Γράφει ο Πλάτωνας Στυλιανού
Πρέπει να επεξεργαστούμε και στην Κύπρο μια πολιτική για τη στατική ή σεισμική αναβάθμιση του δομικού πλούτου της χώρας
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πολιτικών Μηχανικών (ECCE) εξήγγειλε ότι το 2020 θα είναι το έτος του “3S Approach – Safe, Sound and Sustainable”, με στόχο τη μείωση της στατικής και σεισμικής διακινδύνευσης αλλά και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων.
Οι στόχοι της Ευρώπης για το 2020 περιλαμβάνουν μια σειρά από περιβαλλοντικούς στόχους που συναρτώνται ευθέως με τη μείωσης των εκπομπών CO2 και, κατά συνέπεια, τη μείωση και αλλαγή του μίγματος ενεργειακής κατανάλωσης. Ανάμεσα σε αυτoύς τους στόχους είναι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων και η σταδιακή μετάβαση σε κτήρια με ενεργειακή αυτονομία. Τα πιο πάνω είναι μια βασική Κοινοτική πολιτική για την υλοποίηση της οποίας θα δαπανηθούν σημαντικοί κοινοτικοί πόροι.
Οι Μηχανικοί της Κύπρου και το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο (ΕΤΕΚ) χαιρετίζουν την προσπάθεια και εξαγγελία του ECCE λαμβάνοντας υπόψιν ότι η χώρα μας προσπαθεί να υιοθετήσει αυτόν τον στόχο, αφού τα κτήρια που χρήζουν βελτίωσης είναι πολλά. Μέσα από σχετική ενημέρωση που τους έγινε, τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, ευνοούν πλέον τον έλεγχο των κτηρίων και την έκδοση πιστοποιητικού το οποίο να αποτελεί «ακτινογραφία» της κάθε οικοδομής, κάτι το οποίο θα βοηθά τον ιδιοκτήτη να λάβει διορθωτικά μέτρα, αν κρίνεται αναγκαίο, ή και όποιον προτίθεται να αγοράσει το κτήριο να έχει αντικειμενική εικόνα για το τι θα αγοράσει.
Είναι, επίσης, εύλογη η ένσταση των Μηχανικών της Ευρώπης αλλά και του απλού πολίτη, στο γεγονός ότι επενδύονται σημαντικά ποσά στη βελτίωση του κελύφους των κτηρίων αδιαφορώντας για την κατάσταση του φέροντος οργανισμού των κτηρίων αυτών, και ειδικά σε χώρες που βρίσκονται σε σεισμογενείς περιοχές. Είναι δε στατιστικά βέβαιο ότι πολλά από τα κτίρια που θα υποστούν μόνο τις επιφανειακές επεμβάσεις και επενδύσεις για τη βελτίωση μόνο της ενεργειακής τους συμπεριφοράς θα σωριαστούν κάτω σε κάποια μελλοντική σεισμική δραστηριότητα, όπως έχει αποδεικτεί από τους πρόσφατους σεισμούς στην Ιταλία.
Θα πρέπει να επεξεργαστούμε και στην Κύπρο μια πολιτική για τη στατική ή σεισμική αναβάθμιση του δομικού πλούτου της χώρας παράλληλα με την ευρύτερη αειφόρο περιβαλλοντική αναβάθμιση, προσεγγίζοντας με ολιστικό τρόπο το πρόβλημα. Η πολιτική αυτή απαιτεί συλλογική προσπάθεια και διακλαδική προσέγγιση. Υπάρχει ρητή και αυτοτελής απαίτηση στην Ευρωπαϊκή Οδηγία η οποία καθορίζει πως, όσον αφορά τα κτήρια που υφίστανται ανακαίνιση/ εργασίες συντήρησης μεγάλης κλίμακας, τα κράτη μέλη οφείλουν να αντιμετωπίζουν τα ζητήματα της δημιουργίας υγιεινών κλιματικών συνθηκών εσωτερικού χώρου, της πυρασφάλειας και των κινδύνων που συνδέονται με την έντονη σεισμική δραστηριότητα και συνεπώς αυτή θα πρέπει να μεταφερθεί άμεσα και ρητά στην εθνική νομοθεσία. Ο ρόλος του Δημοσίου, ως υποδειγματικού ιδιοκτήτη θα πρέπει να είναι πρωτοπόρος στην πιλοτική εφαρμογή καινοτόμων λύσεων και επεμβάσεων σε υφιστάμενα κτήρια.
Ορισμένες προσεγγίσεις – προτάσεις, οι οποίες αν υιοθετηθούν, θα μπορούν πραγματικά να αλλάξουν τον τρόπο που γίνονται οι εργασίες αναβάθμισης των κτηρίων είναι:
α) Να δίνονται χορηγίες για ενεργειακή αναβάθμιση μόνο σε κτήρια που θα τεκμηριώνεται ότι είναι ασφαλή και αυτό να αποδεικνύεται μέσω του πιστοποιητικού δομικής καταλληλότητας.
β) Να εφαρμοστεί άμεσα ως υποχρεωτική η σεισμική αναβάθμιση για όλα τα δημόσια αλλά και δημόσιας χρήσης κτήρια.
γ) Να καλλιεργηθεί η ανάγκη για σεισμική αναβάθμιση των υφιστάμενων κτηρίων ανάλογα με τον βαθμό τρωτότητάς τους. Η αναβάθμιση αυτή κατασκευαστικά και λογικά θα πρέπει να προηγείται της ενεργειακής αναβάθμισης και θα πρέπει να εξαγγελθούν κίνητρα γι’ αυτό.
δ) Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης ενός κτηρίου προκρίνει τη σεισμική ενίσχυση παράλληλα με την ενεργειακή αναβάθμιση του ακινήτου του, τότε να είναι και οι εργασίες ενίσχυσης επιλέξιμες για την όποια κρατική-κοινοτική συμβολή.
ε) Να γίνει θεσμοθέτηση του πιστοποιητικού δομικής καταλληλότητας για τα κτήρια και να καλλιεργηθεί η συνείδηση για τακτική επιθεώρηση όλων των κτηρίων αλλά και να απαιτείται η προσκόμιση του πιστοποιητικού για πώληση ή και ενοικίαση του κτηρίου.
Όλα τα πιο πάνω καταγράφονται και σε συναφές position paper που ετοιμάζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πολιτικών Μηχανικών με πρωτοβουλία της Κύπρου και της Ελλάδας. Ο τίτλος του position paper είναι “The need for integrating Structural / Seismic Upgrade of Existing Buildings, with Energy Efficiency Improvements” και η επιτροπή σύνταξής του αποτελείται από τους συναδέλφους πολιτικούς μηχανικούς Άρη Χατζηδάκη (Ελλάδα), Paul Coughlan (U.K.), Andreas Brandner (Αυστρία), Branko Zadnik (Σλοβενία), Ανδρέα Θεοδότου (Κύπρος), Νικόλα Κυριακιδη (Κύπρο), Ivan Paska (Κροατία), Μαρία Καρανάσιου (Γενική Γραμματέας ECCE), με συντονιστή τον Πλάτωνα Στυλιανού (Κύπρος).
Eur. Ing. Πλάτωνας Στυλιανού
B.Eng. (Hons), MSc, MCS, CEng, FICE, FCIArb.
Πρόεδρος Επιτροπής ΤΕΚ – ΕΤΕΚ, Μέλος ExBo / ECCE
