Συνάντηση με την Ένωση Δήμων Κύπρου πραγματοποίησε ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης, στο Γραφείο του, την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2018. Μετά από τη συνάντηση, όπως αναφέρει το ΓΤΠ, ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι, ‘’Σήμερα είχαμε μια ειλικρινή και εποικοδομητική συζήτηση με την Ένωση Δήμων για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Σήμερα, υπάρχουν στην ελεύθερη Κύπρο 380 περίπου τοπικές Αρχές: 30 Δήμοι και 350 Κοινότητες. Ο κάθε ένας μπορεί να αντιληφθεί ότι αυτός ο αριθμός, αυτός ο κατακερματισμός, είναι αποτρεπτικός στη λειτουργία πραγματικά αυτόνομων διοικητικών οντοτήτων σε τοπικό επίπεδο. Διοικητικών οντοτήτων που μπορούν να έχουν πραγματικές εξουσίες, τεχνογνωσία και πόρους για να εξυπηρετήσουν τον πολίτη – που αποτελεί το πραγματικό θύμα – αφού δεν λαμβάνει το εύρος και την ποιότητα των υπηρεσιών που θα έπρεπε να λαμβάνει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε ένα σύγχρονο κράτος. Και που, ελλείψει μιας αποτελεσματικής και αυτοτελούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καταφεύγει στο κεντρικό Κράτος, το οποίο με πιο συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό και απρόσωπο τρόπο προσφέρει υπηρεσίες που θα έπρεπε να προσφέρονταν από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αντί να παράγει πολιτική.
Σε ό,τι αφορά στους Δήμους, μέρος της ανεπάρκειας του υφιστάμενου συστήματος οφείλεται, πιστεύω, εν μέρει στη ραγδαία αύξηση του αριθμού τους στο παρελθόν – που έγινε στο όνομα της αποκέντρωσης – χωρίς όμως να λάβει υπόψη τους κανόνες που αφορούν στην αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα του όποιου εγχειρήματος. Φυσικά αυτό το λάθος έγινε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Δανία και η Ελλάδα, οι οποίες όμως στη συνέχεια προχώρησαν σε υποχρεωτικές συγχωνεύσεις των τοπικών Αρχών στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης.
Όσον αφορά στην Κύπρο, τα τελευταία χρόνια έγιναν αρκετές μελέτες οι οποίες συγκλίνουν σε όλα τους τα συμπεράσματα, ένα εκ των οποίων είναι ότι ο αριθμός των Δήμων είναι υπερβολικά μεγάλος. Έθεσα προς την Ένωση Δήμων την άποψη ότι, και στην Κύπρο οι συνθήκες έχουν ωριμάσει ώστε να κάνουμε αυτό το τολμηρό αλλά αναγκαίο βήμα. Να αποτελεί, δηλαδή, η ουσιαστική αλλά και υποχρεωτική μείωση των Δήμων μέσω συνενώσεων και συγχωνεύσεων, αλλά και η διά νόμου δημιουργία σύγχρονων διοικητικών δομών και στους Δήμους, αναπόσπαστο μέρος της μεταρρύθμισης.
Ομοίως, συζητήσαμε και την οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων, οι οποίοι εξαρτούνται στην κρατική χορηγία κυρίως λόγω της εκ νόμου αδυναμίας για άντληση ιδίων πόρων. Οι συγχωνεύσεις θα επιφέρουν, δε, σημαντικές εξοικονομήσεις αλλά για την ομαλή λειτουργία των δήμων, όμως χρειάζονται επιπρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία, ιδιαίτερα αν θα μεταφερθούν στους δήμους οι επιπρόσθετες αυτές εξουσίες που αρμόζουν σε μια πραγματική Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ένα πολύπλοκο θέμα και που δεν αφορά μόνο στη συνένωση Δήμων.
Αφορά στη συμπλπεγματοποίηση υπηρεσιών των Κοινοτήτων αλλά και τη δημιουργία νέων, επαρκών διοικητικών δομών στην ύπαιθρο, αφού το ένα τρίτο περίπου των συμπολιτών μας ζει σε μη δημαρχούμενες περιοχές. Δουλέψαμε εντατικά με την Ένωση Κοινοτήτων και είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε με τη δημιουργία λιγότερων από 40 διοικητικών αυτόνομων συμπλεγμάτων υπηρεσιών στην ύπαιθρο, διαφυλάσσοντας παράλληλα την ταυτότητα των 350 Κοινοτήτων μας.
Η μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αφορά επίσης σημαντικά περιβαλλοντικά θέματα και θέματα δημόσιας υγείας, όπως η διαχείριση της υδατοπρομήθειας, των αποβλήτων και των αποχετεύσεων σε επαρχιακό επίπεδο, αντί ο κατακερματισμός που παρατηρείται σήμερα.
Αφορά επίσης στην επιτακτική ανάγκη δημιουργίας ενιαίων Αρχών έκδοσης πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών στην ίδια την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με απώτερο στόχο την ενοποίηση των ιδίων των αδειών, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται σήμερα, που επηρεάζουν τον κάθε πολίτη και που κατατάσσουν τη χώρα μας πολύ χαμηλά στους διεθνείς δείκτες επιχειρηματικότητας. Αφορούν επίσης στο κόστος που μετακυλύεται προς τους δημότες και την οικονομική αυτοτέλεια των τοπικών Αρχών.
Η μεταρρύθμιση δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται αποσπασματικά. Έχει γίνει πολλή προεργασία και πολλές συζητήσεις μέχρι σήμερα. Πολλά θέματα ρυθμίζονται από τα νομοσχέδια που βρίσκονται κατατεθειμένα στην Βουλή.
Το περασμένο διάστημα, από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών, μελετήσαμε ξανά όλες τις πτυχές αυτών των θεμάτων και κάναμε διαβούλευση με αρκετούς αρμοδίους, ούτως ώστε να προχωρήσουμε σε τροποποιήσεις στα νομοσχέδια, για να καταστεί δυνατή η ψήφιση μιας ολοκληρωμένης μεταρρύθμισης.
Η μείωση των Δήμων, οι νέες εξουσίες και αρμοδιότητες που πρέπει να παραχωρηθούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και η οικονομική τους αυτοτέλεια πρέπει να αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος αυτής της μεταρρύθμισης. Μετά από χρόνια συζητήσεων, ελπίζω να καταλήξουμε και με την Ένωση Δήμων σε σύντομο χρονικό διάστημα – μέχρι το τέλος του χρόνου – στις τομές που χρειάζονται για να ολοκληρωθεί η προσπάθεια.
Θεωρώ ότι η μεταρρύθμιση εξαρτάται πλέον από την πολιτική βούληση για εφαρμογή των συμπερασμάτων των μελετών αλλά και της κοινής λογικής. Γι’ αυτό και το αμέσως επόμενο διάστημα, έχω ζητήσει να δω τους πολιτικούς αρχηγούς, ούτως ώστε να εξηγήσουμε τις θέσεις μας και μέχρι τις αρχές του έτους, να καταθέσουμε την κυβερνητική πρόταση για όλες τις τροποποιήσεις που πρέπει να γίνουν στα νομοσχέδια. Πιστεύω ότι τόσο οι συνθήκες όσο και η Πολιτεία έχουν ωριμάσει για μια ριζική και ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς όφελος των πολιτών.’’
