Ο Αντιδήμαρχος Αμμοχώστου, Χρύσανθος Ζαννέτος παραχώρησε συνέντευξη στην Αυτοδιοίκηση για τις πρόσφατες εξελίξεις στο κυπριακό πρόβλημα, τον πόθο των Αμμοχωστιανών για άμεση επιστροφή και το όραμα του για ειρηνική συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με την λύση του Κυπριακού.
Ας κάνουμε αρχή με το Κυπριακό Πρόβλημα. Ο Πρόεδρος θέτει νέες ιδέες και προτάσεις για την επίτευξη λύσης. Ποια η γνώμη σας για την πορεία του Κυπριακού; Που θα μας οδηγήσει η Τουρκική αδιαλλαξία;
Αυτό που έχω να πω ως γενική διαπίστωση είναι ότι δυστυχώς βρισκόμαστε σε μια κατάσταση παρατεταμένης στασιμότητας την οποία μέχρι σήμερα δεν φαίνεται να καταφέρνουμε να ξεπερνούμε. Δεν έχω γνώση για λεπτομέρειες που αφορούν τις τελευταίες προτάσεις του Προέδρου, όμως η ουσία είναι πως ούτε αυτές η πρωτοβουλίες δεν φαίνεται να καταφέρνουν να ανατρέψουν αυτή τη παρατεταμένη στασιμότητα. Βέβαια αυτή η στασιμότητα συμβαίνει κατά κύριο λόγο εξαιτίας της τουρκικής διαχρονικής αδιαλλαξίας. Έχω την άποψη , ότι η δική μας πλευρά είχε ευκαιρίες μετά την ατυχή κατάληξη στο Κραν Μοντανά, να στείλει τέτοια μηνύματα που θα υποβοηθούσαν τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών είτε να καλέσει τις δυο πλευρές σε επανέναρξη των συνομιλιών είτε να θεωρήσει ξεκάθαρα πως γι αυτήν την παρατεταμένη στασιμότητα φταίει η τουρκική πλευρά. Μέχρι σήμερα ούτε στο Κραν Μοντανά αλλά και ούτε στις μετέπειτα εκθέσεις του δεν έχει τοποθετηθεί με αυτό τον ξεκάθαρο τρόπο. Ο Γ.Γ στην καλύτερη των περιπτώσεων θεωρεί και τα δυο μέρη εξίσου υπεύθυνα. Οι προτάσεις του ΠτΔ που είδαν το φως της δημοσιότητας για καινούργια πράγματα, π.χ για Κοινοβουλευτική Δημοκρατία αλλά και περί αποκεντρωμένης ομοσπονδίας που συζητήθηκε παλαιότερα, δεν είναι προτάσεις που επί της ουσίας βοηθούν στην πράξη να επαναρχίσουν οι συνομιλίες από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά. Κατ’ επανάληψη ο Πρόεδρος έχει αναφέρει πως είναι έτοιμος να συνεχίσει από εκεί που έχουν μείνει οι συνομιλίες , όμως αν όντως είναι έτοιμος να συνεχίσει από εκεί που έχουμε μείνει, κατά την άποψη μου, πρέπει να επιμένει στα σημεία που ο ίδιος ο κ. Γκουτέρες έχει θέσει στις δυο πλευρές ως πλαίσιο.
