Γράφει ο Μιχάλης Δαμιανός
Η εισαγωγή του όρου ”χαλαρή ομοσπονδία” στο πολιτικό σκηνικό και στη δημόσια συζήτηση που διεξάγεται στο εσωτερικό μέτωπο, μας οδηγεί για άλλη μια φορά στο σημείο να διαπραγματευόμαστε μεταξύ μας, αποδυναμώνοντας την διαπραγματευτική μας δυνατότητα. Έχει συμβεί ξανά στο παρελθόν κατά την τελευταία δεκαετία, στο πλαίσιο μιας πορείας που φαίνεται να προδιαγράφει, με ευθύνη της κυβέρνησης, νέες υποχωρήσεις για την πλευρά μας.
Καταρχήν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει υποχρέωση να εξηγήσει στις πολιτικές δυνάμεις και κατ΄ επέκταση στο λαό, τι εννοεί με τον όρο ”χαλαρή ομοσπονδία” και σε τι διαφέρει από την μέχρι σήμερα επιδιωκόμενη λύση. Σαφώς και δημιουργούνται ερωτήματα και προβληματισμοί που θα πρέπει άμεσα να ξεκαθαρίσουν, ιδιαίτερα τώρα που δεν βρίσκεται σε εξέλιξη η οποιαδήποτε διαδικασία διαπραγμάτευσης και πριν αρχίσει η οποιαδήποτε νέα προσπάθεια. Για παράδειγμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να κάνει συγκεκριμένη αναφορά στις αρμοδιότητες και τις εξουσίες που θα ανήκουν στη κεντρική κυβέρνηση και τις αρμοδιότητες αλλά και τις πρόσθετες εξουσίες που θα εκχωρηθούν στις πολιτείες, στο πλαίσιο της «χαλαρής ομοσπονδίας». Επιπλέον, θα πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα αν στο ενδεχόμενο προώθησης της συγκεκριμένης λύσης, όπως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την αντιλαμβάνεται, θα προνοείται πλήρης αποχώρηση του τουρκικού στρατού.
Σε ότι αφορά το κυριαρχικό δικαίωμα της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και του φυσικού πλούτου, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος της εκμετάλλευσης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, θα πρέπει να μας ενημερώσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αν θα εμπίπτει στις αρμοδιότητες και εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης; Άλλο ζητήματα που χρήζει διευκρίνησης είναι αν σε μια “χαλαρή ομοσπονδία”, οι πολιτείες θα έχουν δικαίωμα σύναψης διεθνών σχέσεων και σε ποιο βαθμό αυτό το δικαίωμα θα επηρεάσει τη μια διεθνή προσωπικότητα της «ομόσπονδης» Κύπρου. Παράλληλα, σε ποιο βαθμό θα είναι ενοποιημένοι ή «αποκεντρωμένοι» οι θεσμοί, των οποίων η λειτουργία προνοείται και εποπτεύεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και σε ποιο βαθμό θα είναι ενοποιημένη ή «αποκεντρωμένη» η οικονομία και οι συναφείς τομείς, όπως ο χρηματοπιστωτικός.
Βέβαια, για να μπούμε σε μια σοβαρή μελέτη και αξιολόγηση της όποιας νέας πρότασης ή ιδέας, θα πρέπει να αναγνωριστούν τα λάθη που έγιναν κατά τη τελευταία δεκαετία. Λάθη που διέπραξαν οι κυβερνήσεις ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ. Άλλωστε, όταν οι ηγέτες του Δημοκρατικού Συναγερμού, ομόφωνα και ταυτόχρονα, απευθύνουν δραματική προειδοποίηση για κίνδυνο διχοτόμησης και εθνικό τσουνάμι, ουσιαστικά παραδέχονται τους λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν, με δική τους ευθύνη, κατά τα τελευταία χρόνια. Αυτές τις ευθύνες θα πρέπει δημόσια να αναλάβουν ενώπιον του λαού. Όπως προκύπτει, μέσα από μια “χαλαρή διεκδίκηση” στο Κυπριακό φθάσαμε σήμερα να συζητάμε για τη “χαλαρή ομοσπονδία”. Μια “χαλαρή διεκδίκηση” που ευνόησαν και στήριξαν τα δύο κόμματα.
Όσον αφορά την κρίση, όπως δημόσια αφήνουν να διαφανεί, στις σχέσεις Προεδρικού και ΔΗΣΥ, είναι κάτι που θα πρέπει να προβληματίσει τους ίδιους, εάν η κρίση αυτή δεν είναι απλά επικοινωνιακή. Οι ενδοοικογενειακοί καυγάδες, αν υπάρχουν, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν πολιτικό άλλοθι για κινήσεις ή για επικοινωνιακούς χειρισμούς. Αυτή την ώρα χρειάζεται συλλογικότητα και καθορισμός μιας διεκδικητικής στρατηγικής που θα επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση της τουρκικής αδιαλλαξίας. Να αναζητήσουμε μοχλούς για πίεση προς την πλευρά της Άγκυρας , λαμβάνοντας υπόψη τα ευρύτερα συμφέροντα και τις επιδιώξεις της.
Ο Μιχάλης Δαμιανός είναι Αντιπρόεδρος ΔΗΚΟ
