Στην τελική ευθεία εισήλθε η υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αφού σε μερικούς μόλις μήνες από σήμερα οι τοπικές αρχές θα πρέπει να προσαρμοστούν για τα καλά σε μια νέα τάξη πραγμάτων.
Με το χρονοδιάγραμμα να στενεύει κάθε μέρα και πιο πολύ, οι τοπικές αρχές τρέχουν να προλάβουν για να είναι έτοιμες να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα που θα ισχύσουν από το καλοκαίρι του 2024. Δεν είναι και λίγα τα ζητήματα ωστόσο, για τα οποία περιμένουν οδηγίες ή διευκρινίσεις από την Κυβέρνηση, η οποία όπως φαίνεται, μάλλον κωλυσιεργεί να πράξει τα δέοντα. Την ίδια ώρα, πολλές είναι και οι «φωνές» που ακούγονται από τους άμεσα εμπλεκόμενους με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όσον αφορά θέματα – «αγκάθια», τα οποία εξακολουθούν να εκκρεμούν.
Ένα τέτοιο θέμα είναι και αυτό των αδειοδοτήσεων (πολεοδομικών και οικοδομικών), με το σύστημα όπως προωθείται σήμερα να οδηγεί κατά πάσα πιθανότητα σε κατάρρευση.
Συγκεκριμένα, όπως είναι γνωστό, από την 1η Ιουλίου του 2024 οι αιτήσεις για αδειοδοτήσεις θα υποβάλλονται στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης και όχι στην Πολεοδομία ή στους Δήμους. Τα Επαρχιακά Συμβούλια από την άλλη, τα οποία θα αρχίσουν από την 1η Ιουλίου να λαμβάνουν αιτήσεις θα στελεχωθούν με συγκεκριμένο αριθμό εργαζομένων από την Πολεοδομία και από τους Δήμους, ένας αριθμός που όπως φαίνεται δεν θα είναι αρκετός για να καλύψει τις ανάγκες του νέου οργανισμού.
Να θυμίσουμε ότι, με βάση τον περί Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης Νόμο, οι πέντε νέοι αυτοί οργανισμοί, εκτός από τα θέματα αδειοδότησης και ελέγχου της οικοδομικής ανάπτυξης, θα αναλάβουν θέματα και αρμοδιότητες που αφορούν την υδατοπρομήθεια, τα αποχετευτικά συστήματα, αλλά και τα οικιακά απόβλητα. Γι’ αυτό και οι ανησυχίες ότι θα είναι ένας υδροκέφαλος οργανισμός, ο οποίος θα καταλήξει να είναι αρκετά δυσκίνητος, κάτι που θα έχει αντίκτυπο στην ασφάλεια των πολιτών και στην καλύτερη εξυπηρέτηση τους, είναι πολλές και όχι άδικα.
Πρόκειται για ένα ζήτημα που προβληματίζει και τους ίδιους τους Δημάρχους, οι οποίοι έθιξαν το θέμα ουκ ολίγες φορές και ενώπιον του Υπουργείου Εσωτερικών, κρούοντας των κώδωνα του κινδύνου, χωρίς ωστόσο να φαίνεται να υπάρχει έδαφος ή πρόθεση για οποιαδήποτε αλλαγή. Το μείζον πρόβλημα που θα προκύψει, και αυτό είναι που φοβίζει και τους Δημάρχους, είναι η στασιμότητα στις αδειοδοτήσεις, λόγω υποστελέχωσης των νέων οργανισμών.
Ακόμα και οι συζητήσεις που γίνονται από πλευράς Υπουργείου για πρόσληψη προσωπικού ορισμένου χρόνου φαίνεται να γίνονται με μια προχειρότητα. Το Υπουργείο ζήτησε από τους Δήμους να εκπαιδεύσει και να πληρώνει για τους πρώτους έξι μήνες του 2024 το εν λόγω προσωπικό, προσωπικό το οποίο θα προσληφθεί μετά από σχετική προκήρυξη που θα τρέξει το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και ακολούθως θα μεταφερθεί στους ΕΟΑ. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε το αίτημα δεν φαίνεται να βρήκε ανταπόκριση από πλευράς Δήμων.