Κατάγεστε από την Αμμόχωστο και είστε Αντιδήμαρχος της. Μπορείτε να μας μεταφέρετε τα συναισθήματα των προσφύγων και πόσο σας αγγίζει εσάς ο πόθος της επιστροφής;
Θεωρώ ότι οι Αμμοχωστιανοί είναι τραγικές μορφές «θύματα» αυτής της κατάστασης. Οι Αμμοχωστιανοί από το 1978 μέχρι τώρα πολλές φορές ετοίμαζαν τις βαλίτσες τους να επιστρέψουν στην Αμμόχωστο γεγονός που δεν έχει γίνει ποτέ. Αυτό ισχύει γιατί η Αμμόχωστος, η περίκλειστη πόλη ως ένα μέρος των δημοτικών ορίων ήταν ανέκαθεν προτεραιότητα και για εμάς και για τα Ηνωμένα Έθνη με βάση τα δικά τους ψηφίσματα που με ξεκάθαρο τρόπο λένε ότι «Η μη κατοικημένη περιοχή της Αμμοχώστου πρέπει να επιστραφεί στους μόνιμους κατοίκους της πριν και ανεξάρτητα από την όποια πορεία έναρξης των συνομιλιών ή την όποια κατάληξη», Αφενός γι αυτό το λόγο ετοίμαζαν τις βαλίτσες τους και αφετέρου επειδή η Τουρκία κράτησε αυτή την περιοχή ακατοίκητη για να την διαχειριστεί ως ένα διαπραγματευτικό χαρτί καθ’ όλη της πορεία των συνομιλιών. Αυτό δείχνει και η πορεία των συνομιλιών. Οι Αμμοχωστιανοί είναι «θύματα» αυτού του «παιχνιδιού» . Θέλουν να επιστρέψουν και έχουν να αντιμετωπίσουν μια πόλη «φάντασμα» που είναι ως επί το πλείστον γεωγραφικά ακατοίκητη χρόνια και η κατάσταση των κτιρίων της πόλης είναι άγνωστη. Παρόλα αυτά γνωρίζω πολλούς Αμμοχωστιανούς οι οποίοι θέλουν και ονειρεύονται την ώρα της επιστροφής . Η Αμμόχωστος το 1974 μεσουρανούσε, ήταν μια πόλη «στολίδι» με τεράστια ανάπτυξη την δεκαετία του 60’. Ηταν ένα πανευρωπαϊκό τουριστικό θέρετρο. Δεν είναι τυχαίο πως ένα πολύ μεγάλο μέρος των τουριστικών κλινών της Κύπρου ήταν στην Αμμόχωστο. Εγώ δεν γεννήθηκα στην Αμμόχωστο όμως μεγάλωσα με αυτήν λόγω του ότι οι γονείς και οι παππούδες μου, μου μετέφεραν αυτή την ιδιοσυγκρασία. Είμαι αναμεμειγμένος στα κοινά της Αμμοχώστου γιατί ονειρεύομαι και αγωνίζομαι για την επιστροφή. Σίγουρα δεν έχω την εικόνα που έχουν όσοι έζησαν εκεί όμως πιστεύω ότι η Αμμόχωστος μπορεί να αποτελέσει μελλοντικά, με την λύση του κυπριακού, ένα μοντέλο συνύπαρξης ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων. Ένα μοντέλο συνεργασίας και κοινής συμβίωσης , του κτισίματος κοινού μέλλοντος με τους συμπατριώτες μας τουρκοκύπριους. Είναι πόλη η οποία μπορεί να αναπτυχθεί και μπορούν να γίνουν θαύματα. Κλειδί για όλα αυτά, είναι η λύση του Κυπριακού.
Με ποιους τρόπους αγωνίζεστε για την επιστροφή;
Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να αγωνίζεται με πολλούς και διάφορους τρόπους. Εγώ θεωρώ ότι στο μέτρο του δυνατού αγωνίζομαι από διάφορες επάλξεις σε αυτή την κατεύθυνση. Μια από αυτές τις επάλξεις είναι στο Δήμο Αμμοχώστου. Υπάρχει δραστηριοποίηση ιδιαίτερα στο τομέα της διαφώτισης στο εξωτερικό και στο εσωτερικό για το πρόβλημα μας αλλά και για τον αγώνα που πρέπει να γίνει για να επιτευχθεί το ειρηνικό μέλλον. Προφανώς η λύση του κυπριακού δυστυχώς δεν μπορεί να βρίσκεται στα χέρια μιας ομάδας ανθρώπων. Η λύση του κυπριακού βρίσκεται από την πλευρά της εκάστοτε κυβέρνησης. Βέβαια το κλειδί της λύσης παραμένει στην Τουρκία να αποφασίσει ότι είναι και προς το δικό της συμφέρον μια επίλυση του κυπριακού και ένα ειρηνικό μέλλον. Επίσης συμφέρον της είναι να δημιουργηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο μια περιοχή ειρήνης και όχι πολέμου ,γιατί δυστυχώς η ανατολική μεσόγειος είναι μια περιοχή που ίσως για αιώνες βασανίζεται από πολέμους. Η λύση θα υπάρξει αν το πιστέψει και η κοινωνία. Στο επίπεδο αυτό εργαζόμαστε πάρα πολύ και ως ΑΚΕΛ, δουλεύουμε μέσα στις κοινωνικές μάζες εδώ και δεκαετίες για να εμπεδώσουμε στη κοινωνία ότι το μέλλον της Κύπρου δεν μπορεί να είναι η διχοτόμηση αλλά η επανένωση.
