Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα που εξήχθησαν από το διήμερο συνέδριο Cyprus Forum Cities το οποίο πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 29 και 30 Απριλίου στη Λεμεσό, από το Oxygen for Democracy σε συνεργασία με τον Δήμου Λεμεσού και το ΤΕΠΑΚ έχοντας ως θέμα: «Χτίζοντας τις πόλεις του αύριο, σήμερα».
Στο συνέδριο, με επίκεντρο την τοπική αυτοδιοίκηση, συμμετείχαν σημαντικοί ομιλητές από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, τον ακαδημαϊκό χώρο και την κοινωνία των πολιτών, από την Κύπρο και το εξωτερικό, με στόχο την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων για ένα ακμάζον αστικό τοπίο που θα αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Σημαντικά βήματα αλλά ο δρόμος είναι μακρύς
Μέσα από την ενότητα «Μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης και Ευρωπαϊκός Χάρτης: Πληρούμε τα πρότυπα;» οι συμμετέχοντες Αντώνης Οικονομίδης, Επικεφαλής της Διεύθυνσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Υπουργείο Εσωτερικών, Άριστος Δαμιανού, Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, Πρόεδρος Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας, Ανδρέας Βύρας, Πρόεδρος Ένωσης Δήμων Κύπρου και Δήμαρχος Λάρνακας, Ανδρέας Κιτρομηλίδης, Πρόεδρος Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου και Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, Πρόεδρος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών, διερεύνησαν τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που προκύπτουν από την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με στόχο τη βελτίωση της δημοκρατικής συμμετοχής και της διαφάνειας στις τοπικές Αρχές.
Μέσα από τη συζήτηση, την οποία συντόνιζε ο Διευθυντής της Ένωσης Δήμων, Μιχάλης Σωκράτους εξήχθη το συμπέρασμα πως η μεταρρύθμιση είναι κάτι ζωντανό, που συνεχώς εξελίσσεται, μέσα από διαβουλεύσεις και εποικοδομητικό διάλογο, με τους συμμετέχοντες να συμφωνούν ότι έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα και μέχρι στιγμής, έχουν επιτευχθεί σε μεγάλο αλλά όχι απόλυτο βαθμό όλα όσα προβλέπει ο Χάρτης της Ε.Ε. Ακούστηκαν απόψεις όπως η ανάγκη για μη εμπλοκή της Βουλής στην έγκριση των προϋπολογισμών των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης αλλά και η ανάγκη το κράτος να συνεχίσει να στηρίζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση αφού μεταφέρθηκαν σ’ αυτά πολλές υποχρεώσεις και όχι αντίστοιχοι πόροι για να μπορεί να τις υλοποιεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα που δόθηκε ήταν αυτό του ελέγχου των επικίνδυνων Οικοδομών.
Στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας «Από την Μεταρρύθμιση στην Πραγματικότητα: Ένας Χρόνος Μεταρρύθμισης Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Κύπρο», οι συμμετέχοντες Γιάννης Τσουλόφτας, Πρόεδρος Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λεμεσού, Γιάννης Καρούσος, Πρόεδρος Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Αμμοχώστου, Άγγελος Χατζηχαραλάμπους, Πρόεδρος Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λάρνακας και Χαράλαμπος Προύντζος, Δήμαρχος Λευκωσίας, αξιολόγησαν τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα της μεταρρύθμισης και στρατηγικές για περαιτέρω ανάπτυξη.
Μέσα από τη συζήτηση, την οποία συντόνιζε ο Νικόλας Κυριακίδης, Εκτελεστικός Πρόεδρος του Cyprus Forum, εξήχθη το συμπέρασμα πως η πορεία της μεταρρύθμισης απαιτεί ακόμα πολλές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα για να είναι λειτουργική. Ακούστηκαν απόψεις περί υπερσυγκέντρωσης εξουσιών, υποστελέχωσης η οποία όμως βελτιώνεται, βελτίωσης των δράσεων για αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής. Το ζήτημα της αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων από τις Αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης ήταν και πάλι στο επίκεντρο.
Κρούουν τον κώδωνα οι πολίτες
Στο πλαίσιο του συνεδρίου, έγινε παρουσίαση αποτελεσμάτων έρευνας με θέμα την τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία διενεργήθηκε τον Απρίλιο από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και την IMR για λογαριασμό του Oxygen for Democracy, με δείγμα 1000 ατόμων παγκύπρια.
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, το 62% των συμμετεχόντων δηλώνουν λίγο/καθόλου ικανοποιημένοι με τον τρόπο που εφαρμόστηκε η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης σε ό,τι έχει να κάνει με τις συνενώσεις δήμων/κοινοτήτων, το 54% δηλώνουν ότι η μεταρρύθμιση έχει επηρεάσει αρνητικά την τοπική αυτοδιοίκηση στο σύνολό της, ποσοστό 70% πιστεύει πως ο αριθμός των διορισμένων αξιωματούχων είναι υπερβολικά μεγάλος, ενώ το 56% δείχνει την κυβέρνηση ως κύριο υπεύθυνο για τις αδυναμίες της νέα σύνθεσης.
Ως βασικά προβλήματα ιεραρχήθηκαν η καθαριότητα δρόμων και ανοικτών χώρων (37%), η κατάσταση δρόμων και πεζοδρομίων (33%) και το κυκλοφοριακό (24%) ενώ τομείς προτεραιότητας για τους πολίτες αναδεικνύονται η κατασκευή δρόμων/πεζοδρομίων (26%), η επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος (20%) και η δημιουργία περισσότερων χώρων πρασίνου (19%).
Αξίζει να σημειωθεί πως παρά τα προβλήματα και τη δυσαρέσκεια για τη μεταρρύθμιση, 7 στους 10 πολίτες διατηρούν θετική ή μάλλον θετική εικόνα για τον Δήμο ή την Κοινότητά τους.
Το συνέδριο, προσέλκυσε μεγάλο ενδιαφέρον, προσφέροντας μια εξαιρετική ευκαιρία στους συμμετέχοντες να ανταλλάξουν ιδέες, να εξετάσουν τις προκλήσεις και να προτείνουν λύσεις για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Κύπρο, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Άλλα θέματα που συζητήθηκαν περιλάμβαναν τις συνέργειες που απαιτούνται για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, τη βελτίωση της κινητικότητας μέσω σταθμών φόρτωσης και ηλεκτρικών μέσων μετακίνησης και τον αστικό σχεδιασμό του μέλλοντος για βιώσιμες πόλεις.
Πολύ σημαντική ήταν η παρουσία του Προέδρου του Κογκρέσου Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης κου Marc Cools, ο οποίος ήρθε στην Κύπρο για να μιλήσει στο συνέδριο, ενώ πραγματοποίησε συναντήσεις με σημαντικούς παράγοντες όπως τον Υπουργό Εσωτερικών και την Ένωση Δήμων.
To Cyprus Forum – Cities 2025 συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τελούσε υπό την αιγίδα της Ένωσης Δήμων Κύπρου και της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου.
