O Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για παρουσίαση του πυλώνα «Κράτος Πρόνοιας – Κοινωνία Χωρίς Αποκλεισμούς» του Εθνικού Σχεδίου «Κύπρος – Το Αύριο», επιχείρησε να «χρυσώσει» το χάπι για την ανυπαρξία κοινωνικής πολιτικής κατά τη σχεδόν δεκάχρονη διακυβέρνηση του.
Πρώτα από όλα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι το Εθνικό Σχέδιο «Κύπρος – Το Αύριο», υλοποιείται μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρέχει προς τη Δημοκρατία 1 δισ. ευρώ για επιχορηγήσεις και 227 εκατ. ευρώ με τη μορφή δανείων. Δεν είναι λοιπόν ένα απλόχερο σχέδιο της κυβέρνησης ή του ΔΗΣΥ, αλλά ένα ευρωπαϊκό εγχείρημα που υλοποιείται με χρήμα που επιχορηγείται και δανείζεται. Στόχος του εν λόγω εγχειρήματος, είναι η
ενίσχυση της οικονομικής και της κοινωνικής ανθεκτικότητας, η αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, αλλά και η δημιουργία 3.000 νέων θέσεων εργασίας. Τίποτα από τα άνωθεν, δεν φαίνεται να υλοποιείται.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, έκανε λόγο για «ριζοσπαστικές πολιτικές που θεμελίωσαν το Κράτος Πρόνοιας». Ας παραδεχτούμε χάριν συζήτησης ότι η κυβέρνηση Αναστασιάδη ασκεί κοινωνική πολιτική. Ποιας ποιότητας και ποιας έκτασης όμως;
Διότι, αν η κοινωνική πολιτική της παρούσας κυβέρνησης ήταν όντως όπως την περιγράφει ο κ. Αναστασιάδης, τότε το 17,3% του πληθυσμού της Κύπρου δεν θα ζούσε στην φτώχεια και τον αποκλεισμό. Και αυτό είναι το ποσοστό που έδωσε η στατιστική υπηρεσία για το 2021, πριν δηλαδή φουσκώσει το κύμα της ακρίβειας και ο πληθωρισμός.
Στην προεδρική ομιλία έγινε αναφορά σε πέντε ενότητες. Στην κοινωνική πολιτική, στα μέτρα στήριξης της τρίτης ηλικίας, στην στήριξη ειδικών κατηγοριών πληθυσμού και στη στήριξη οικογενειών.
Αρχής γενομένης με το σύστημα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, το οποίο ταλαιπώρησε και ταλαιπωρεί χιλιάδες πολίτες. Άλλοι τόσοι αναμένουν εδώ και μήνες να περιμένουν επιδόματα ασθενείας και άλλα. Η ίδια απαράδεκτη κατάσταση υπάρχει και στην καταβολή συντάξεων.
Το βασικό ζήτημα όμως είναι άλλο. Το ύψος της στήριξης και των επιδομάτων δεν συνάδει με το κόστος ζωής. Η στήριξη που δίνεται, ουδόλως επαρκεί για να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε βασικά είδη ανάγκης.
Εξίσου σημαντικό είναι το απαράδεκτο γεγονός ότι, τα Άτομα Με Αναπηρία δεν στηρίζονται ολοκληρωμένα μέσα από μία ξεχωριστή νομοθεσία που να τους αντιμετωπίζει ως ισότιμους πολίτες με δικαιώματα και να τους επιτρέπει να ζουν αξιοπρεπώς.
Σε ότι αφορά στη στήριξη που λαμβάνουν τα άτομα τρίτης ηλικίας και στις πολιτικές για παροχή φροντίδας προς ηλικιωμένους και βρέφη, εδώ αποκαλύπτεται η γύμνια της κοινωνικής πολιτικής που ακολουθήθηκε. Αντί να να δημιουργηθούν δομές φροντίδας, εκπονήθηκαν σχέδια για παροχή στήριξης τα οποία προνοούν ότι πρέπει κάποιος να είναι φτωχότερος από τους φτωχούς για να την λάβει.
Σε ότι αφορά τη στήριξη οικογενειών και ειδικών κατηγοριών πληθυσμού, ας περιοριστούμε στα βασικά. Αυτή τη στιγμή το πρώτο κοινωνικό πρόβλημα στην Κύπρο του σήμερα, είναι η στέγαση. Το ύψος των χορηγιών των στεγαστικών σχεδίων δέχθηκε πρωτοφανή μείωση τα τελευταία δέκα χρόνια. Η πλειονότητα της κοινωνίας ανησυχεί για το πως θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, να καλύψει βασικές ανάγκες. Όμως, η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να προχωρήσει στην υιοθέτηση μέτρων για να αντιμετωπίσει η κοινωνία το καυτό πρόβλημα της ακρίβειας.
Τρόποι για τη θεμελίωση του Κράτους Πρόνοιας που να στηρίζει πραγματικά όσους έχουν ανάγκη, υπάρχουν και μπορούν να εφαρμοστούν εντός ενός εύλογου χρονικού ορίζοντα, αρκεί να υπάρχει πολιτική θέση ότι το κράτος πρέπει να στηρίζει όσους τη χρειάζονται. Αρκεί να υπάρχει η βούληση η οποία αποδείχθηκε ότι απουσιάζει την τελευταία δεκαετία. Τρανταχτό παράδειγμα, η πολυσυζητημένη αναδιοργάνωση των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ευημερίας που ακόμα δεν προχώρησε. Το επίθεμα της αγοράς υπηρεσιών για να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις, δεν λύνει το πρόβλημα. Αντίθετα το μεγεθύνει.
Η κοινωνία δεν χρειάζεται μία διακυβέρνηση που να πιστεύει ότι με το να ρίξει το βάρος της άσκησης κοινωνικής πολιτικής στην αγορά υπηρεσιών ή στην ιδιωτική πρωτοβουλία και τη φιλανθρωπία. Η κοινωνία χρειάζεται μία διακυβέρνηση, που να έχει συγκεκριμένο σχεδιασμό για ένα Κράτος Προνοίας με σύγχρονες δομές φροντίδας, με εκσυγχρονισμένες υπηρεσίες ευημερίας, με συγκεκριμένες πολιτικές και στοχευμένα προγράμματα για συρρίκνωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, ούτως ώστε να στηριχθούν ουσιαστικά οι ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Αυτό θα είναι το γράμμα και το πνεύμα της δικής μας διακυβέρνησης στην κοινωνική πολιτική.
Ο Ανδρέας Δ. Μαυρογιάννης είναι ανεξάρτητος υποψήφιος για την προεδρία της Δημοκρατίας
