Ο ενδιάμεσος χώρος δεν έχει σίγουρα τη μορφή που είχε στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές. Αν προσθέσει κανείς τα ποσοστά των κομμάτων του λεγόμενου ενδιάμεσου χώρου με βάση τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές είναι η πρώτη δύναμη. Όμως ως γνωστό οι δημοτικές εκλογές ή οι προεδρικές εκλογές ή ακόμα και οι εκλογές για την προεδρία της Βουλής δεν αποτελούσαν ποτέ μια απλή μαθηματική πράξη πρόσθεσης ποσοστών. Εξάλλου ήδη τα τέσσερα από τα πέντε κόμματα έβγαλαν εκτός συνεργασίας την Αλληλεγγύη της Ελένης Θεοχάρους σε μια προσπάθεια να την βγάλουν εκτός μάχης των Προεδρικών του 2018. Παράλληλα ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ φάνηκαν από την αρχή ότι βγάζουν εκτός της μάχης των Προεδρικών και το Γιώργο Λιλλήκα, ο οποίος στην προσπάθειά του να απεγκλωβιστεί από την ηγεμονία του ΔΗΚΟ, στράφηκε προς το ΑΚΕΛ. Επιπλέον είναι αμφίβολο αν οι Οικολόγοι πιστεύουν στην ύπαρξη μιας τέτοιας συνεργασίας λόγω της διαχρονικής αποτυχίας των υπόλοιπων κομμάτων του ενδιάμεσου να τα βρουν. Αν και τις πρώτες μέρες μετά τις βουλευτικές εκλογές ο ενδιάμεσος χώρος φαινόταν ως ο νικητής, στην ουσία οι εκλογές αυτές άφησαν το χώρο αυτό κατακερματισμένο όσο ποτέ άλλοτε, χωρίς κάποια προοπτική συνένωσης.
Πάντως τα κόμματα του ενδιάμεσου, μετά από τη μέθη των αποτελεσμάτων των βουλευτικών, φαίνεται πολύ γρήγορα να συνειδητοποίησαν την πραγματικότητα και όλοι συμφωνούν ότι δεν μπορεί να υπάρξει συνολική συνεργασία των τεσσάρων κομμάτων σε όλους τους Δήμους. Με απλά λόγια τα κόμματα αυτά διαπιστώνουν ότι δεν μπορούν να εκλέξουν κανένα δήμαρχο στους μεγάλους κυρίως δήμους και έτσι προτιμούν να συνεργαστούν σε κάποιες περιπτώσεις με τον ΔΗΣΥ ή το ΑΚΕΛ με στόχο να ικανοποιήσουν έτσι και τις φιλοδοξίες στελεχών τους να διεκδικήσουν με αξιώσεις το δημαρχιακό θώκο. Επίσης συμφώνησαν ότι δεν μπορούν να κατεβάσουν κοινούς συνδυασμούς στα δημοτικά συμβούλια. Αναμένεται όμως ότι σε κάποιους δήμους κάποια κόμματα του ενδιάμεσου χώρου, τα μικρότερα κυρίως, να κατεβάσουν κοινούς συνδυασμούς λύνοντας έτσι και το πρόβλημα της συμπλήρωσης των ψηφοδελτίων.
