Ο υποψήφιος για τη δημαρχία της Αμμοχώστου, Ανδρέας Λόρδος, δηλώνει ότι δεν εγκλωβίζεται σε σύνορα και βλέπει μπροστά. Θεωρεί ότι έχει την δυνατότητα να επιφέρει θετικά αποτελέσματα και στις δυο πλευρές του φράχτη της ντροπής, όπως λέει. Ο κ. Λόρδος υποστηρίζει ότι οι Κυβερνήσεις απέτυχαν παταγωδώς να διαχειριστούν το ζήτημα της Αμμοχώστου και καλεί τους Αμμοχωστιανούς να σκεφτούν καθαρά προς αποτροπή του εποικισμού της πόλης τους.
-Τι σημαίνει για εσάς η Αμμόχωστος; Σε περίπτωση εκλογής σας ποιες θα είναι οι προτεραιότητες;
Αμμόχωστος για εμένα σημαίνει επιστροφή στην αίγλη και στην αξιοπρέπεια που μας περιέβαλε στην Αμμόχωστο που τόσο μας λείπει. Είμαι γέννημα της Αμμοχώστου και πρόσφυγας στην ηλικία των έξι ετών και εκ των τελευταίων Αμμοχωστιανών που γεννήθηκαν στην πόλη μας που μπορεί να παραλάβει την σκυταλοδρομία για τον αγώνα της επιστροφής. Οι προτεραιότητες μου είναι η επιστροφή στην πόλη μας μέσω έντονου και δυναμικού αγώνα και βεβαίως η προστασία των περιουσιών μας και η δημιουργία μιας αμμοχωστιανής δομής που να συσπειρώνει την κοινωνία μας, που δεν σήμερα στερείται..
Σε μια περίοδο απαξίωσης των κομμάτων και απογοήτευσης των πολιτών, εκτιμάτε ότι οι Αμμοχωστιανοί θα προσέλθουν στην κάλπη;
Πέραν του 60% των Αμμοχωστιανών ψηφίζουν αποχή, διότι θεωρούν την ψήφο στα κόμματα ως χαμένη ψήφο. Ανταποκρίθηκα στο κάλεσμα της αποχής, παρέχω μια φωνή δυνατή, καθαρή, μελετημένη και το σχέδιο επιστροφής. Με τον τουρκικό κατοχικό στρατό να παραχωρεί την θέση του πλέον στους Τουρκοκυπρίους, έχει ξεκινήσει μια διαδικασία από την οποία εάν απέχουμε ή εάν εκλέξουμε κομματικούς, εκτιμώ ότι θα θρηνήσουμε τον εποικισμό της πόλης μας και την απώλεια των περιουσιών. Δεν μπορώ να επιβάλω σε κανένα πώς να προσεγγίσει το ζήτημα, εύχομαι κουράγιο και καθαρή σκέψη.
-Έχετε επαφές με Τ/κ ή τ/κ οργανώσεις;
Αρκετές για τον σκοπό της επιστροφής μας, με πολλές σχέσεις εμπιστοσύνης που αποτελούν προϊόν συνέπειας και προσήλωσης στη δικαιοσύνη, ανεξαρτήτως ράτσας και θρησκείας. Γνωρίζω την τουρκοκυπριακή ηγεσία, αποτελώ στέλεχος της κοινωνίας των πολιτών η οποία δεν κοιτάζει σύνορα. Θεωρώ ότι έχω την δυνατότητα να επιφέρω θετικά αποτελέσματα και στις δυο πλευρές του φράχτη της ντροπής.
-Ποια είναι η δική σας εκτίμηση για τα άρθρα 550 και 789 του ΟΗΕ; Αν επί δημαρχίας σας δοθεί η Αμμόχωστος υπό τ/κ διοίκηση ποια θα ήταν η τοποθέτησή σας; Θα επιστρέφατε στην πόλη;
Τα ψηφίσματα είναι έγγραφα με συγκεκριμένο νομικό περιεχόμενο και υποχρεώσεις που απορρέουν προς την Τουρκία (Ψήφισμα 550), η οποία καλείται να παραδώσει (αόριστα) την μισή περίπου πόλη και την περίκλειστη στον ΟΗΕ. Η Τουρκία σήμερα σηκώνει τον στρατό της γενικά από την Αμμόχωστο και έχει ξεκλειδώσει την περίκλειστη. Η Τουρκία επίσημα δεν λέει ότι θα την εποικήσει. Αυτό το αφήνει στην Τ/κ πλευρά η οποία διαφωνεί για τους χειρισμούς που θα ακολουθήσει, με τον κ. Ακιντζί να θέλει να σεβαστεί το ψήφισμα 550 πλήρως και τον κ. Οζερσάϊ να επιχειρηματολογεί ότι η πόλη μας έχει εγκαταληφθεί και τους ανήκει. Κανένα από αυτά δεν θα σταθεί νομικά εάν κάνουμε τις σωστές κινήσεις ως Αμμοχωστιανοί.
