Η Γενική Συνέλευση της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου στις 19 Ιανουαρίου 2019, ενέκρινε ψήφισμα το οποίο θα αποσταλεί προς την Κεντρική Κυβέρνηση, τη Νομοθετική Εξουσία, τα Πολιτικά Κόμματα, τα Μέλη της και προς κάθε ενδιαφερόμενο.
Το ψήφισμα, μεταξύ άλλων αναφέρει ότι, σε καμία περίπτωση δεν θα γίνει αποδεκτή η όποια μη τεκμηριωμένη και αιτιολογημένη συγχώνευση Κοινότητας με Δήμο, εκτός και αν αυτό αποτελεί βούληση των κατοίκων της Κοινότητας.
Η Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου, σημειώνει ότι, η μεταρρύθμιση, πρέπει να διαχωρίζει τις Κοινότητες από τους Δήμους και ότι η κρατική χορηγία που παραχωρείται προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, να κατανέμεται σε ποσοστά, τουλάχιστον το 60% προς τους Δήμους και το 40% προς τις Κοινότητες.
Η Ένωσης Κοινοτήτων ζητά επίσης, ως αναπόσπαστο μέρος του Ψηφίσματος, να υιοθετηθούν οι προτάσεις της, σε ότι αφορά την αναβίωση των Κοινοτήτων των ορεινών περιοχών, όπως αυτές έχουν υποβληθεί.
Αυτούσιο το ψήφισμα
1. Χαιρετίζει και καλωσορίζει την 6μελή εκπροσώπηση όλων των εκτοπισμένων Κοινοτήτων στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης , ως πλήρη και ισότιμα Μέλη του.
2. Έχοντας ολοκληρώσει τις διαβουλεύσεις και διεργασίες που έγιναν για μεταρρύθμιση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σημειώνει ότι, με βάση τα σημερινά δεδομένα, θεωρεί αναγκαία την ουσιαστική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του θεσμού της Τοπικής αυτοδιοίκησης στην Κύπρο. Προς τούτο, η Γενική Συνέλευση, υπογραμμίζει ότι η προωθούμενη μεταρρύθμιση πρέπει να καλύπτει τα ακόλουθα συμφωνηθέντα με τον Υπουργό Εσωτερικών.
α) Η Κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει να έχει κύρια ευθύνη και να μεριμνά με ουσιαστικό τρόπο και μέσα για την αντιμετώπιση των μεγάλων και σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ύπαιθρος, όπως η αστυφιλία, η ανεργία των νέων, οι πιέσεις στην αγροτική παραγωγή, η συνεχής μείωση του εισοδήματος των κατοίκων της υπαίθρου και αρκετά άλλα ζητήματα για τα οποία χρειάζεται ουσιαστική βοήθεια από την πλευρά την πολιτείας.
β) Η μεταρρύθμιση, πρέπει να προνοεἰ τη διατήρηση και ενίσχυση της οντότητας των Κοινοτήτων και των Κοινοτικών Αρχών, ώστε να μην απολεσθεί η ταυτότητα των αγροτικών περιοχών, γεγονός που αφ’ εαυτού, θα εκμηδενίσει οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια για στήριξη και ανάπτυξη της Υπαίθρου.
γ) Η μεταρρύθμιση πρέπει να προνοεί την ουσιαστική ενίσχυση των Κοινοτικών Αρχών με πρόσθετες εξουσίες και προκαθορισμένους πόρους, ώστε να μπορέσουν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στην ύπαιθρο μέσω της ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού των υποδομών και των τοπικών κοινωνιών. Σε καμία περίπτωση δεν θα γίνει αποδεκτή η όποια μη τεκμηριωμένη και αιτιολογημένη συγχώνευση Κοινότητας με Δήμο, εκτός και αν αυτό αποτελεί βούληση των κατοίκων της Κοινότητας, που θα εκφράζεται μέσω δημοψηφίσματος. Παραταύτα και στη βάση της παρουσίασης προνοιών του νομοσχεδίου του Περι Δήμων Νόμου από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εσωτερικών, κ Αντώνη Οικονομίδη, στην περίπτωση Μεταρρύθμισης των Δήμων, αν και εφόσον θα εμπλέκονται Κοινοτικά Συμβούλια, να τεθεί το θέμα ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης για συζήτηση και διαμόρφωση εισηγήσεων.
δ) Η μεταρρύθμιση, πρέπει να διαχωρίζει τις Κοινότητες από τους Δήμους, να συμπεριλαμβάνει τη δημιουργία συμπλεγμάτων Υπηρεσιών στη βάση προκαθορισμένων οικονομικών και άλλων κινήτρων που θα δοθούν για το σκοπό αυτό από την Κυβέρνηση. Το Υπουργείο Εσωτερικών, να καταθέσει άμεσα το Νομοσχέδιο που προβλέπει τη θεσμοθέτηση Συμπλεγμάτων Υπηρεσιών Κοινοτήτων, όπως από κοινού συμφωνήσαμε.
ε) Οι αρμοδιότητες που εκχωρήθηκαν με Διάταγμα του Προέδρου της Δημοκρατίας στα πλαίσια διορισμού Επιτρόπου ανάπτυξης ορεινών Κοινοτήτων, να τροποποιηθούν κατά τρόπο που να μην δημιουργούν επικάλυψη αρμοδιοτήτων και από τα καθήκοντα του να αφαιρεθούν εκείνα που αντικαθιστούν τον ρόλο της Ένωσης Κοινοτήτων ως εκπρόσωπο των Κοινοτήτων τόσο στο εσωτερικό τόσο και στο εξωτερικό.