Ένα σημαντικό δεδομένο που δεν πρέπει να ξεχνούν τα κόμματα του ενδιάμεσου είναι ότι στις δημοτικές εκλογές στους ελεύθερους δήμους έχουν δικαίωμα ψήφου και οι εκτοπισθέντες. Το γεγονός αυτό επηρεάζει τα αποτελέσματα σε κάποιους δήμους όπου το ποσοστό των εκτοπισθέντων είναι μεγάλο ή ιδιαίτερα υπολογίσιμο. Ως γνωστό τα δύο μεγάλα κόμματα ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ παίρνουν ψηλότερα ποσοστά σε αυτήν την ομάδα των ψηφοφόρων. Ειδικά στους Βαρωσιώτες. Ενώ τα κόμματα του ενδιάμεσου παίρνουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Δήμος της Λάρνακας. Στις πρόσφατες Βουλευτικές Εκλογές το ΔΗΚΟ στο Δήμο Λάρνακας ανάμεσα στους Λαρνακείς ψηφοφόρους πήρε ένα ποσοστό 20%. Ο ΔΗΣΥ 26% και το ΑΚΕΛ 22%. Αντίθετα στο Δήμο Λάρνακας ανάμεσα στους Βαρωσιώτες ψηφοφόρους, το ΔΗΚΟ πήρε ένα ποσοστό περίπου 9%, ο ΔΗΣΥ 37% και το ΑΚΕΛ 32%. Σημειώνεται ότι στο Δήμο Λάρνακας οι Βααρωσιώτες αποτελούν περίπου το 47% των ψηφοφόρων του Δήμου. Για παράδειγμα στο Δήμο Λεμεσού οι Βαρωσιώτες αποτελούν το 17% περίπου των ψηφοφόρων του Δήμου.
Όσον αφορά το ΔΗΚΟ δεδομένη θεωρείται η στήριξή του στο νυν Δήμαρχο Λευκωσίας, που όμως χρεώνεται στον ΔΗΣΥ. Στους υπόλοιπους όμως μεγάλους δήμους τα πράγματα δεν είναι καθόλου ξεκάθαρα. Το κόμμα απώλεσε πρόσφατα το δήμο Πάφου και θα δυσκολευτεί να τον επανακτήσει. Στο Δήμο Λεμεσού υπάρχουν ενδιαφερόμενοι αλλά χωρίς την στήριξη του ενός από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες εκλογής. Όσον αφορά το Δήμο Λάρνακας δεν φαίνεται να έχει ξεκαθαρίσει κάτι, ούτε και στο Δήμο Στροβόλου. Σε γενικές γραμμές οι κομματικοί υποψήφιοι του ΔΗΚΟ έχουν πιθανότητες μόνο αν πάρουν την στήριξη του ενός ή του άλλου μεγάλου κόμματος. Αυτό όμως μπορεί να συμβεί σε μεμονωμένες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα στη Λάρνακα και προϋποθέτει παράλληλα ότι το ΔΗΚΟ θα δώσει στήριξη σε Συνεγερμικούς ή Ακελικούς υποψήφιους σε άλλους δήμους. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, φαίνεται να χάνεται η προοπτική μιας ευρείας συμμαχίας του ενδιάμεσου χώρους στις δημοτικές εκλογές και ταυτόχρονα η πιο μακροπρόθεσμη προοπτική συνεργασίας των κομμάτων αυτών στις Προεδρικές του 2018. Αυτό το τελευταίο ήταν και είναι ο στόχος του ΔΗΚΟ μετά και τα αποτελέσματα των Βουλευτικών Εκλογών. Η ηγεσία του κόμματος βλέπει τις Δημοτικές Εκλογές ως μια ευκαιρία σφυρηλάτησης της συνεργασίας των τεσσάρων κομμάτων του ενδιάμεσου. Την ίδια στιγμή όμως αυτό απαιτεί θυσίες από το ίδιο το ΔΗΚΟ αλλά και συμβιβασμό από τα υπόλοιπα κόμματα του ενδιάμεσου. Κατά πόσο αυτό είναι τελικά δυνατό θα φανεί το αμέσως επόμενο διάστημα.
