Ανοικτό παραμένει το θέμα της δημιουργίας Δημοτικής Αστυνομίας, με τη διαβούλευση για το σχετικό νομοσχέδιο να καθυστερεί. Η Ένωση Δήμων, από την πλευρά της, υπογραμμίζει την αναγκαιότητα ίδρυσης του Σώματος και καλεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης να προχωρήσει άμεσα σε διάλογο, αναφορικά με το νομοσχέδιο που έχει καταθέσει από τον περασμένο Μάρτιο. Για το συγκεκριμένο ζήτημα, η Ένωση παραχώρησε Διάσκεψη Τύπου στις αρχές Ιουλίου.
Στόχος η βελτίωση της καθημερινότητας
Όπως εξήγησε ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρας, η Δημοτική Αστυνομία δεν είναι το Σώμα που θα πατάξει σοβαρά αδικήματα, αλλά το Σώμα που θα βελτιώσει την καθημερινότητα του πολίτη, εφαρμόζοντας αποτελεσματικότερα τις εξουσίες που έχουν οι τοπικές αρχές.
Την ίδια ώρα, απαντώντας στις επικρίσεις ότι η Ένωση Δήμων καθυστερεί, ο κ. Βύρας ξεκαθάρισε πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αντίθετα, σημείωσε πως η Ένωση θεωρεί εξαιρετικά σημαντική τη δημιουργία της Δημοτικής Αστυνομίας. Γι’ αυτό και προχώρησε στη σύσταση ειδικής (ad hoc) επιτροπής, η οποία, σε συνεργασία με τον νομικό σύμβουλο της Ένωσης, Γιώργο Βαλιαντή, ετοίμασε πλήρες νομοσχέδιο, ώστε να συμβάλει ενεργά στη διαδικασία.
Η Ένωση Δήμων φαίνεται ότι περιμένει από το Υπουργείο Δικαιοσύνης να την καλέσει σε διαβούλευση, με στόχο την εξεύρεση κοινής συνισταμένης, ώστε το νομοσχέδιο να κατατεθεί στη Βουλή το συντομότερο δυνατό.
Αίτημα και από την Αστυνομία και το Υπουργείο
Η πρόταση της Ένωσης Δήμων προβλέπει τη σύσταση Δημοτικής Αστυνομίας με αρμοδιότητες που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την εφαρμογή της νομοθεσίας περί Δήμων και των σχετικών τοπικών κανονισμών, την εποπτεία θεμάτων δημόσιας υγείας, ηχορύπανσης, κυκλοφοριακής τάξης, καθαριότητας των κοινόχρηστων χώρων, καθώς και την επιβολή εξώδικων προστίμων βάσει του Νόμου περί Εξώδικης Ρύθμισης Αδικημάτων.
Να σημειωθεί ότι η δημιουργία του Σώματος αποτελεί αίτημα όχι μόνο της Ένωσης Δήμων, αλλά και της ίδιας της Αστυνομίας Κύπρου, καθώς και του Υπουργείου Δικαιοσύνης, με στόχο την αποσυμφόρηση του αστυνομικού έργου και την επικέντρωση της Αστυνομίας στα βασικά της καθήκοντα. Σκοπός είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και η ενίσχυση της δυνατότητας των δήμων να εφαρμόζουν τις εξουσίες που ήδη διαθέτουν, αλλά αδυνατούν πρακτικά να υλοποιήσουν.
Ο ρόλος της Δημοτικής Αστυνομίας – Τι αλλάζει
Είναι ξεκάθαρο ότι η Δημοτική Αστυνομία δεν πρόκειται να υποκαταστήσει την Αστυνομία, αλλά να συμβάλει στη διαχείριση ζητημάτων καθημερινότητας – όπως η παράνομη στάθμευση, η κυκλοφοριακή συμφόρηση, ηχορύπανση, ρύπανση κοινόχρηστων χώρων, παράνομη ρίψη απορριμμάτων, καταπάτηση παραλιών και δημοσίων εκτάσεων, καθώς και χρόνιων προβλημάτων σε τοπικό επίπεδο.
