Γράφει ο Στέφανος Στεφάνου
Ανεξαρτήτως των λόγων, των ελατηρίων και των προθέσεων για τους οποίους ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατέθεσε τη σκέψη για «αποκεντρωμένη» ομοσπονδία, αυτή εκ των πραγμάτων είναι λάθος και επικίνδυνη.
Γιατί;
Επειδή αντιστρατεύεται και υποσκάπτει την υλοποίηση του στόχου που ως ελληνοκυπριακή πλευρά θέσαμε και που ο Πρόεδρος πολλές φορές έχει διακηρύξει: το στόχο της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, έτσι όπως την έχει καθορίσει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ.
Τι λέει ο κ. Γκουτιέρες; Επανέναρξη από το σημείο που διακόπηκαν, διαφύλαξη των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν, διαπραγμάτευση στη βάση του Πλαισίου Συμπερασμάτων του και διαδικασία τύπου Κραν Μοντάνα.
Επομένως, αν η ελληνοκυπριακή πλευρά –την ώρα κιόλας που αναμένονται οι αποφάσεις του Γ.Γ. σχετικά με την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων– θέσει θέμα για τις αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης, αντικειμενικά θα βρεθεί απέναντι από τον Γ.Γ. και τις θέσεις του.
Αν ζητήσουμε συζήτηση για τις αρμοδιότητες, ανοίγουμε συγκλίσεις που συμφωνήθηκαν. Πώς θα ερμηνεύσει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ την πρόθεση να ανοίξουμε ζητήματα τη στιγμή που ο ίδιος ζητά διαφύλαξη των συγκλίσεων και συνέχιση της διαπραγμάτευσης από εκεί που διακόπηκαν, στη βάση του Πλαισίου του που δεν περιλαμβάνει το θέμα των αρμοδιοτήτων;
Δεν φτάνει που έχει τις επιφυλάξεις του ο Γ.Γ. του ΟΗΕ αναφορικά με το αν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, θα έρθουμε εμείς να επιβαρύνουμε ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
Τι θα αποφασίσει τελικά ο κ. Γκουτιέρες, δεν γνωρίζουμε. Αν, τελικά, δεν αναλάβει νέα πρωτοβουλία συνέχισης της διαπραγμάτευσης η ελληνοκυπριακή πλευρά θα βρεθεί εκτεθειμένη ενώπιον δύο κινδύνων: είτε θα συνεχίσει το αδιέξοδο, επομένως δεν θα μπορούμε να συζητήσουμε τίποτε, είτε ο Γ.Γ. θα διακόψει οριστικά τη διαδικασία και θα επιμερίσει ευθύνες. Σε μια τέτοια περίπτωση, η εκτίμησή μας είναι ότι θα μας επιμεριστούν ευθύνες για την αποτυχία της διαδικασίας.
Το θέμα έχει και την πτυχή των εντυπώσεων. Αλήθεια, ποιες εντυπώσεις δημιουργούμε στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, και εν γένει στη διεθνή κοινότητα, όταν κάθε λίγο διατυπώνουμε διαφορετικές θέσεις ή ξαφνικά ανοίγουμε θέματα; Ποιες εντυπώσεις δημιουργεί ο Πρόεδρος, όταν στις διαπραγματεύσεις αύξησε τον αριθμό των αρμοδιοτήτων της κεντρικής κυβέρνησης, ενώ τώρα θέλει τη μείωση τους; Ο διεθνής παράγοντας το λιγότερο θα θεωρήσει ότι δεν ξέρουμε τι θέλουμε. Οι κακόπιστοι δε, δεν θα δυσκολευτούν να αποδώσουν σκοπιμότητα στην ελληνοκυπριακή πλευρά για καθυστέρηση.
Επί της ουσίας: γενικά και αόριστα η «αποκεντρωμένη» ή «χαλαρή» ομοσπονδία δεν λέει και πολλά πράγματα. Για να κριθεί η ομοσπονδία, πρέπει να συζητηθεί συγκεκριμένα το θέμα των αρμοδιοτήτων, ποιοτικά και ποσοτικά. Είναι γι’ αυτό που καλείται ο Πρόεδρος να τοποθετηθεί συγκεκριμένα: ποιες από τις αρμοδιότητες που έχουν συμφωνηθεί δεν τις θέλει και είναι έτοιμος να τις παραχωρήσει στις περιφέρειες; Ποιες αρμοδιότητες θεωρεί ότι αποτελούν δυνητικό παράγοντα διαφωνιών και πρόκλησης προβλημάτων μεταξύ των δύο κοινοτήτων;
Μια παρόμοια συζήτηση είχε γίνει στο Εθνικό Συμβούλιο το 2012. Ήταν τότε που ο κ. Αναστασιάδης είχε εγείρει θέμα για «χαλαρή» ομοσπονδία, υποστηρίζοντας ότι ο αριθμός των αρμοδιοτήτων που συμφωνήθηκαν ήταν μεγάλος. Είχε ζητηθεί τότε από τον κ. Αναστασιάδη να καθορίσει, ποιες αρμοδιότητες θεωρούσε πως έπρεπε να αφεθούν στις περιφέρειες. Ακόμα περιμένουμε τις απαντήσεις του.
Και τώρα αναμένουμε από τον Πρόεδρο να πει τι θα κάνει με τις συμφωνημένες αρμοδιότητες. Κι όταν τοποθετηθεί ο Πρόεδρος τότε θα μπορεί να κριθεί κατά πόσο μιλά για ομοσπονδία ή για κάτι άλλο.
Η συζήτηση για την «αποκεντρωμένη» ομοσπονδία προκάλεσε πολλά ερωτηματικά. Αυτός που πρέπει να τα απαντήσει είναι ο Πρόεδρος, ο οποίος χειρίζεται το Κυπριακό.
Η ενέργειά του να θέσει το θέμα, μας προκαλεί πολλές ανησυχίες τόσο για την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού όσο και για την ποιότητα της λύσης.
Ο Στέφανος Στεφάνου είναι Βουλευτής, εκπρόσωπος Τύπου ΑΚΕΛ
