Η αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τον Ιούλιο του 2024 έχει ήδη ξεκινήσει και το Υπουργείο Εσωτερικών καλείται να διαχειριστεί μια σειρά από ζητήματα που προκύπτουν στη διαδικασία της μετάβασης προς τη νέα τάξη πραγμάτων.
Ο προϊστάμενος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών, Αντώνης Οικονομίδης, φιλοξενούμενος στην εκπομπή «Από Μέρα σε Μέρα» του ΡΙΚ, μίλησε τόσο για τη μεταρρύθμιση και τα διάφορα θέματα που την αφορούν και βρίσκονται στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου, όσο και για τις μεγάλες και σημαντικές αλλαγές που θα επιφέρει με την εφαρμογή της.
Η υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη είναι μόνο η αρχή. Σαφώς και θα υπάρξουν προβλήματα και ζητήματα που θα πρέπει να επιλυθούν, όπως εξάλλου συμβαίνει και σε κάθε μεγάλη μεταρρύθμιση, ωστόσο το σημαντικό είναι ότι θα εφαρμοστούν σημαντικές αλλαγές που θα δημιουργήσουν ένα βελτιωμένο σύστημα σε σχέση με το υφιστάμενο, που στο επίκεντρο θα έχει τον πολίτη και την παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών.
Για αυτόν τον σκοπό, την τελευταία δεκαετία, έχουν γίνει στην Κύπρο τέσσερις μελέτες, οι οποίες άρχισαν το 2010 και όλες αποδείκνυαν ότι υπάρχουν πάρα πολλές οντότητες, πολλοί Δήμοι και Κοινότητες σε σχέση με το γεωγραφικό και πληθυσμιακό μέγεθος της χώρας. Μετά από αρκετά χρόνια και πολλές προσπάθειες η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης επιτέλους θα μπει σε τροχιά υλοποίησης και αυτό είναι και το σημαντικό του όλου εγχειρήματος.
Σε σχέση με τον αριθμό των οντοτήτων που θα δημιουργηθεί με την εφαρμογή της μεταρρύθμισης, ο κ. Οικονομίδης ανέφερε ότι αρκετές δημιουργούν την πληθυσμιακή μάζα που απαιτείται για να είναι βιώσιμες. Ωστόσο, σύμφωνα με τα λεγόμενα του, δεν είναι μόνο θέμα κόστους, αφού είναι πολλά τα πράγματα που θα αλλάξουν και αφορούν θέματα διαφάνειας, χρηστής διοίκησης και λογοδοσίας.
Σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη θα μπουν νέα συστήματα τα οποία, μεταξύ άλλων, θα διασφαλίζου ότι οι αιρετοί θα λειτουργούν μέσα στα νόμιμα πλαίσια, αφού θα υπάρχει διαφάνεια, δημοσιοποίηση αποφάσεων αλλά και εσωτερικός έλεγχος.
Εκτός από τα πιο πάνω, το καλοκαίρι του 2023 θα γίνουν και άλλες δύο σημαντικές μεταρρυθμίσεις, που σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε.
Η μία αφορά τις Κοινότητες και τη δημιουργία των συμπλεγμάτων, αφού οι άλλες 287 κοινότητες που δεν θα συνενωθούν με Δήμους, θα δημιουργήσουν τα λεγόμενα συμπλέγματα παροχής υπηρεσιών. Στο σύνολο θα υπάρξουν 30 συμπλέγματα σε όλη την Κύπρο και για πρώτη φορά το κράτος θα χρηματοδοτεί τη στελέχωση αυτών των οργανισμών που θα αποτελούν μια ομπρέλα πάνω από τις Κοινότητες. Τα συμπλέγματα, εκτός από υπηρεσίες θα ενισχύουν με λογιστικό, τεχνικό και γραμματειακό προσωπικό τις κοινότητες για να μπορέσουν να καλύψουν τα κενά που υπάρχουν σήμερα λόγω έλλειψης προσωπικού.
Με αυτόν τον τρόπο οι κοινότητες δεν καταργούνται ως οντότητες, αλλά ενισχύονται για να παρέχουν εκείνες τις υπηρεσίες που απαιτούνται για να υλοποιούνται έργα υποδομής και να παρέχονται ποιοτικότερες υπηρεσίες στους κατοίκους των κοινοτήτων και ιδιαίτερα των ορεινών κοινοτήτων.
Η δημιουργία των περιβόητων Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, είναι η άλλη μεγάλη μεταρρύθμιση που θα ισχύσει από το καλοκαίρι του 2024. Πρόκειται για μια μεγάλη αλλαγή, η οποία, σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη γίνεται προς όφελος του πολίτη αλλά και γενικότερα της οικονομίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι άδειες οικοδομής και οι πολεοδομικές άδειες θα μπουν πλέον κάτω από την ομπρέλα των νέων Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης. Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη, παγκύπρια υπάρχουν 36 οικοδομικές αρχές και 20 πολεοδομικές. Στο σύνολο λειτουργούν 46 διαφορετικές αρχές, οι οποίες από το καλοκαίρι του 2024 θα δώσουν τη σκυτάλη σε πέντε Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης στους οποίους ο πολίτης, ο επαγγελματίας, ο μελετητής θα μπορεί να απευθύνεται για έκδοση πολεοδομικής άδειας και άδειας οικοδομής.
Με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο θα αντιμετωπιστεί το θέμα της διαφάνειας στην έκδοση των εν λόγω αδειών, αλλά θα υπάρχει και μια ομοιομορφία στον τρόπο εξέτασης των αιτήσεων, αφού και οι πέντε οργανισμοί θα λειτουργούν με βάση συγκεκριμένα εγχειρίδια.
Σήμερα, όχι μόνο ο κάθε Δήμος λειτουργεί διαφορετικά στον τρόπο έκδοσης αυτών των αδειών, αλλά λειτουργεί και με διαφορετικές ταχύτητες κάτι που επιφέρει σημαντικά προβλήματα στον τρόπο εξυπηρέτησης των πολιτών.
Αυτό που προκύπτει από τα λεγόμενα του κ. Οικονομίδη είναι ότι η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα υλοποιηθεί και αυτό είναι ένα μεγάλο και σημαντικό πρώτο βήμα. Δεν υπάρχουν, σύμφωνα με τον ίδιο, μαγικά ραβδιά για να γίνουν όλες οι απαραίτητες αλλαγές σε μια μέρα, ωστόσο τα κενά και τα προβλήματα που θα προκύψουν με την εφαρμογή της, θα παρακολουθούνται και θα αντιμετωπίζονται στον σωστό χρόνο.