Οι Αμμοχωστιανοί ενώνουν τις φωνές τους και απαιτούν με την καμπάνια «Πολίτες Β’ Κατηγορίας» Τι διεκδικούν με αυτές τις εκδηλώσεις;
Ο Δήμος Αμμοχώστου ξεκίνησε μια καμπάνια υπό τον τίτλο πολίτες Β΄ κατηγορίας. Στη δική μου αντίληψη αυτό έχει να κάνει με μια προσπάθεια που κάνει ο Δήμος Αμμοχώστου να ταρακουνήσει λίγο τα νερά σε δυο επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο αφορά το μέλλον του κυπριακού και της μη λύσης διότι ανησυχούμε από τη μη λύση και για την παρατεταμένη στασιμότητα . Κάναμε επαφές με τον Πρόεδρο, στείλαμε υπομνήματα και στον πρόεδρο αλλά και στους αρχηγούς των κομμάτων. Προσπαθούμε να εκφράσουμε μια κραυγή αγωνίας για το που πάει το κυπριακό, γιατί χωρίς λύση του κυπριακού δεν υπάρχει ούτε Αμμόχωστος για τους ελληνοκύπριους. Άρα το κεντρικό μήνυμα είναι πως πρέπει να κάνουμε ότι είναι ανθρώπινος δυνατό για να καταλήξουμε σε μια λύση του προβλήματος. Σε δεύτερο επίπεδο υπάρχει μια προσπάθεια στην οποία δεν είναι μόνο οι Αμμοχωστιανοί αλλά εμπλέκονται όλοι οι πρόσφυγες και έχει να κάνει με την ευρύτερη διαχείριση ή αντιμετώπιση των προσφύγων από την κυβέρνηση, που έχασαν τα πάντα και αγωνίστηκαν να κτίσουν από την αρχή τη ζωή τους . Η κυβέρνηση πρέπει να εκπόνηση μια προσφυγική πολιτική η οποία θα εμπεριέχει όλα αυτά τα ζητήματα που από διάφορους μπορεί να μπαίνουν κάτω από την μορφή απόρροιας χρήσης περιουσιών, διαχείριση τ/κ περιουσιών κτλ. Η κυβέρνηση επανειλημμένα υποσχέθηκε ότι θα εκπονήσει αυτή τη νέα προσφυγική πολιτική όμως ακόμη δεν είδαμε τίποτα. Έχουμε στο πλευρό μας την ένωση κατεχομένων κοινοτήτων ως μια προσπάθεια να δοθεί το μήνυμα ότι είμαστε εδώ και αγωνιούμε για την λύση του κυπριακού αλά και για την τύχη των προσφύγων.
Ποιο είναι το πρόγραμμα των επόμενων ημερών και ποιοι θα μπορούν να συμμετέχουν στην καμπάνια;
Γίνονται συγκεντρώσεις σε όλες τις πόλεις. Ήδη έχει πραγματοποιηθεί συγκέντρωση στη Λεμεσό , Λευκωσία και Δερύνεια. Την ερχόμενη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί στη Λάρνακα. Σε αυτές τις συγκεντρώσεις οι οποίες είναι ανοιχτές μπορούν όλοι οι Αμμοχωστιανοί και όχι μόνο να προσέλθουν να ακούσουν για αυτήν την προσπάθεια που κάνουμε και να συμμετέχουν με δικές τους ιδέες και εισηγήσεις για εμπλουτισμό αυτής της προσπάθειας.
