Στην τελική στροφή αλλά… όλα στο παρά πέντε.
Μετά από αρκετές συζητήσεις, διαβουλεύσεις, ανταλλαγές απόψεων και αναβολές η κρίσιμη στιγμή για την πολυπόθητη και πολυσυζητημένη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έφτασε, με τους τίτλους τέλους να πέφτουν επιτέλους αύριο.
Αν και η μεγάλη ώρα για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πλησιάζει «επικίνδυνα» πολλά είναι τα ζητήματα που εξακολουθούν να παραμένουν στον αέρα, με την προσοχή όλων να στρέφεται στην αυριανή συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής, η οποία θα κληθεί να δώσει το πράσινο φως (ή όχι) στα τρία σχετικά νομοσχέδια, δηλαδή τον περί Δήμων Νόμο του 2020, τον περί Κοινοτήτων (Τροποποιητικός) Νόμο του 2020 και τον περί Επαρχιακών Συμπλεγμάτων Νόμο του 2015, οδηγούνται προς ψήφιση.
Παράλληλα, στην Ολομέλεια θα τεθούν σε ψηφοφορία και 60 τροπολογίες, οι οποίες κατατέθηκαν στα εν λόγω νομοσχέδια, με πολλές εξ αυτών να αφορούν τη σύνθεση των νέων δήμων, αλλά και συμπλεγμάτων μετά τις συνενώσεις.
Το σκηνικό παραμένει μέχρι και την τελευταία στιγμή θολό αφού οι τελικές απαντήσεις αναμένεται να δοθούν μια και καλή αύριο. Το ερώτημα, όπως το θέτουν πολλοί από τους εμπλεκόμενους, δεν είναι κατά πόσο θα ψηφιστεί η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά είναι το ποια μεταρρύθμιση θα περάσει και ακολούθως θα εφαρμοστεί.
Ποιοι θα συνενωθούν με ποιους; Ποιος θα είναι ο τελικός αριθμός των νέων οντοτήτων; Θα γίνουν ή όχι δημοψηφίσματα; Αυτά και πολλά άλλα είναι που παραμένουν αναπάντητα και αναμένεται να ξεκαθαρίσουν κατά την αυριανή Ολομέλεια.
Τροπολογίες με κεντρικό χαρακτήρα τις συνενώσεις
62 τροπολογίες, τρία νομοσχέδια. Η πλειοψηφία εξ αυτών αφορά συνενώσεις δήμων και κοινοτήτων αλλά και τον τελικό αριθμό των νέων οντοτήτων. Την ίδια ώρα, τροπολογίες κατατέθηκαν και για τη διεξαγωγή ή όχι δημοψηφισμάτων για τις προτεινόμενες συνενώσεις.
Κεφάλαιο «δημοψηφίσματα»
«Όχι» στη διενέργεια δημοψηφισμάτων λέει ο Δημοκρατικός Συναγερμός και η Δημοκρατική Παράταξη, αφού τα δύο κόμματα κατέθεσαν τροπολογία για κατάργηση προνοιών του νομοσχεδίου που προβλέπουν τη διεξαγωγή τους.
Μάλιστα, με άλλη τροπολογία του ΔΗΣΥ γίνεται εισήγηση η αναθεώρηση ορισμένων προνοιών αναφορικά με την ίδρυση των νέων δήμων, ώστε να διαλαμβάνουν όσα προέβλεπε το αρχικό νομοσχέδιο, πριν από την ένταξη σε αυτό προνοιών για τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων.
ΑΚΕΛ, ΕΔΕΚ και Οικολόγοι κατέθεσαν τροπολογία για διεξαγωγή δημοψηφισμάτων τοπικού χαρακτήρα, έτσι ώστε οι εκλογείς εκάστης τοπικής αρχής που θα συνενωθεί σε νέο δήμο να ερωτηθούν για την αλλαγή που αφορά στην οικεία τοπική αρχή, αντί για το σύνολο των προτεινόμενων συνενώσεων.
Άλλη τροπολογία των τριών κομμάτων έχει ως σκοπό να καθορισθεί ότι ουδεμία υφιστάμενη τοπική αρχή δεν δύναται να συνενωθεί με άλλη τοπική αρχή και να αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα, χωρίς να έχει προηγηθεί η διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων. Επιπροσθέτως, σκοπείται όπως δήμοι, οι οποίοι δεν συνενώνονται με άλλες τοπικές αρχές εξακολουθούν να λειτουργούν ως δήμοι με τη μορφή που συστάθηκαν δυνάμει του υπό κατάργηση νόμου, νοουμένου ότι έχουν διενεργηθεί τοπικά δημοψηφίσματα.
Πάντως, το ΑΚΕΛ κατέθεσε τροπολογία ώστε να καθορισθεί ότι το Υπουργικό Συμβούλιο θα προκηρύξει τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων μέχρι την 31η Μαΐου 2023.
Το ΔΗΚΟ από πλευράς του κατέθεσε τροπολογία με σκοπό να καθορισθεί ότι για σκοπούς ίδρυσης και σύστασης των νέων δήμων, στο πλαίσιο της προτεινόμενης μεταρρύθμισης, θα προηγηθεί η διενέργεια παγκύπριου δημοψηφίσματος, έτσι που οι εκλογείς των επηρεαζόμενων δήμων και κοινοτήτων, καθώς και των δήμων οι οποίοι δεν προτείνεται να συνενωθούν με άλλες τοπικές αρχές, να ερωτηθούν για το σύνολο των προτεινόμενων συνενώσεων.
