Ο φιλόδοξος στόχος που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω της Πράσινης Συμφωνίας για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050, θα περάσει μέσα από τις τοπικές αρχές και θα διαφανεί κατά πόσο αυτές αλλά και οι πολίτες είναι έτοιμοι να συμβάλουν στην προστασία του περιβάλλοντος.
Η εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας θα εξαρτηθεί από το έργο των τοπικών αρχών, οι οποίες, όπως αναφέρθηκε πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕΕτΠ), είναι άμεσα υπεύθυνες για την εφαρμογή του 70% της συνολικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του 70% των μέτρων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, του 90% των πολιτικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και του 65% των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Στις αρχές Μαρτίου του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε έρευνα που αφορά το Σύμφωνο για το Κλίμα, στην οποία ζητούνται οι απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων, όπως επίσης και των μελών της ΕΕτΠ. Οι στόχοι του Συμφώνου για το Κλίμα αφορούν την ανταλλαγή απόψεων και την πληροφόρηση των πολιτών για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τη συνεργασία των πολιτών μέσα από συγκεκριμένες δράσεις για το κλίμα και την ανάπτυξη ικανοτήτων για διευκόλυνση πρωτοβουλιών με αφετηρία τη βάση της κοινωνικής πυραμίδας.
Ως τοπικές αρχές καλούμαστε να μιλήσουμε ανοικτά για την κλιματική αλλαγή, γιατί ο πλανήτης είναι τόσο μολυσμένος και βεβαρημένος που απειλεί τη δημόσια υγεία αλλά και την ανθρώπινη ύπαρξη. Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη οφείλεται κυρίως στην ανθρώπινη δραστηριότητα και μια πιθανή αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3 βαθμούς κελσίου θα θέσει σε κίνδυνο το ανθρώπινο είδος.
Οι τοπικές αρχές θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους πολίτες να αναλάβουν πρωτοβουλίες για προστασία του περιβάλλοντος μέσα από ένα δομημένο διάλογο, εκστρατείες πληροφόρησης, συνεργασίες και πρωτοβουλίες τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Άμεσες δράσεις όπως δεντροφυτεύσεις, αναπλάσεις φυσικού τοπίου, δημιουργία και αναβάθμιση χώρων πρασίνου, θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αρχή μιας σειράς πρωτοβουλιών, προσελκύοντας αρκετούς εθελοντές αλλά και ειδικούς επιστήμονες.
Επιπλέον θα μπορούσαμε να εστιάσουμε στην ανάγκη ανακαίνισης των δημοτικών κτηρίων, προωθώντας την ενεργειακή αναβάθμιση και την απόδοση τους. Άλλες δράσεις αφορούν την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την κυκλική οικονομία και τη βελτίωση των συστημάτων ύδρευσης για περιορισμό των απωλειών νερού.
Η συνεχής ροή ανθρώπων από τις απόκεντρες περιοχές προς τα αστικά κέντρα συμβάλλει επίσης στην αύξηση της θερμοκρασίας, αφού αυξάνεται η ανάγκη χρήσης του ιδιωτικού οχήματος, των δημόσιων μεταφορών και των συστημάτων ψύξης και θέρμανσης. Η κατασκευή οδικού δικτύου και η αλόγιστη χρήση ασφάλτου και τσιμέντου, όπως και άλλων υλικών στον κατασκευαστικό τομέα, οδηγεί στην απορρόφηση ζέστης από την ατμόσφαιρα, η οποία αποθηκεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα η θερμότητα να αποβάλλεται τα βράδια προκαλώντας αύξηση της θερμοκρασίας μετά τη δύση του ηλίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει τον μεγαλεπήβολο στόχο να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, κάτι που θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία και συμμόρφωση όλων μας, πολιτών, τοπικών αρχών και κρατών. Τα Ηνωμένα Έθνη όμως, προειδοποιούν ότι μέχρι το 2050 τα 2/3 του συνολικού πληθυσμού του πλανήτη θα κατοικούν και θα εργάζονται σε πόλεις, όπου η αστικοποίηση θα καταστεί επικίνδυνη για εκατομμύρια ανθρώπους που θα υποφέρουν από τους καύσωνες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Η κλιματική αλλαγή έχει εισβάλει για καλά στην καθημερινότητα των πολιτών. Οι τοπικές αρχές δεν μπορούν από μόνες τους να σώσουν τον πλανήτη, γιατί χρειάζονται την απαιτούμενη επιχορήγηση, όχι μόνο για ανάληψη πρωτοβουλιών αλλά και για εφαρμογή αποτελεσματικών δράσεων προστασίας του περιβάλλοντος. Η σπίθα της κλιματικής αλλαγής έχει ανάψει και απειλεί να καταστρέψει τον ανθρώπινο παράγοντα. Όσο καθυστερούμε, η φωτιά θα γίνεται μεγαλύτερη απειλώντας τον πλανήτη και την κοινωνία γενικότερα.