Αυτό που επίσης ανησυχεί τον κόσμο της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι ότι τον Ιούλιο του 2024 οι νέοι οργανισμοί θα έχουν έναν εκλεγμένο πρόεδρο, δεν θα έχουν Διευθυντή αδειοδότησης, άρα δεν θα εκδίδονται άδειες, δεν θα έχουν εκπαιδευμένο προσωπικό, αλλά ούτε Οικονομικό Διευθυντή, κάτι που θα δημιουργήσει πρόβλημα στις πληρωμές του προσωπικού.
Οι προβληματισμοί και οι ανησυχίες είναι πολλές, το Υπουργείο ωστόσο φαίνεται να κλείνει τα αυτιά, στα αυτονόητα αυτά θέματα που έχουν θίξει πάρα πολλές φορές οι Δήμαρχοι, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους υποστηρίζουν ότι το συγκεκριμένο εγχείρημα, κατά πάσα πιθανότητα θα ναυαγήσει.
Εκτός από τις αδειοδοτήσεις ιδιαίτερη πρόκληση είναι και το κοινό πληροφοριακό Σύστημα για τους Δήμους της Κύπρου «Ευαγόρας».
Τα οικονομικά θέματα των νέων Δήμων, είναι άλλο ένα κεφάλαιο που προκαλεί αβεβαιότητα για το όλο εγχείρημα της μεταρρύθμισης, αφού ένα από τα στοιχήματα που θα πρέπει να κερδηθεί με όλες τις αλλαγές που θα γίνουν, είναι η παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών στους δημότες, με χαμηλότερο τιμολόγιο, κάτι που δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να επιτυγχάνεται.
Φτάνει να αναλογιστεί κανείς ότι οι κρατικές χορηγίες που θα λάβουν οι νέοι Δήμοι με τα σημερινά δεδομένα, αφορούν ποσά που λάμβαναν πριν τα μνημόνια και την οικονομική κρίση.
Το κράτος πρέπει να σκεφτεί σοβαρά το οικονομικό κομμάτι των Δήμων, αν θέλει να γίνει μεταρρύθμιση και όχι… απορρύθμιση, αφού οι Δήμοι εδώ και χρόνια λαμβάνουν μειωμένες χορηγίες, την ώρα που τα έξοδα τους αυξάνονται κατακόρυφα.
Πρόκειται για ένα θέμα που ταλανίζει και τους τέσσερις Δήμους που θα συνενωθούν κάτω από την ομπρέλα του νέου Δήμου Λευκωσίας, ο οποίος θα κρίνει και τη μεταρρύθμιση.
Εντωμεταξύ, όσον αφορά τον νέο Δήμο Λευκωσίας, προκύπτουν και θέματα στέγασης των υπηρεσιών αλλά και στελέχωσης, αφού στην προκειμένη περίπτωση συνενώνονται τέσσερις μεγάλοι Δήμοι, Λευκωσίας, Αγλαντζιάς, Έγκωμης και Αγίου Δομετίου, και οι ανάγκες που προκύπτουν είναι πολλές. Γι’ αυτό και σύμφωνα με πληροφορίες της Αυτοδιοίκησης, ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, θα παρακαθήσει σε συνεδρία του κλιμακίου Λευκωσίας για να ακούσει δια ζώσης πως προχωρά το όλο εγχείρημα και ποια είναι τα προβλήματα που προκύπτουν.
Τα ανοικτά κεφάλαια της μεταρρύθμισης λοιπόν, είναι πολλά και η αντίστροφη μέτρηση για την υλοποίηση της έχει ήδη ξεκινήσει. Για πολλά θέματα η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργείου και οι όποιες κινήσεις πρέπει να γίνουν άμεσα γιατί ο χρόνος δεν κινείται με το μέρος κανενός. Αν το εγχείρημα της μεταρρύθμισης ναυαγήσει ο πρώτος χαμένος θα είναι ο πολίτης και αυτό είναι κάτι που πρέπει να πάρουν στα σοβαρά η αρμόδιοι προτού βρεθούμε ενώπιον τετελεσμένων καταστάσεων.