3. α) Να συνεχιστεί η ενημέρωση, η πληροφόρηση και η
επιμόρφωση των Κοινοταρχών και των υπαλλήλων των Κοινοτικών Συμβουλίων, η οποία θα καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που αφορούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
β) Η εγγραφή των αγροτικών δρόμων παραμένει μείζον θέμα για την ανάπτυξη των Κοινοτήτων και θα πρέπει να τεθεί ψηλά στις προτεραιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών. Το οδικό δίκτυο αποτελεί ιδιοκτησία του κράτους, όπως και το δίκτυο οδικού φωτισμού, γεγονός που το καθιστά υπεύθυνο στη διαδικασία εγγραφής δρόμων.
γ) Να προσδιοριστούν οι φυσικοί πόροι και να καθοριστούν οι ευθύνες διαχείρισης των και να επαναπροσδιοριστούν οι όποιες εκμεταλλεύσεις απορρέουν από αυτούς.
δ) Η εκπόνηση των ρυθμιστικών σχεδίων να συνεχιστεί σε επίπεδο Κοινότητας όσον και στο επίπεδο των Συμπλεγμάτων Υπηρεσιών Κοινοτήτων, απρόσκοπτα και χωρίς χρονοτριβές.
ε) Να επανεξεταστεί και να επαναπροσδιοριστεί η στεγαστική πολιτική από Επιτροπή, στην οποία να συμμετέχει και η Ένωση Κοινοτήτων, με σκοπό να τεθούν νέα κριτήρια και ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές να υιοθετηθεί ειδικό καθεστώς με την παροχή γενναιόδωρης χορηγίας με την υποχρέωση παραμονής του ζευγαριού στην οικία για συγκεκριμένη περίοδο.
ζ) Να τροποποιηθεί κατάλληλα ο Περί Κοινοτήτων Νόμος έτσι που να μην καταβάλλουν οι Κοινότητες ελεγκτικά δικαιώματα προς την Ελεγκτική Υπηρεσία.
η) Η κρατική χορηγία που παραχωρείται προς τις Κοινότητες, να επανέλθει στα προ της κρίσης επίπεδα και η συνεισφορά στα έργα ανάπτυξης Κοινοτικών Συμβουλίων και Κυβέρνησης, να τροποποιηθεί έτσι που το ποσοστό που καταβάλλουν σήμερα τα Κοινοτικά Συμβούλια να μειωθεί κατά 50%, με αντίστοιχη αύξηση του ποσοστού της κυβερνητικής συνεισφοράς. Επίσης, για πολεοδομικά έργα, το ποσοστό συνεισφοράς των Κοινοτικών Συμβουλίων να μειωθεί στο 10%.
Η κρατική χορηγία που παραχωρείται προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, να κατανέμεται σε ποσοστά, τουλάχιστον το 60% προς τους Δήμους και το 40% προς τις Κοινότητες και ταυτόχρονα, να μελετηθεί η παραχώρηση της κρατικής χορηγίας προς τις Τοπικές Αρχές, σε ποσοστό επί των ετήσιων εσόδων του κράτους.
θ) Οι Κοινότητες και οι Ενώσεις να έχουν ουσιαστικό ρόλο και λόγο, σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον και τη χωροθέτηση των λεγόμενων οχληρών αναπτύξεων.
ι) Με τη θεσμοθέτηση των νέων Συμπλεγμάτων Υπηρεσιών, να δοθούν οικονομικά κίνητρα, πέραν της κρατικής χορηγίας, για την κάλυψη των αρχικών εξόδων λειτουργίας τους και την από κοινού διοργάνωση πολιτιστικών και κοινωνικών εκδηλώσεων.
κ) Η Ένωση να έχει ρόλο και λόγο, στα κονδύλια που παραχωρούνται και κατανέμονται για αναπτυξιακά έργα στις Κοινότητες.
λ) Στις αυτόνομες σε νερό Κοινότητες, να συνεχίσουν τα Κοινοτικά Συμβούλια, ως αρμόδιες αρχές διαχείρισης του νερού, ως η μοναδική αλλά σημαντική αρμοδιότητα που έχουν σήμερα, η οποία συμβάλλει στη διατήρηση των Κοινοτήτων αυτών που αποτελούν τον πυρήνα της υπαίθρου.
μ) Να ενταχθούμε σε επίπεδο Ενώσεων και Κοινοτικών Συμβουλίων, στο πρωτόκολλο της Δημοκρατίας.
ν) Οι εκκρεμότητες που αφορούν τα συνδικαλιστικά δικαιώματα των Κοινοταρχών, όπως η επαναφορά και αύξηση της αποζημίωσης, το μεταβιβάσιμο της συνταξιοδοτικής αποζημίωσης, να υλοποιηθούν άμεσα.
Επίσης, να απαλλαγεί πλήρως η αποζημίωση που λαμβάνουν οι Κοινοτάρχες από τη φορολογία.
ξ) Να επισπευσθούν οι διαδικασίες κατασκευής των αυτοκινητόδρόμων Πάφου –Πόλης Χρυσοχού, Λεμεσού –Σαϊττά, Λευκωσίας – Παλαιχωρίου, Λευκωσίας-Ευρύχου.
ο) Να υιοθετηθούν οι προτάσεις της Ένωσης Κοινοτήτων, σε ότι αφορά την αναβίωση των Κοινοτήτων των ορεινών περιοχών, όπως αυτές έχουν υποβληθεί. (Αναπόσπαστο μέρος του Ψηφίσματος). Ειδικά η επαναφορά του επιδόματος υπαίθρου να είναι πρώτη και άμεση ενέργεια.