Ανοιχτή συζήτηση για τα αποτελέσματα του ευρωπαϊκού έργου YOUTHopia, στο οποίο συμμετείχε η Ένωση Δήμων Κύπρο, πραγματοποιήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου, ημέρα Παρασκευή. Η συζήτηση έλαβε χώρα στις 11:00 το πρωί στη Δημοσιογραφική Εστία στη Λευκωσία, ενώ τον χαιρετισμό της ανέλαβε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρας.
Στόχος του έργου YOUTHopia είναι να φέρει την Ευρώπη πιο κοντά στους νέους της Κύπρου και τους νέους της Κύπρου πιο κοντά στην Ευρώπη. Μέσα από τις ενέργειες που έγιναν για την υλοποίηση του εν λόγω έργου, οι νέοι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν το έργο που κάνουν οι Δήμοι με τη στήριξη των ταμείων της Ευρώπης, ενώ από την άλλη οι Δήμοι είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τους νέους και να ακούσουν τις ανάγκες τους, το όραμα τους και τους προβληματισμούς τους για το πως θέλουν να δουν τις πόλεις και το περιβάλλον στο οποίο ζουν να αναπτύσσεται.
«Το έργο αυτό, παρά το γεγονός ότι είναι μικρού εύρους, ειδικά σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά έργα που αναλαμβάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τόσο χρονικά όσο και από μεριάς χρηματοδότησης, έχει ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα. Πρόκειται για ένα έργο που από τη φύση του φέρνει την Ευρώπη πιο κοντά στους νέους της Κύπρου και τους νέους της Κύπρου πιο κοντά στην Ευρώπη. Έτσι, όταν μας παρουσιάστηκε η ευκαιρία συμμετοχής ως Ένωση Δήμων υπό την ομπρέλα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Assembly of European Regions, του οποίου αποτελούμε ενεργό μέλος, δεν μπορούσαμε παρά να αποδεχτούμε αυτή την πρόσκληση – πρόκληση», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Βύρας στον χαιρετισμό του.
Είναι γεγονός ότι οι νέοι στην Κύπρο νιώθουν ότι δεν εισακούγονται, γι’ αυτό ενδεχομένως κρατούν αποστάσεις και από τα κοινά. Ένα φαινόμενο το οποίο εντείνεται όταν πρόκειται για θέματα Ευρώπης, αφού αρκετοί νέοι νιώθουν πολύ μακριά και αποκλεισμένοι από τα κέντρα λήψης αποφάσεων στις Βρυξέλλες.
Να σημειώσουμε ότι, το όλο εγχείρημα πραγματοποιείται σε μία ιδιαίτερα νευραλγική περίοδο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Κύπρο αφού σε λίγους μόλις μήνες θα επικρατεί μία νέα τάξη πραγμάτων στο νησί, μετά και την υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Το γεγονός λοιπόν, ότι οι Δήμοι είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή και να ανταλλάξουν απόψεις με τη νεολαία της Κύπρου, είναι κάτι πολύ σημαντικό, αφού η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται όντως, στο μεταίχμια μιας ιστορικής συγκυρίας, όπως δήλωσε και ο ίδιος ο κ. Βύρας.
Ο διάλογος με τη νέα γενιά αυτού του τόπου, βοήθησε τους Δήμους να αναλογιστούν και την αλλαγή κουλτούρας που πρέπει να επέλθει με τη μεταρρύθμιση, αφού ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν είναι άλλος από το να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας που υπηρετεί και οι νέοι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της.
«Για το λόγο αυτό, ευελπιστώ ότι η αλλαγή σελίδας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα φέρει τους νέους πιο κοντά μας και η ανταλλαγή απόψεων, ειδικά για τις δικές τους ανάγκες, θα γίνει η νέα μας συνήθεια. Οι απαντήσεις που λάβαμε στην ερώτηση «πώς θέλετε να δείτε τα ταμεία της Πολιτικής Συνοχής να αξιοποιούνται στην τοπική κοινωνία;» στις 2 Ιουνίου, όταν διοργανώθηκε εργαστήριο στα πλαίσια του έργου αυτού, ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες. Τέτοιες ανοιχτές συζητήσεις με τους νέους πρέπει να θεσμοθετηθούν και τα όσα καταγράφονται πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη στις αίθουσες λήψης αποφάσεων», επισήμανε στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων.
Στην ανοιχτή συζήτηση που έγινε στη Δημοσιογραφική Εστία παρουσιάστηκε και το «Λευκό Έγγραφο». Πρόκειται για τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού έργου YOUTHopia, τα οποία προέκυψαν μετά από εργαστήρι που πραγματοποιήθηκε στις 2 Ιουνίου, στο οποίο κλήθηκαν οι νέοι συμμετέχοντες να απαντήσουν στην ερώτηση «πώς θέλετε να δείτε τα ταμεία αυτά να αξιοποιούνται στην τοπική κοινωνία;», με τις απαντήσεις απαντήσεις να είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες.
Σε γενικές γραμμές αυτό που ζητούν οι νέοι είναι η ανάπτυξη των πόλεων να γίνεται με τρόπο πράσινο, βιώσιμο, ασφαλή και συμπεριληπτικό.