Το ψήφισμα 789 ετοιμάζει την επιστροφή στις περιοχές που θα είναι με την λύση υπό Τ/κ διοίκηση, συμπεριλαμβανομένων των βορείων προαστείων της Αμμοχώστου και των χωριών που την περιβάλλουν.
Προσωπικά θα επέστρεφα υπό Αμμοχωστιανή διοίκηση, που αποτελεί και την πρότασή μου. Χωρίς πρόταση η πλευρά μας θα συρθεί σε κακοτοπιές, εκ των οποίων η επιστροφή υπό Τ/κ διοίκηση, είναι η μια περίπτωση. Ο εποικισμός και η κατεδάφιση των σπιτιών μας όπως το γειτονικό Σολιτέρ, είναι η άλλη.
-Εκτιμάτε ότι διαχρονικά οι κυβερνήσεις διαχειρίστηκαν ορθά το ζήτημα της Αμμοχώστου; Ίσως να χάθηκαν ευκαιρίες στο παρελθόν;
Το 1976 υπό την πίεση του αμερικανικού εμπάργκο μας πρόσφεραν την πόλη πίσω με τα φώτα αναμμένα, με τα σπίτια άθικτα, άνευ όρων και υπό Ε/κ διοίκηση. Τα κόμματα, ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ, το απέρριψαν. Αργότερα, το 1978 μας πρόσφεραν Σύνταγμα τύπου ΗΠΑ, ένας άνθρωπος, μία ψήφος. Μας είπαν “συζητήστε το και διαφωνήστε πλήρως. Φεύγοντας, πάρτε την Αμμόχωστο άνευ όρων”. Τα κόμματα, ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ είπαν όχι, τορπιλίζοντας το ως νατοικό το σχέδιο. Αργότερα, το 1979 μας είπαν “αφού υπογράψατε συμφωνία ανταλλαγής πληθυσμού το 1975 και τους δώσατε περιοχή, δώστε τους αεροδρόμιο και λιμάνι για να ζουν”, με αντάλλαγμα πλέον, την Αμμόχωστο. Και πάλι τα κόμματα, ΑΚΕΛ ΔΗΚΟ είπαν όχι και σήμερα λειτουργούν λιμάνι και αεροδρόμιο, έστω παράτυπα. Το 1993/4 ο κ. Γκάλι λέει να πάρουμε την Αμμόχωστο και να στήσουμε ένα ομοσπονδιακό αεροδρόμιο, που θα μας συνδέει, που θα προστατεύει από το ενδεχόμενο της απόσχισης. Ο ΔΗΣΥ διαφώνησε. Το 2003 ο Ραούφ Ντενκτάς πρόσφερε την Αμμόχωστο εις αντάλλαγμα να δοθεί ελεύθερη διακίνηση αγαθών και προιόντων. Όλα τα κόμματα μαζί με τον ΔΗΚΟικό πρόεδρο απέρριψαν την πρόταση και τον επόμενο χρόνο άνοιξαν τα οδοφράγματα και η διακίνηση αγαθών και προιόντων υφίσταται.
Με αυτά τα δεδομένα, κρίνετε εσείς κατά πόσο η Αμμόχωστος, το μεγάλο πολιτικό “χαρτί”, το πόστερ της κατοχής, είναι το πόστερ της ομηρίας των Αμμοχωστιανών από τα κόμματα ή όχι. Οι Τούρκοι που “ποτέ δεν δίνουν” έδωσαν. Είναι η εκτίμησή μου και την καταθέτω χωρίς περιστροφές, ότι οι Κυβερνήσεις απέτυχαν παταγωδώς να διαχειριστούν το ζήτημα της Αμμοχώστου.
-Πιστεύετε ότι μπορεί να επιτευχθεί επιστροφή Αμμοχώστου πριν την επίλυση του Κυπριακού;
Ασφαλώς, και θεωρώ ότι μας συμφέρει. Είναι ένας χώρος που θα δημιουργήσει όλο το έργο που προαπαιτεί μια λύση, δηλαδή συνεργασία, ευμάρεια, σταθερότητα και πρόοδο.
-Πηγαίνετε στα κατεχόμενα και ειδικότερα στην Αμμόχωστο; Τι νοσταλγείτε, τι σας συγκινεί σε αυτή την περιήγηση;
Στο μυαλό μου δεν υπάρχουν σύνορα. Υπάρχει ένα νησί το οποίο έζησε 19 κυπριακά προβλήματα. Σαν καιρικά συστήματα, έρχονται και φεύγουν. Ευχή μου όταν φύγει αυτό, να ανατείλει ο ήλιος της Μεσογείου, ένα νησί στο οποίο οι άνθρωποι θα χαμογελούν και θα δημιουργούν μαζί το αύριο: ένα κοινό σπίτι που θα αντέξει το επόμενο καιρικό σύστημα.
Αντωνία Λαμπράκη