Έντονο αναπτυξιακό αποτύπωμα άφησε την τελευταία δεκαετία στις πόλεις της Κύπρου η Πολιτική Συνοχής της ΕΕ, μέσω της συγχρηματοδότησης μεγάλων έργων υποδομής, η ολοκλήρωση των οποίων συνέβαλε ουσιαστικά στην αναμόρφωση του αστικού τοπίου, βελτιώνοντας την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Η δημιουργία και η ανάπλαση αστικών χώρων και υποδομών, μέσα από έργα που συγχρηματοδοτήθηκαν από τα κατά καιρούς Προγράμματα Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ αναβάθμισε ουσιαστικά τις πόλεις μας, βελτίωσε σημαντικά την κινητικότητα και την προσβασιμότητα για όλους, ενώ συνέβαλε στην ενσωμάτωση, και στην Κύπρο, της έννοιας της πράσινης ανάπτυξης.
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Πόλεων, η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 31 Οκτωβρίου, πιο κάτω παρατίθενται πέντε εμβληματικά έργα συνολικού προϋπολογισμού γύρω στα €73 εκ. που υλοποιήθηκαν στις πόλεις της Κύπρου την τελευταία δεκαετία με τη συγχρηματοδότηση της ΕΕ, μέσω των Προγραμμάτων Πολιτικής Συνοχής. Το θετικό αποτύπωμα των συγκεκριμένων έργων στην καθημερινότητα των πολιτών επιβεβαιώνει στην πράξη πως οι στοχευμένες αναπτυξιακές επενδύσεις της Πολιτικής Συνοχής συμβάλλουν καταλυτικά στη δημιουργία ποιοτικών δημόσιων χώρων, βιώσιμων υποδομών και πόλεων πιο ανθρώπινων, φιλικών και συμμετοχικών, που αναζωογονούν το αστικό τοπίο και ενισχύουν την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας στη Λευκωσία
Η Πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία μεταμορφώθηκε σε ένα σύγχρονο αστικό σημείο αναφοράς, το οποίο απολαμβάνουν καθημερινά χιλιάδες πολίτες, αναβαθμίζοντας ουσιαστικά το κέντρο της πρωτεύουσας.
Ο σχεδιασμός βασίστηκε στην ιδέα της διπλής στάθμης: το ανώτερο επίπεδο λειτουργεί ως αστικός κόμβος, ενώ το κατώτερο, μέσα στην τάφρο, έχει μετατραπεί σε χώρο πρασίνου, περιπάτου και αναψυχής. Το έργο περιλάμβανε τη δημιουργία νέας γέφυρας-πλατείας, τοπιοτέχνηση του χώρου με πράσινο και υδάτινα στοιχεία, ανάδειξη των Ενετικών Τειχών, πλήρη προσβασιμότητα και σύγχρονο φωτισμό, ενισχύοντας τη σύνδεση του ιστορικού κέντρου με τη σύγχρονη πόλη και αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών. Η συνολική έκταση του έργου ανέρχεται σε περίπου 35.000 τετραγωνικά μέτρα δημόσιου χώρου και 7.000 τετραγωνικά μέτρα δομημένων εγκαταστάσεων.
Η ολοκλήρωσή του έργου το 2021 πέτυχε να συνδέσει, λειτουργικά και αισθητικά, την εντός των τειχών Λευκωσία με τη σύγχρονη πλευρά της πρωτεύουσας.
Το κόστος της παρέμβασης που συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ μέσω των Προγραμμάτων Πολιτικής Συνοχής 2007-2013 και 2014-2020, ανήλθε στα €44 εκ.
Ανάπλαση της παραλιακής οδού Πιαλέ Πασά στη Λάρνακα
H ανάπλαση της οδού Πιαλέ Πασιά στη Λάρνακα, βελτίωσε αισθητά την μέχρι τότε υποβαθμισμένη περιοχή της πόλης, ενισχύοντας τον τουριστικό της χαρακτήρα. Το έργο, συνολικής έκτασης 32.000 τ.μ., περιλάμβανε την προστασία του υφιστάμενου παραλιακού δρόμου από τη διάβρωση και τη διαμόρφωση πεζοδρόμου για διακίνηση πεζών και ποδηλάτων σε χαμηλότερο επίπεδο και παράλληλα με τον δρόμο.
Η ολοκλήρωση του έργου το 2015, οδήγησε στην οικονομική αναβάθμιση της περιοχής, ανέδειξε τη μοναδικότητά της, ενίσχυσε τη δημόσια χρήση της από τους πολίτες και ενίσχυσε τη σύνδεση της παραλιακής περιοχής των Φοινικούδων και της πλατείας του Μεσαιωνικού Κάστρου με την τουριστική περιοχή Μακένζυ, καθώς και την λεωφόρο Αρτέμιδος που οδηγεί προς το αεροδρόμιο.
Το κόστος του έργου ανήλθε σε περίπου €9 εκ. και υλοποιήθηκε με τη συγχρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο των Προγραμμάτων Πολιτικής Συνοχής 2007-2013.
