Με την προσοχή της στραμμένη στη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αναμένεται να βρει την Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου το 2024. Η χρονιά που μας πέρασε ήταν αυτή των διεργασιών για τη δημιουργία όλων των απαραίτητων συνθηκών όσον αφορά την υλοποίηση της πολυπόθητης μεταρρύθμισης, ενώ με την άφιξη του νέου έτους η Ένωση αναμένεται να φουλάρει μηχανές έτσι ώστε η επόμενη μέρα της εφαρμογής της μεταρρύθμισης να βρει τις κοινότητες έτοιμες να διαχειριστούν τη νέα τάξη πραγμάτων, με στόχο την ποιοτικότερη παροχή υπηρεσιών.
Τα πιο σημαντικά θέματα που απασχολούν την Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου όσον αφορά τη μεταρρύθμιση, είναι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν στον Περί Κοινοτήτων Νόμο, οι οποίες θα δώσουν τη δυνατότητα στις κοινότητες να διαχειριστούν πολλά σημαντικά ζητήματα με πιο αποτελεσματικό τρόπο και η κρατική χορηγία προς στις Κοινότητες και τα Συμπλέγματα. Την χρονιά που μας πέρασε η Ένωση Κοινοτήτων κατάφερε να κρατήσει ανοικτό το δίαυλο επικοινωνίας με το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο έδειξε να αντιλαμβάνεται σε μεγάλο βαθμό τις αλλαγές που θεωρεί η Ένωση ότι πρέπει να γίνουν στον νέο Νόμο.
Όσον αφορά την κρατική χορηγία αξίζει να αναφέρουμε ότι η Ένωση Κοινοτήτων και το Υπουργείο Εσωτερικών βρίσκονται στο τελικό στάδιο της διαβούλευσης και όπως φαίνεται θα υπάρξει συμφωνία για αύξηση της χορηγία προς τις Κοινότητες και επιπρόσθετη χορηγία για την κάλυψη λειτουργικών εξόδων στα συμπλεγμάτων.
Αρκετά από τα ζητήματα που έβαλε η Ένωση στο τραπέζι κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων με το Υπουργείο Εσωτερικών αφορούν αρχικές της θέσεις, οι οποίες εκφράστηκαν τόσο στο αρμόδιο Υπουργείο όσο και στα κόμματα πριν τη ψήφιση της νέας νομοθεσίας. Ωστόσο, προέκυψαν και κάποια ζητήματα που διαφάνηκαν στην πορεία, μετά τη ψήφιση του νέου νόμου από τη Βουλή, και αφορούν κυρίως κενά που θα επηρεάσουν την ομαλή λειτουργία των Κοινοτικών Συμβουλίων και των συμπλεγμάτων στη νέα τάξη πραγμάτων. Όπως είναι διαμορφωμένος σήμερα ο νόμος οι αρμοδιότητες των Κοινοτικών Συμβουλίων και των Συμπλεγμάτων συγκρούονται και αυτό είναι ένα από τα θέματα που θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το αμέσως επόμενο διάστημα.
Θετικό είναι το γεγονός ότι η Ένωση Κοινοτήτων βρήκε ανταπόκριση στις διαβουλεύσεις της με το Υπουργείο Εσωτερικών και κατάφερε να εντάξει σημαντικά ζητήματα στον τροποποιητικό νόμο, τον οποίο ευελπιστεί ότι η Βουλή θα δει με θετικό φακό. Αρχές του νέου έτους οι εν λόγω αλλαγές πρέπει να διαβιβαστούν στην Επιτροπή Εσωτερικών και στη συνέχεια να ψηφιστούν από τη Βουλή, κάτι που θα πρέπει σίγουρα να γίνει πριν το τέλος του Φλεβάρη, αφού περίπου τέλος του Μάρτη θα πρέπει να ψηφιστούν και οι προϋπολογισμοί των Κοινοτικών Συμβουλίων και των Συμπλεγμάτων για το δεύτερο εξάμηνο.
Με τη δημιουργία των Συμπλεγμάτων η πιο σημαντική αλλαγή που αναμένεται να προκύψει είναι η επίλυση του προβλήματος της υποστελέχωσης που οι αντιμετώπιζαν οι κοινότητες μέχρι σήμερα, αφού την εφαρμογή της μεταρρύθμισης το κάθε σύμπλεγμα αναμένεται να έχει το δικό του εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό και επιστημονικό προσωπικό, κάτι που θα βελτιώσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους κατοίκους των κοινοτήτων.
Πάντως, στόχος της Ένωσης Κοινοτήτων είναι να μετριάσει τα προβλήματα που θα προκύψουν με την υλοποίηση της μεταρρύθμισης, γι’ αυτό και επιδιώκει την επίλυση ορισμένων ζητημάτων που θεωρεί ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στην όλη προσπάθεια για ομαλή μετάβαση.
Ιδιαίτερα σημαντικό για την Ένωση είναι με την εφαρμογή της μεταρρύθμισης οι κοινότητες να μπορέσουν να παρέχουν στους κατοίκους υπηρεσίες ανάλογες με αυτές που παρέχουν οι Δήμοι στους πολίτες.
Σε γενικές γραμμές η υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί μόνο την αρχή, μια σημαντική αρχή με τελικό στόχο τη δημιουργία τοπικών αυτοδιοικήσεων με επίκεντρο τον πολίτη. Οι πρώτοι μήνες μετά την εφαρμογή θα είναι κυρίως μήνες προσαρμογής και θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση έτσι ώστε να καταφέρουν και οι Κοινότητες από πλευράς τους να μπουν σε μια ροή και να λειτουργήσουν προς όφελος των πολιτών.