Η ΕΔΕΚ φαίνεται μετά τις βουλευτικές φαίνεται ότι δέθηκε στο άρμα του ΔΗΚΟ και πιθανόν σε πολλές περιπτώσεις συμπορευτεί μαζί του. Έχει όμως και η ΕΔΕΚ τα δικά της στελέχη που φιλοδοξούν να κατακτήσουν το δημαρχιακό θώκο. Για να γίνει αυτό εφικτό έχει ανάγκη τα δύο μεγάλα κόμματα. Οπόταν εκ των πραγμάτων οι αποφάσεις γίνονται δύσκολες και η προοπτική συνεργασίας του ενδιάμεσου και πάλι μπαίνει σε ένα δύσβατο δρόμο. Το μεγάλο ερώτημα για την ΕΔΕΚ είναι αν θα λειτουργήσει ορθολογιστικά και αν θα αξιοποιήσει την προοπτική εκλογής στελεχών της που είναι δημοφιλή στην ευρύτερη κοινωνία αλλά δεν έχουν την εύνοια της ηγεσίας του κόμματος λόγω των διάφορων εσωκομματικών προστριβών. Πάντως η ΕΔΕΚ πιθανόν να διεκδικήσει με δικούς της υποψήφιους περιφερειακούς δήμους. Αυτό όμως προϋποθέτει συνεργασίες συναλλαγής με το ΑΚΕΛ κυρίως. Δηλαδή η ΕΔΕΚ θα πρέπει να στηρίξει κομματικούς υποψήφιους του ΑΚΕΛ. Κατά πόσο αυτό θα πετύχει είναι αμφίβολο, αφού οι ψηφοφόροι του ενδιάμεσου πολλές φορές στο παρελθόν δεν ακολουθούν τις βουλές των ηγεσιών τους. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου πως η προεκλογική εκστρατεία πιθανόν να γίνει σε μια περίοδο εξελίξεων για το κυπριακό. Αν και οι δημοτικές δεν έχουν σχέση με το εθνικό πρόβλημα, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει κατά πόσο οι εξελίξεις αυτές δεν θα επηρεάσουν αρνητικά τη συνεργασία της ΕΔΕΚ και ειδικά του σκληρού πυρήνα του κόμματος που γαλουχήθηκε τον τελευταίο ένα χρόνο από την ηγεσία του με μια αντιομοσπονδιακή προσέγγιση και τάσσεται ενάντια στη μορφή λύσης της ΔΔΟ. Πόσο εύκολο είναι, λοιπόν, να μπουν σε μια λογική υπερψήφισης και στήριξης υποψηφίων του ΑΚΕΛ, οι οποίοι υποστηρίζουν τη λύση της ΔΔΟ;
Η Συμμαχία Πολιτών όπως έχει ήδη αναφερθεί φαίνεται να στρέφεται προς το ΑΚΕΛ με στόχο τη σύναψη μιας στρατηγικής συμμαχίας που θα αφορά και θέματα της βουλής και τις δημοτικές εκλογές αλλά και τις Προεδρικές του 2018. Οι δημοτικές εκλογές είναι μια ευκαιρία για το Γιώργο Λιλλήκα να βελτιώσει τις σχέσεις του με το κόμμα της αριστεράς με την προσοχή του στραμμένη στο 2018. Το εγχείρημα του προέδρου της Συμμαχίας, όμως, δεν αναμένεται να είναι εύκολο λόγω και των ετερόκλητων δυνάμεων που αποτελούν το κόμμα του. Το να πάρουν κάποιοι υποψήφιοι της Συμμαχίας την στήριξη του ΑΚΕΛ είναι σχετικά αποδεκτό μέσα στο κόμμα του. Το να στήριξει όμως η Συμμαχία Πολιτών υποψήφιους του ΑΚΕΛ δεν θα είναι καθόλου εύκολο και είναι αμφίβολο αν θα πετύχει. Το κόμμα έχει ένα μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων που προέρχονται κυρίως από τους παλιούς Νέους Ορίζοντες και τις αντιομοσπονδιακές φοιτητικές παρατάξεις αλλά και ένα ποσοστό ακελογενών στελεχών που έχουν κακές σχέσεις με το ΑΚΕΛ, στο οποίο άνηκαν προηγουμένως. Υπάρχει επίσης η διαφορά στο κυπριακό που μπορεί να μην παίζει ρόλο στις δημοτικές εκλογές αλλά την ίδια στιγμή η προεκλογική εκστρατεία θα γίνει σε μια περίοδο εξελίξεων στο εθνικό θέμα. Στο ζήτημα αυτό ισχύουν τα ίδια όπως και για την ΕΔΕΚ.