Πράσινη ανάπτυξη
Αυτό που διαφάνηκε από το εργαστήρι είναι ότι η νέα γενιά έχει μεγαλύτερες περιβαλλοντικές ανησυχίες και ζητά περισσότερους και πιο σωστά δομημένους χώρους πρασίνου, όπου να μπορεί να περάσει ποιοτικό χρόνο ατομικά ή με οικογένεια και φίλους.
Την ίδια ώρα, οι νέοι ζητούν καλύτερα δίκτυα μέσων μαζικής μεταφοράς, με πιο τακτικά δρομολόγια και καλύτερη πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες μέσω διαδικτύου. Ενδιαφέρονται για ένα βελτιωμένο οδικό δίκτυο, το οποίο να διασφαλίζει τις μετακινήσεις με εναλλακτικά μέσα, όπως ηλεκτρικά πατίνια και ποδήλατα, ενώ ζητά περισσότερες υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών μέσων μεταφοράς.
Μία βιώσιμη ανάπτυξη
Οι νέοι στην Κύπρο φαίνεται ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη το κόστος ζωής, τις ευκαιρίες εργοδότησης και προσωπικής ανέλιξης, της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής στην επιλογή για την πόλη διαμονής τους.
Σε μια πόλη που η πολεοδομική ανάπτυξη της δεν ευνοεί την οικονομική κατοικία, είτε πρόκειται για αγορά, είτε για ενοίκιο, αυτό δυσχεραίνει σημαντικά ένα νέο ή μια νεαρή οικογένεια. Εξίσου, εάν ο μέσος μισθός δεν ανταποκρίνεται στο κόστος ζωής, η κατάσταση δεν θεωρείται βιώσιμη.
Όσον αφορά το κόστος ζωής, αυτό μπορεί να μετριαστεί με ποικίλους τρόπους: δημιουργία πιο οικονομικών κατοικιών, καλύτερη ενεργειακή απόδοση κατοικιών, δημόσιες ή κοινοτικές υποδομές απασχόλησης παιδιών ώστε οι γονείς να μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους, κλπ..
Οι νέοι δεν παρέλειψαν να αναφερθούν στο σοβαρό κυκλοφοριακό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα αστικά κέντρα και στο πόσο επηρεάζει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Για τους νέους φαίνεται ότι μια τοπική κοινωνία που προσφέρει ευκαιρίες ανάπτυξης των δεξιοτήτων τους υπερτερεί. Και δεν αναφέρονται μόνο μόνο στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως κολλέγια και πανεπιστήμια, αλλά και σε άλλες υποδομές που προσφέρουν ευκαιρίες εκπαίδευσης και ανάπτυξης δεξιοτήτων.
Ανάπτυξη με επίκεντρο την ασφάλεια
Η έννοια της ασφάλειας σε μια πόλη για ένα νέο άτομο είναι εξαιρετικής σημασίας, ιδιαίτερα στον κόσμο του σήμερα. Η ασφάλεια του οδικού δικτύου, όχι μόνο για τα αυτοκίνητα, αλλά και για τους πεζούς και τους ποδηλάτες, είναι κάτι που ανησυχεί ιδιαίτερα τους νέους.
Η προσβασιμότητα των δρόμων και των πεζοδρομίων για άτομα με αναπηρία αλλά και για νέους γονείς με καροτσάκι, όπως και ο επαρκής φωτισμός δρόμων και άλλων δημοσίων χώρων έχει και κοινωνικές διαστάσεις, αποτρέποντας για παράδειγμα περιστατικά έμφυλης βίας, είναι επίσης θέματα τα οποία έθιξαν στο τραπέζι των συνομιλιών.
Ανάπτυξη με τρόπο συμπεριληπτικό
Οι κυπριακές τοπικές κοινωνίες με τα σημερινά δεδομένα έχουν γίνει πολύ πιο πολυπολιτισμικές και πολύχρωμες από ότι στο παρελθόν. Για να αποτρέπονται περιστατικά περιθωριοποίησης, οι Τοπικές Αρχές οφείλουν να συνεχίσουν την προσπάθεια κοινωνικής ένταξης όλων των ατόμων που αποτελούν μέλη της κοινότητάς μας.
Οι Δήμοι από πλευράς τους παρατήρησα ότι τα προγράμματα κοινωνικής ένταξης αγκαλιάζονται με ιδιαίτερη θέρμη από την νεολαία.
Εκτός από τα προαναφερόμενα, η Ένωση Δήμων Κύπρου κατέληξε σε ένα ουσιαστικό συμπέρασμα: οι Τοπικές Αρχές πρέπει να θεσμοθετήσουν ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τη νεολαίο, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τοπικής κοινωνίας. Κατά τις συζητήσεις αυτές, η Ένωση Δήμων Κύπρου εισηγείται, πέραν της ανταλλαγής απόψεων, την παρουσίαση με διαφανή, απλό και κατανοητό τρόπο του πλάνου ανάπτυξης και των ευκαιριών χρηματοδότησης που έχει στη διάθεσή της μια Τοπική Αρχή
Καλεί τους Δήμους τα όσα καταγράφονται να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη στις αίθουσες λήψης αποφάσεων.