Δίνουν και παίρνουν οι συζητήσεις για την πολυπόθητη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ένα ζήτημα το οποίο απασχολεί εδώ και αρκετό καιρό τα εμπλεκόμενα μέρη, τα οποία προσπαθούν με κάθε δυνατό τρόπο να εφαρμόσουν τα όσα ψήφησε η Βουλή τον περασμένο Μάιο και να προλάβουν το χρονοδιάγραμμα που τρέχει. Τα δύο νομοσχέδια της μεταρρύθμισης βρίσκονται αυτή τη στιγμή κάτω από κάποιου είδους επαναξιολόγηση, τουλάχιστον όσον αφορά συγκεκριμένα ζητήματα, τα οποία φαίνεται να επηρεάζουν την εύρυθμη λειτουργία δήμων και κοινοτήτων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών μελέτησε την περασμένη Πέμπτη (18/05) το πρώτο «επιδιορθωτικό» πακέτο, το οποίο συμπεριλάμβανε ζητήματα που άπτονται της διεξαγωγής των εκλογών, της εκλογής και αντιμισθίας αντιδημάρχων, τα επαρχιακά συμβούλια αλλά και τους προέδρους αυτών των συμβουλίων. Αυτό που, σε πρώτη ανάγνωση, προκύπτει από τη συνεδρίαση της Πέμπτης είναι ότι υπάρχουν διαφωνίες για ορισμένα ζητήματα, ωστόσο στόχος όλων είναι να παρθούν οι όποιες αποφάσεις για τροποποιήσεις πριν το κλείσιμο της Βουλής για τις καλοκαιρινές διακοπές.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι οι εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πραγματοποιηθούν στις 9 Ιουνίου του 2024 και όχι τον Μάιο που είχαν προγραμματιστεί (οι Ευρωεκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 9 Μαΐου). Ως εκ τούτου, η ημερομηνία έναρξης ισχύος των νέων οργανισμών και η ανάληψη καθηκόντων από τους εκλεγμένους θα είναι πλέον η 1η Ιουλίου του 2024.
Την τύχη των νέων οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα αναλάβουν συνολικά, 20 δήμαρχοι, 93 αντιδήμαρχο και εκατοντάδες σύμβουλοι. Μάλιστα, όσον αφορά τον αριθμό των δημοτικών συμβούλων, αποφασίστηκε ότι ο καταμερισμός τους σε κάθε διαμέρισμα θα κλειδώνει στις 2 Απριλίου, ημέρα κατά την οποία θα οριστικοποιείται και ο αριθμός των εκλογέων. Έπειτα, θα ανακοινώνεται επίσημα με υπουργικό διάταγμα, 30 ημέρες πριν τις εκλογές.
Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι, τα κόμματα ξεκίνησαν ήδη την οργανωτική δουλειά, αφού εκτός από την επιλογή υποψηφίων για στελέχωση του ψηφοδελτίου των Ευρωεκλογών, θα πρέπει να ετοιμάσουν τα ψηφοδέλτια των Δημοτικών και Κοινοτικών Συμβουλίων, καθώς και αυτά των σχολικών εφοριών. Την ίδια ώρα, τα κόμματα θα πρέπει να αποφασίσουν ποια θα είναι τα πρόσωπα που θα στηρίξουν για Δημάρχους, Αντιδημάρχους αλλά και για Προέδρους των 5 Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης που θα δημιουργηθούν. Πάντως, το ενδιαφέρον στελεχών κομμάτων για τη Δημαρχεία ή την Αντιδημαρχεία των νέων Δήμων φαίνεται να είναι ήδη αυξημένο, κάτι το οποίο αποτελεί «πονοκέφαλο» για τα κόμματα.
Τώρα, σχετικά με τις αλλαγές στα νομοσχέδια, οι περισσότερες φαίνεται να βρίσκουν σύμφωνους τους εμπλεκόμενους φορείς, των οποίων οι διαφωνίες επικεντρώνονται κυρίως στις απολαβές των κοινοταρχών, στην απευθείας εκλογή των προέδρων των επαρχιακών οργανισμών από τους πολίτες, καθώς και στο γεγονός ότι οι σχολικές εφορείες δεν θα υπαχθούν αμέσως στους νέους δήμους, αλλά σε ένα μεταγενέστερο στάδιο. Για το τελευταίο ζήτημα εξέφρασε και τη διαφωνία του ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρας, ο οποίος άφησε αιχμές για εξυπηρέτηση συγκεκριμένων προσώπων.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων, Ανδρέας Κιτρομηλίδης, από πλευράς του, εξέφρασε τη διαφωνία του όσον αφορά την αντιμισθία των κοινοταρχών, ενώ επισήμανε ότι θα υπάρξουν έντονες αντιδράσεις από τους επηρεαζόμενους, σε περίπτωση που αυτές οι ρυθμίσεις παραμείνουν ως έχουν. Υπογράμμισε ότι η καταβολή στους κοινοτάρχες ποσοστού 20-30% της αντιμισθίας των δημάρχων είναι πολύ χαμηλό αν ληφθεί υπόψιν ότι σήμερα οι απολαβές τους κυμαίνονται μεταξύ €600-€1.000.
Ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ανέφερε πως αρχικά είχε προταθεί όπως οι αντιδήμαρχοι λαμβάνουν το 50% της αντιμισθίας των δημάρχων, για να προσθέσει, πως στην πορεία ελήφθη υπόψιν και η θέση του Γενικού Ελεγκτή, ο οποίος είχε υποδείξει, πως θα υπάρχουν αντιδήμαρχοι οι οποίοι εκπροσωπούν δημοτικά διαμερίσματα 30, 50, 100, κατοίκων και αντιδήμαρχοι που εκπροσωπούν δημοτικά διαμερίσματα χιλιάδων κατοίκων, οπόταν εγείρεται και θέμα δίκαιης αντιμετώπισης. Για σκοπούς δικαιοσύνης και κατόπιν διαβούλευσης με τα κόμματα, το υπουργείο Εσωτερικών ανέλαβε πρωτοβουλία κατάθεσης πρότασης η οποία θα διαφοροποιούσε την αντιμισθία.
Αυτό που προτείνεται είναι για τα δημοτικά διαμερίσματα μέχρι 500 κατοίκων, η αντιμισθία να καθοριστεί στο 20% (και όχι το 50% της αντιμισθίας του δημάρχου) από 500-1.000 κατοίκους στο 30% και από 1.000 και άνω στο 50%. Ο Υπουργός επικαλέστηκε, κοινότητες με 37 ή 65 κάτοικους.
Με την προωθούμενη πρόταση (που προκαλεί αντιδράσεις) οι κοινοτάρχες θα λαμβάνουν μισθό €900, ο οποίος, ούτως ή άλλως είναι πολύ ψηλότερος από τον μισθό που παίρνουν τώρα, όπως υποστήριξε ο κ. Ιωάννου.
Ο υπεύθυνος για τη μεταρρύθμιση στο Υπουργείο Εσωτερικών, Αντώνης Οικονομίδης, εξήγησε ότι η αντιμισθία των δημάρχων θα κυμαίνεται μεταξύ €4.000-€5.700 αναλόγως του μεγέθους του κάθε δήμου. Ανέφερε ότι μισθοδοσία για την οποία διεξάγεται η όλη συζήτηση αφορά 93 αντιδημάρχους.
Οι αντιμισθίες των προέδρων των πέντε επαρχιακών οργανισμών θα αποφασιστούν από τα ίδια τα μέλη μετά την εκλογή τους. Το αρχικό πλάνο ωστόσο, ήταν όπως οι απολαβές του προέδρου είναι ανάλογες με τους μισθούς των προέδρων ημικρατικών οργανισμών, δηλαδή περίπου στις €75.000 ετησίως. Εξάλλου, αυτοί θα πληρώνονται €70 ανά συνεδρία, ενώ θα λαμβάνουν και έξοδα παραστάσεως €1.200 ετησίως.
Να αναφέρουμε ότι, όσον αφορά τους κατεχόμενους δήμους, οι δήμαρχοι θα λαμβάνουν το 15% της αντιμισθίας των δημάρχων των ελευθέρων περιοχών, πλην των δημάρχων των μεγάλων κατεχόμενων πόλεων που θα λαμβάνουν το 60%.
Ζήτημα αποτελεί και η εκλογή των Αντιδημάρχων, οι οποίοι σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα θα εκλέγονται από τον λαό. Πρόκειται για ένα θέμα που ήρθε εκ νέου στο προσκήνιο, αφού στο τροποποιητικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών συμπεριλήφθηκε πρόνοια η οποία προβλέπει για τους Δήμους Στροβόλου και Πάφου, που δεν απαρτίζονται από δημοτικά διαμερίσματα, καθώς και για τους δήμους οι οποίοι βρίσκονται υπό τουρκική κατοχή, ο αντιδήμαρχος να εκλέγεται από το συμβούλιο. Με τη συγκεκριμένη πρόταση δεν συμφωνούν τρία κόμματα, ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΕΛΑΜ, τα οποία θέλουν να παραμείνει η νομοθεσία ως έχει, ειδικά για τους δήμους των ελεύθερων περιοχών ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και Οικολόγοι κατά πάσα πιθανότητα θα επιδιώξουν η εν λόγω τροποποίηση να αλλάξει για όλους τους δήμους.
Για την εκλογή των Προέδρων των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ), η Κυβέρνηση είχε πρόθεση να προβεί σε αλλαγές. Ο νόμος που ψηφίστηκε το 2022 θέλει τον πρόεδρο να εκλέγεται από τον λαό, η Κυβέρνηση από πλευράς της έκανε κάποιες σκέψεις για εκλογή του από το 16μελες διοικητικό συμβούλιο, κάτι το οποίο δεν είναι πλέον βέβαιο εάν θα εφαρμοστεί ή όχι.
Ο Υπουργός Εσωτερικών από πλευράς του δεσμεύτηκε να συναντηθεί και με τους δύο για περαιτέρω συζήτηση του θέματος.
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, οι αλλαγές που προτείνονται στην νομοθεσία που αφορά στην μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ), έχουν να κάνουν με την εύρυθμη λειτουργία των νομοσχεδίων και όχι με την αλλαγή της αρχιτεκτονικής της φιλοσοφίας που διέπει την ΤΑ. Αυτό εξάλλου, υποστήριξε και ο ίδιος ο Υπουργός. Πάντως, η συγκεκριμένη συζήτηση φαίνεται ότι άνοιξε την όρεξη των κομμάτων, τα οποία επιθυμούν τροποποιήσεις στους δύο Νόμους για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η προσοχή τώρα, στρέφεται στην επόμενη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, αλλά και στα υπόλοιπα ζητήματα που πρέπει να τεθούν στο τραπέζι της συζήτησης. Τα ανοικτά κεφάλαια είναι πολλά και ο χρόνος τρέχει, αφού το καλοκαίρι του 2024, χρονιά κατά την οποία θα τεθεί σε ισχύει η περιβόητη μεταρρύθμιση, πλησιάζει όλο και περισσότερο…
Διαβάστε τις δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών και των μελών της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών για το θέμα ΕΔΩ.