Είναι σημαντικό η Δημοτική Αστυνομία, μετά τη δημιουργία της, να έχει αισθητή παρουσία εντός των Δήμων, με δυνατότητα προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής – από την τουριστική πίεση στην Αγία Νάπα, έως τις ανάγκες αγροτικών ή βιομηχανικών περιοχών.
Δομή, εκπαίδευση και εξουσίες
Η Δημοτική Αστυνομία, σύμφωνα με την πρόταση της Ένωσης Δήμων, θα είναι ανεξάρτητη και θα υπάγεται σε κάθε Δήμο ξεχωριστά. Θα διατηρεί θεσμοθετημένη σχέση συνεργασίας με την Αστυνομία Κύπρου, ενώ το προσωπικό θα εκπαιδεύεται από την ίδια την Αστυνομία.
Οι δημοτικοί αστυνομικοί δεν θα οπλοφορούν, αλλά θα φέρουν προστατευτικό εξοπλισμό. Μόνο σε περίπτωση απειλής κατά της ζωής τους θα έχουν δικαίωμα σύλληψης, με την υπόθεση να αναλαμβάνεται ακολούθως από την Αστυνομία.
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται ρητές διατάξεις ότι διατηρούνται οι συνταγματικές εξουσίες του Γενικού Εισαγγελέα και της Αστυνομίας Κύπρου. Όπως εξήγησε και ο νομικός σύμβουλος της Ένωσης, Γιώργος Βαλιαντής, οι δημοτικοί αστυνομικοί δεν θα έχουν περισσότερες αρμοδιότητες από αυτές που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για τους Δήμους. Αυτό που ουσιαστικά αλλάζει είναι ότι αποκτούν τα εργαλεία για την εφαρμογή τους.
Τι προβλέπεται για τους τροχονόμους
Όσον αφορά τους τροχονόμους, ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι θα μπορούν να ενταχθούν στο νέο σώμα, σε περίπτωση που το επιθυμούν. Σε αντίθετη περίπτωση, θα συνεχίσουν τα καθήκοντά τους όπως ισχύουν σήμερα.
Η Δημοτική Αστυνομία και το υφιστάμενο σώμα τροχονόμων αποτελούν δύο διακριτές δομές, με διαφορετικό εύρος αρμοδιοτήτων. Οι τροχονόμοι σήμερα ασχολούνται κυρίως με ακινητοποιημένα οχήματα, ενώ η Δημοτική Αστυνομία θα καλύπτει ευρύτερο φάσμα – από την τροχονομία και την παράνομη στάθμευση, έως ζητήματα οχληρίας, ηχορύπανσης και παραβάσεων σχετικών με την άδεια λειτουργίας επιχειρήσεων.
Εξοπλισμός, προσωπικό και επόμενα βήματα
Κάθε Δήμος θα μπορεί να σχεδιάσει τη στελέχωση και τον εξοπλισμό που θα χρειαστεί το νέο σώμα, με βάση τις δικές του ανάγκες. Η αγορά εξοπλισμού αποτελεί ευθύνη του κάθε Δήμου, με την πιθανότητα χρηματοδότησης από το κράτος να εξετάζεται στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων.
Ούτως ή άλλως, δεν μπορεί να υπάρξει τελική κοστολόγηση πριν διαμορφωθεί πλήρως το τελικό σχέδιο νόμου και αποσαφηνιστούν οι θέσεις όλων των εμπλεκομένων. Τα σχέδια υπηρεσίας και το συνολικό σχέδιο βιωσιμότητας θα καθοριστούν μόλις ξεκαθαρίσουν τα τελικά δεδομένα.
Η ευθύνη πλέον στο Υπουργείο Δικαιοσύνης
Προς το παρόν, το ζήτημα παραμένει σε εκκρεμότητα. Η «μπάλα» βρίσκεται πλέον στο γήπεδο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο καλείται να προχωρήσει άμεσα σε διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους.
Η δημιουργία της Δημοτικής Αστυνομίας θεωρείται κρίσιμη για τη λειτουργία των δήμων και τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών – και, όπως όλα δείχνουν, απαιτούνται άμεσα και σαφή επόμενα βήματα.