Παζάρια για συνενώσεις και στο βάθος τελικός αριθμός Δήμων
ΔΗΣΥ και ΔΗΠΑ κινούνται στα ίδια μήκη κύματος όσον αφορά τον τελικό αριθμό των νέων δήμων, με τα δύο κόμματα να υποστηρίζουν το λεγόμενο less is more, με το ΔΗΣΥ να προτείνει 17 Δήμους ή και λιγότερους και την ΔΗΠΑ 14.
Οι τροπολογίες που κατέθεσε ο ΔΗΣΥ όσον αφορά τη σύσταση των νέων σχημάτων αφορούν μεταξύ άλλων την ένταξη του Δήμου Στροβόλου στο νέο Δήμο Λευκωσίας, την ένατξη του Ύψωνα και της κοινότητας Ασώματου στον νέο Δήμο Λεμεσού, την αφαίρεση από τον νέο Δήμο Λευκάρων των κοινοτήτων Αγίου Θεοδώρου, Κοφίνου, Λάγιας και Σκαρίνου, καθώς επίσης και τη δημιουργία ενός νέου δήμου, ο οποίος θα αποτελείται από τους δήμους Πάφου και Γεροσκήπου και τις κοινότητες Αχέλειας, Κονιών και Τίμης.
Το ΑΚΕΛ από πλευράς του ζητά τη μετονομασία του προτεινόμενου νέου Δήμου Λατσιών – Γερίου σε Δήμο Αθαλάσσας και την ένταξη του Δήμου Αγλαντζιάς σε αυτόν. Την ίδια ώρα, προτείνει τη δημιουργία ενός νέου Δήμου, ο οποίος θα αποτελείται από τους Δήμους Λάρνακας, Αραδίππου και Λιβαδιών, καθώς και την κοινότητα Βορόκληνης. Ζητά τη δημιουργία Δήμου που θα αποτελείεται από τον Δήμο Δερύνειας και τις κοινότητες Αχερίτου και Φρενάρου, ενώ διαφορετικά προτείνεται η μετονομασία του Δήμου Παραλιμνίου σε Δήμο Παραλιμνίου-Δερύνειας.
Επίσης, το ΑΚΕΛ προτείνει την συνένωση Αγίας Νάπας, Σωτήρας και της κοινότητας Αυγόρου, Αχερίτου, Άχνας, Λιοπετρίου και Φρενάρου.
Στον χορό των τροπολογιών με «φόντο» τις συνενώσεις μπήκε και η ΔΗΠΑ, η οποία προτείνει τη συνένωνση Στροβόλου με Λακατάμια και Τσέρι και συνοικισμό Ανθούπολης, τη συνένωση Κάτω Πολεμιδιών, Μέσα Γειτονιάς και Ύψωνα μαζί με τις κοινότητες Άνω Πολεμιδιών και Τσερκέζων. Εναλλακτικά προτείνεται η δημιουργία ενός νέου δήμου, ο οποίος θα αποτελείται από τους Δήμους Λεμεσού, Κάτω Πολεμιδιών και Μέσα Γειτονιάς, και τις κοινότητες Άνω Πολεμιδιών και Τσερκέζων.
Διαφορετικά, σε ένα τρίτο σενάριο, προτείνεται η δημιουργία ενός νέου δήμου, ο οποίος θα αποτελείται από τους δήμους Ύψωνα και Κάτω Πολεμιδιών και την κοινότητα Άνω Πολεμιδιών. Την ίδια ώρα, προτείνει τη δημιουργία ενός νέου δήμου που θα αποτελείται από τους δήμους Λάρνακας, Αραδίππου, Δρομολαξιάς-Μενεού και Λιβαδιών και την κοινότητα Βορόκληνης.
Εισηγείται μεταξύ άλλων τη συνένωση του Δήμου Πάφου και Γεροσκήπου με τις κοινότητες Αγίας Μαρινούδας, Αχέλειας, Κονιών και Τίμης, καθώς επίσης και τη δημιουργία Δήμου Αγίας Νάπας ο οποίος θα αποτελείται από τους Δήμους Αγίας Νάπας και Σωτήρας, καθώς και την κοινότητα Λιοπετρίου. Επίσης, προτείνει τη συνένωση του Δήμου Παραλιμνίου με τη Δερύνεια, καθώς και τις κοινότητες Αυγόρου, Αχερίτου, Άχνας και Φρενάρου. Εναλλακτικά προτείνεται ένταξη των κοινοτήτων Αυγόρου και Άχνας στον Δήμο Παραλιμνίου.
Οι τροπολογίες και τα ζητήματα πολλά, το θέμα είναι ποιες προτάσεις θα επικρατήσουν, ποια συμφέροντα θα καθορίσουν τις τελικές αποφάσεις, αν τελικά οι Προεδρικές του 2023 θα βάλουν το χεράκι τους και στη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εάν η επόμενη ημέρα θα ξημερώσει με τοπικές αρχές αυτόνομες και ανεξάρτητες οικονομικά, οι οποίες θα εξυπηρετούν τον πολίτη, ο οποίος είναι η ουσία του όλου εγχειρήματος.
