Γράφει ο Άντρος Γ. Καραγιάννης
Το πιο επικίνδυνο άτομο για μια γυναίκα είναι ο σύζυγος ή ο σύντροφός της. Αυτό ανέδειξε έρευνα της έγκυρης γερμανικής εβδομαδιαίας εφημερίδας Die Zeit, καταγράφοντας 150 περίπου περιπτώσεις θανάτου γυναικών στη Γερμανία κατά το περασμένο έτος, οι οποίες σκοτώθηκαν από τον πρώην σύζυγο ή τον σύντροφό τους.
Η αυξημένη επιθετική τάση που παρουσιάζουν οι άντρες οφείλεται στην ύπαρξη της τεστοστερόνης, της κυριότερης ανδρογόνου ορμόνης, η οποία παρουσιάζεται κατά 100 φορές περισσότερο, στο αίμα του αρσενικού παρά του θηλυκού φύλου.
Οι άντρες, σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας, παρουσιάζονται ως άτομα πιο επιρρεπή στην άσκηση βαριάς σωματικής βίας, χτυπούν, βρίζουν και βιάζουν, ενώ οι γυναίκες περιορίζονται στις φωνές, βρισιές και στα ελαφριάς μορφής χτυπήματα και γροθιές. Υπάρχει βέβαια και ένας σημαντικός αριθμός αντρών που δέχονται βία και εκφοβισμό από τις συζύγους ή τις συντρόφους τους, αλλά ντρέπονται να καταγγείλουν ότι τους ασκείται οποιαδήποτε μορφή βίας ή εκφοβισμού από τη σύζυγο/σύντροφο. Αυτό ωστόσο δεν δικαιολογεί τις βίαιες πράξεις που ασκούνται κυρίως από άντρες.
Τα κρούσματα της άσκησης βίας εναντίον κάποιου προσώπου, κυρίως στις πιο συντηρητικές και κλειστές κοινωνίες, δυστυχώς είτε αποσιωπούνται είτε δεν καταγγέλλονται ποτέ. Ο κύριος λόγος σιωπής των θυμάτων είναι είτε η άσκηση εκφοβισμού από την πλευρά του θύτη, είτε ο φόβος διάλυσης του δεσμού ή της οικογένειας, η προστασία των παιδιών αλλά και η αγάπη προς τον/τη σύντροφο/σύζυγο. Στις περισσότερες περιπτώσεις στη θέση του θύματος βρίσκεται η γυναίκα, ενώ θύτης είναι συνήθως ο άντρας. Τα στατιστικά στοιχεία της έρευνας στοχοποιούν λοιπόν τους άντρες, αφού 80% όλων των βίαιων πράξεων ασκούνται από το ανδρικό φύλο.
Όσον αφορά τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτό το φαινόμενο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα προβλήματα της επιθετικότητας των ανδρών αρχίζουν από τη συζυγική σχέση και σχετίζονται με άλλα κοινωνικά προβλήματα, την ανεργία, τις οικονομικές δυσκολίες, τη ζήλια και τα αισθήματα ανασφάλειας που διακατέχουν ένα ζεύγος. Ο φόβος εγκατάλειψης της οικογένειας ή η ιδέα αποκοπής της επικοινωνίας και επαφής με τα παιδιά οδηγεί ταυτόχρονα πολλές φορές σε βίαιες πράξεις από την πλευρά των αντρών. Εξάλλου σε σύγκριση με τις γυναίκες, οι άντρες είναι πιο ευάλωτοι στη βία λόγω της μεγαλύτερης εξοικείωσής τους με την κατανάλωση αλκοόλ αλλά και με τη χρήση ναρκωτικών ουσιών. Σημειώνουμε ότι, όταν οι γυναίκες παρουσιάζονται ως θύτες, τότε στις περιπτώσεις αυτές προχωρούν στην αφαίρεση ζωής κυρίως από νεογέννητα-θύματά τους.
Και τώρα το δυσεπίλυτο και ακανθώδες ερώτημα που προκύπτει. Πώς μπορεί να μειωθεί η οικογενειακή ή η κοινωνική βία μεταξύ των νέων ανθρώπων ή των ζευγαριών; Και τα δύο φύλα χρειάζονται αναγνώριση μέσα στο κοινωνικό σύνολο, και οι άνδρες και οι γυναίκες χρειάζονται να νιώσουν εξίσου ότι είναι μέρος της κοινωνίας, της ομάδας που νοιάζεται, μάχεται, διεκδικεί και επιτυγχάνει αποτελέσματα γι’ αυτούς. Επόμενως ανεξάρτητα από το φύλο τους οι πολίτες θέλουν να νιώθουν ότι ζουν σε μια δίκαιη, ίση και αξιοκρατική κοινωνία και όχι σε μια αντίστοιχη ευνοούμενη για τους λίγους και τους προνομιούχους . Για να προστατευτεί λοιπόν ο κάθε πολίτης οποιουδήποτε φύλου από την ατομική βία, θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικός αλλά και πιο προληπτικός, για να μπορεί να καταλάβει αλλά και να προλάβει δυσάρεστες καταστάσεις, είτε αυτές συμβαίνουν στο σπίτι, στη γειτονιά, είτε στον χώρο εργασίας, στο γήπεδο, στο σχολείο, σε χώρους μαζικής συνάθροισης και σε κοινωνικές συνάξεις.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να διακατεχόμαστε συνεχώς από το αίσθημα της καχυποψίας και της ανασφάλειας, αφού κάτι τέτοιο μας οδηγεί αργά ή γρήγορα στην κοινωνική αποξένωση. Αντιθέτως θα πρέπει να θέτουμε από την αρχή τα όρια μας και να μην περιμένουμε να βελτιωθεί η κατάσταση από μόνη της χωρίς τη συμβολή ειδικών. Η απόκρυψη γεγονότων ή η αποφυγή καταγγελιών λόγω φόβου θα δυσχεράνει την κατάσταση, θα αυξάνει την επιθετικότητα και θα καταλήξει στη διαιώνιση της άσκησης βίας που τελικά αποδεικνύεται ότι είναι κυρίως γένους αρσενικού.
Ο Άντρος Γ. Καραγιάννης είναι Δήμαρχος Δερύνειας