Αναπτυξιακά έργα στην Επαρχία Αμμοχώστου. Θεωρείτε ότι υπάρχει επαρκής στήριξη από το κράτος;
Η ελεύθερη Αμμόχωστος είναι μια περιοχή η οποία αναπτύχθηκε ραγδαία στο ένα της κομμάτι και υπάρχει ένα άλλο κομμάτι που ήδη ξεκίνησε να αναπτύσσεται. Υπάρχουν και αγροτικές περιοχές στην ενδοχώρα της ελεύθερης Αμμοχώστου όμως σε συνδυασμό με την Αγία Νάπα, το Παραλίμνι και το Πρωταρά υπάρχει μια ραγδαία ανάπτυξη και όχι μόνο και στις υπόλοιπες περιοχές ιδιαίτερα στις παραλιακές και στην Σωτήρα όπου αναπτύσσετε το παραλιακό μέτωπο. Είναι σε εξέλιξη εργασίες για ανοικοδόμηση μεγάλων ξενοδοχείων, είναι η Μαρίνα στην Αγία Νάπα και στον Πρωταρά. Θεωρώ ότι η ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια και στον τουριστικό τομέα και στην γεωργία, κτηνοτροφία υπάρχουν περιθώρια μεγαλύτερης ανάπτυξης φτάνει το κράτος να δώσει την αντίστοιχη στήριξη που ανάλογη στην ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου. Μετά λύπης θα πω ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε τρεις διαφορετικές διασκέψεις του στην ελεύθερη Αμμόχωστο έδωσε διάφορες υποσχέσεις σε διάφορα έργα δήμων τα οποία όμως παραμένουν στα λόγια γιατί αυτές οι υποσχέσεις δεν αντανακλούνται στον αντίστοιχο κρατικό προϋπολογισμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα έργα να μένουν στα χαρτιά. Πρέπει η κυβέρνηση στα πλαίσια του αναπτυξιακού προϋπολογισμού της να δώσει χρήματα για συγκεκριμένα ώριμα έργα στην ελεύθερη Αμμόχωστο. Δεν πρέπει να επενδύουμε όλα μας τα χρήματα στο τουρισμό διότι ο τουρισμός επηρεάζεται από αστάθμητους παράγοντες και δεν είναι στο χέρι μας να τους ρυθμίσουμε.
Η Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά την δική σας κρίση μπορεί να είναι λειτουργική;
Η μεταρρύθμιση της Τ.Α αν γίνει με σωστό τρόπο θα βοηθήσει τους δημότες. Ο σωστός τρόπος είναι ότι θα πρέπει το κράτος, η κυβέρνηση, οι εταίροι και όλοι όσοι εμπλέκονται να αποφασίσουν ότι το κύριο ζήτημα αυτής της μεταρρύθμισης είναι να μεταφερθούν εξουσίες και πόροι στους καινούργιους Δήμους. Χωρίς αυτό η μεταρρύθμιση δεν έχει ουσία να γίνει. Για να νιώσει ο πολίτης όφελος πρέπει να ευκολύνουμε την διεκπεραίωση εργασιών, υποχρεώσεων που έχει προς το κράτος. Υπάρχει καλή προοπτική στο να υπάρξει συμφωνία. Γίνεται μεγάλη συζήτηση στο ποιοι θα ενωθούν με ποιους διότι ο αρχικός σχεδιασμός της κυβέρνησης έχει δημοσιοποιηθεί ανεπίσημα και αυτή η δημοσιοποίηση προκάλεσε τριγμούς. Είναι δεδομένο ότι μέσα από την μεταρρύθμιση θα προκύψουν ενώσεις οντοτήτων και πρέπει σε αυτή τη προσπάθεια να λάβουμε υπόψη κάποια κριτήρια όπως τη γεωγραφία της περιοχής, κοινοοικονομικά ζητήματα της περιοχής και των δήμων και το μέγεθος των Δήμων. Πιστεύω ότι μπορούμε να πάρουμε την Τ.Α σε ένα καινούργιο επίπεδο το οποίο θα είναι πραγματικά προς όφελος του δημότη.
Εν κατακλείδι ποιο είναι το όραμα σας ως Αντιδήμαρχος Αμμοχώστου;
Όραμα μου είναι το κυπριακό να λυθεί πριν φύγουν και οι τελευταίοι πρόσφυγες, σε ένα ηθικό και πολίτικο επίπεδο. Αν το κυπριακό λυθεί σε 30χρονια, θα λυθεί με δυσμενέστερους όρους από σήμερα άρα ο χρόνος είναι πολύ σημαντικός παράγοντας που κυλά εναντίον μας. Το όραμα μου είναι η νέα γενιά να κτίσει μια καινούργια Αμμόχωστο πρότυπο ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας .
