού, και ευαισθητοποίησης.
Απευθυνόμενος στα ΜΜΕ, τα καλεί να ακολουθήσουν τη γραμμή της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (Αρ. Εγκυκλίου 10/2019) σχετικά με την κάλυψη θεμάτων που αφορούν τις υπό διερεύνηση δολοφονίες γυναικών, εφόσον αν και η ενημέρωση του κοινού είναι σημαντική, κρίνεται απαραίτητη η προσοχή στην υπερβολική προβολή πληροφοριών που μπορεί να προκαλέσουν έντονη ανησυχία και δυσφορία στο κοινό, αχρείαστες κοινωνικές συνέπειες για άτομα άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενα με την υπόθεση, και πιθανή παραπληροφόρηση.
Προς αυτή την κατεύθυνση, υπενθυμίζεται και ενθαρρύνεται η παρότρυνση από το Συμβούλιο Εγγραφής Ψυχολόγων για συμμετοχή σε συζητήσεις ειδικών, οι οποίοι να είναι Εγγεγραμμένοι Ψυχολόγοι στα μητρώα που τηρεί το ΣΕΨ, ή ακαδημαϊκοί με σχετικό υπόβαθρο και ερευνητική εμπειρία.
Συνοπτικά, ο Σύνδεσμος αναφέρει ότι δεν ταυτίζουμε χαρακτηριστικά προσωπικότητας με εγκληματική συμπεριφορά, δεν μπορούμε να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα για το συγκεκριμένο περιστατικό, εάν δεν εξεταστεί ενδελεχώς από κατάλληλα καταρτισμένους ειδικής υγείας, λόγω της ύπαρξης σημαντικών διαφορών κατά περίπτωση και της συμβολής ποικίλων παραγόντων στην έκφραση εγκληματικής συμπεριφοράς και η ταύτιση της παρουσίασης εγκληματικής συμπεριφοράς με την ταυτόχρονη ύπαρξη ψυχικής ασθένειας, μόνο σε περαιτέρω στιγματισμό συνανθρώπων μας μπορεί να οδηγήσει.