Παραθαλάσσιο Πολυλειτουργικό Πάρκο Λεμεσού (Μόλος)
Το Παραθαλάσσιο Πολυλειτουργικό Πάρκο, γνωστό και ως Μόλος Λεμεσού, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εμβληματικά αστικά πάρκα της Κύπρου. Εκτείνεται κατά μήκος της παραλιακής ζώνης της πόλης σε έκταση 65.000 τ.μ. και αποτελεί σημείο αναφοράς για δημόσιες βόλτες, ξεκούραση και ψυχαγωγία. Το έργο περιλάμβανε την κατασκευή αποβάθρων προς τη θάλασσα, τη δημιουργία χώρων πρασίνου, χώρων αναψυχής και κοινωνικής συναναστροφής, τη δημιουργία σύγχρονων προσβάσεων, ποδηλατόδρομων, παιχνιδότοπων, μικρού αμφιθεάτρου, την ανακατασκευή πεζοδρομίων, τοπιοτέχνηση/ δεντροφύτευση, αντικατάσταση του οδικού φωτισμού κ.α.
Το έργο ολοκληρώθηκε το 2015, δίνοντας ζωή στο παραλιακό μέτωπο, επανασυνδέοντας το κέντρο της πόλης με τη θάλασσα και ενισχύοντας την ποιότητα ζωής κατοίκων και επισκεπτών.
Το κόστος του έργο ανήλθε γύρω στα €12 εκ. και συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ μέσω των Προγραμμάτων Πολιτικής Συνοχής 2007-2013.
Αστικό Πολυλειτουργικό Πάρκο Αγίας Νάπας
Στην Αγία Νάπα, το νέο πολυλειτουργικό πάρκο, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2026, μεταμορφώνει έναν παραμελημένο χώρο έκτασης 27.500 τ.μ. κοντά στο κέντρο του Δήμου σε χώρο αναψυχής και περιπάτου. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει κεντρική πλατεία, εκδρομικό χώρο με στέγαστρα και καντίνα, παιδότοπο και χώρο για υπαίθρια μαθήματα, τεχνητή λίμνη, βοτανικό κήπο, πάρκο ψηφιδωτών, χώρο θέασης στο ψηλότερο σημείο του πάρκου με πανοραμική θέα προς την Αγία Νάπα και την θάλασσα, υπαίθρια καταστήματα για πώληση τοπικών προϊόντων όταν θα διεξάγονται εκδηλώσεις, πεζογέφυρα που συνδέει την είσοδο από την πευκόφυτη περιοχή προς τον κύριο χώρο του πάρκου, καθώς και κτήρια διευκολύνσεων του κοινού. Το έργο ενισχύει τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής, την ποιότητα ζωής των κατοίκων και τη δημιουργία σημείων συνάντησης για δημότες και επισκέπτες.
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα €4.5 εκ. και υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027» με τη συγχρηματοδότηση της ΕΕ.
Αποκατάσταση και Αξιοποίηση του Χανιού του Ιμπραήμ στην Πάφο
Το Χάνι του Ιμπραήμ που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Πάφου, μεταξύ των οδών Βασιλίσσης Όλγας, Κωνσταντίνου Κανάρη και Παύλου Χρυσάνθου, ήταν παλιά ένα ξενοδοχείο της εποχής όπου σύχναζαν έμποροι και πραματευτάδες οι οποίοι κινούνταν από επαρχία σε επαρχία. Μετά τη δεκαετία του ’60 το Χάνι εγκαταλείφθηκε, και μαζί μ’ αυτό, ερήμωσε ολόκληρη η γύρω περιοχή, η σημερινή Πάνω Πάφος.
Από το 2019 το Χάνι του Ιμπραήμ επαναλειτουργεί ανακαινισμένο μετά το έργο της αποκατάστασής του. Δημιουργήθηκαν τρεις χώροι έκτασης 1.354 τ.μ., σαν γειτονιές, που επικοινωνούν με εσωτερική αυλή και εξυπηρετούν διαφορετικές χρήσεις. Ο ένας περιλαμβάνει χώρους εκδηλώσεων, ο δεύτερος εμπορικές δραστηριότητες και ξενώνες και ο τρίτος αίθουσες εκθέσεων. Τέλος, μια ξύλινη εξέδρα στον προαύλιο χώρο έχει τοποθετηθεί για υπαίθριες παραστάσεις.
Το έργο αυτό μετέτρεψε το Χάνι του Ιμπραήμ σε ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης. Το ανακαινισμένο κτιριακό σύμπλεγμα είναι σήμερα, όπως γινόταν παλιά, ένας δημοφιλέστατος τόπος συνάντησης για τους ντόπιους και τους επισκέπτες, ζωντανεύοντας έτσι μνήμες του παρελθόντος. Ταυτόχρονα, αποτελεί ένα από τα εβληματικότερα και ιστορικότερα κτίρια της Πάφου.
Το έργο κόστισε γύρω στα €3 εκ. και συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ στο πλαίσιο των Προγραμμάτων Πολιτικής Συνοχής 2014-2020.