Η Αλληλεγγύη της Ελένης Θεοχάρους δεν έχει παρά να δει τις εκλογές με μοναδικό κριτήριο τα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και σε μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική της δικής της υποψηφιότητας. Η αλήθεια είναι ότι ο σκόπιμος εξωστρακισμός της Αλληλεγγύης από τα υπόλοιπα κόμματα του ενδιάμεσου της δίνουν ένα πλεονέκτημα ελευθερίας κινήσεων. Παράλληλα δεν έχει εγκλωβιστεί σε μια συνεργασία όπου ηγεμονεύει το μεγαλύτερο κόμμα του ενδιάμεσου, το ΔΗΚΟ, μαζί με το δεύτερο σε μέγεθος, την ΕΔΕΚ. Αυτό το πρόβλημα το αντιμετωπίζει προσώρας μόνο ο Γιώργος Λιλλήκας.
Το νεοσύστατο κόμμα της Αλληλεγγύης δύσκολα μπορεί να ρισκάρει να κατεβεί με δικούς του υποψήφιους δημάρχους στους μεγάλους δήμους λόγω της απομόνωσης που δέχεται από τα υπόλοιπα κόμματα του ενδιάμεσου. Η πιο σωστή οδός για την Ελένη Θεοχάρους είναι να στηρίξει ανεξάρτητους υποψηφίους που θα έχουν σοβαρές πιθανότητες εκλογής. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγει να ταυτιστεί με τα άλλα κόμματα και έχει τη δυνατότητα να κερδίσει και αυτή τις εντυπώσεις αν εκλεγούν υποψήφιοι που θα στηρίξει.
Όσον αφορά τους Οικολόγους ο μόνος ενδεικνυόμενος τρόπος να συμπεριφερθεί είναι να στηρίξει ανεξάρτητους υποψηφίους με μοναδικό κριτήριο τις οικολογικές ευαισθησίες των υποψηφίων αυτών. Όχι μόνο ως προς τις υποσχέσεις που θα δώσουν προεκλογικά αλλά και με βάση τον πρότερό τους βίο. Με απλά λόγια οι Οικολόγοι σε εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν τη δυνατότητα να προβάλουν την ιδεολογία τους κλείνοντας έτσι τα στόματα όσων θεωρούν πως οι οικολόγοι στερούνται οικολογικής δράσης και ασχολούνται μόνο με το κυπριακό. Βέβαια αναμένεται στις περισσότερες περιπτώσεις να επιλέξει υποψήφιους που προέρχονται από τον ενδιάμεσο χώρο.
Τέλος ερωτηματικό θα είναι οι αποφάσεις που θα πάρει το ΕΛΑΜ. Τυχόν στήριξη σε υποψήφιους που προέρχονται από άλλα κόμματα δεν φαίνεται να είναι εφικτή. Ούτε πρόκειται να στηριχτεί κανένας υποψήφιος του ΕΛΑΜ από άλλο κόμμα. Ούτε επίσης αναμένεται κάποιος ανεξάρτητος υποψήφιος να ζητήσει την στήριξη του ΕΛΑΜ. Πάντως το ΕΛΑΜ θα μπορούσε να διεκδικήσει με αξιώσεις κοινότητες που τυγχάνει να έχει πάρει καλά ποσοστά.
Γιώργος Σταματίου
Πολιτικός Αναλυτής, Ιστορικός
Διαβάστε το Μερος Β’ -ΑΚΕΛ
